PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Ptolemy, Liber de Analemmate (tr. William of Moerbeke)

Vatican, BAV, Ott. lat. 1850 · 64r

Facsimile

distantias ab equinoctiali in ipsa meridiani periferia uniuscuiusque divisionis equalis ipsorum quarte. Distat enim et que quidem tropici et secundum OP ab equinoctiali partes proxime 23 dimidiam et tertiam, que autem continui tropico mensilis et secundum RS partes 20 et dimidiam, que autem continui et secundum CY partes 13 et tertiam. Circumscribimus itaque et semicirculum qui in unaquaque harum et hos quidem cum propriis diametris sinemus secundum se, meridiani autem eorum qui circa equinoctialem equinoctialem] seq. del. circulum V diametrum semicirculorum utrumque dividentes in equales horarias distantias 12 signabimus sectiones. Similiter autem et eas, que super DGE fiunt a per perpendicularibus ad ipsam ab unaquaque divisionum horariarum, horariarum] corr. ex horariumarum V quoniam quidem hec servantur secundum omnes declinationes. Tympano quidem igitur existente ereo vel ⟨…⟩ ⟨…⟩] ψηφινω i. m. V nulla iam opus erit deletione caracterum caracterum] ἀποχαράξει i. m. V hiis quidem existentibus in superlinitionibus eorum, que secundum clima ordinantur, ut duabus diametris et horariis divisionibus; ligneo autem existente superliniendum ⟨…⟩ ⟨…⟩] ἀποχαράξεις i. m. V nigro quidem colore alias omnes, rubeo autem meridianum et diametrum equinoctialis cum signis, et super totum tympanum cera consimiliter speris, ut non simul cum variandis superliniantur, que debent remanere.

⟨12⟩

Hiis autem suppositis facile in promptu nobis erit acceptionum unaqueque, si prius quidem ordine assequentes radici supposite elevationis diametros copulaverimus orizontisque et gnomonis, deinde tropici semicirculi sectionem distinguentem quod supra terram ab eo quod sub terra et utrarumque harum portionum in sex equalia divisiones acceperimus et in propria ipsius diametro factas a divisionibus super ipsam perpendiculares. Hiis enim solis contenti procedemus secundum modum ostendendum. Primas quidem quidem] seq. del. igitur V rursum eas que ektimori circuli secundum quamlibet horam periferias, has quidem ex portione super terram consistentes proprii signi ea que mensilis positione, has autem ex ea que sub terra eius quod ex opposito sibi. Deinde eas que horarii omnium horarum, postea eas que descensivi et rursum convenienter eas que meridiani seorsum. Deinde eas que eius qui secundum verticem, post quas eas que orizontis, et ultimas, si voluerimus, eas que in plano equinoctiali. Post hoc autem acceptas quidem designationes liniemus. liniemus] corr. ex abliniemus et τελει. ψομυ i. m. V Similia autem faciemus in reliquis duobus mensilibus utroque in parte et similiter in equinoctiali. Deinde et priores diametros simul ablinientes copulabimus eas que consequentis climatis et eodem ordine utentes pertransibimus omnes suppositas differentias. Ceterum autem gratia modi acceptionis periferiarum subtensarum angulis exponatur meridianus qui in ⟨…⟩ ⟨…⟩] ἀναλήμματος i. m. V et sit ABGD circa centrum E, et copulentur per regulam examinate rectam que quidem AB diameter secundum communem sectionem ipsius et orizontis, que autem GD secundum gnomonem. Subiaceatque prius que ZEH diameter equinoctialis, et sit que quidem in duo equa sectio semicirculi ZTH penes T, que autem super terram quarta ZT, horariarum autem que in ipso sectionum una quidem que penes K, et et] seq. del. signum V quod a perpendiculari per ipsum ipsum] scilicet K sup. lin. V ad ZE fit in ipsa signum, sit L; hec enim ⟨…⟩ ⟨…⟩] εχ`εν (H suggests ἔχομεν) i. m. V a principio accepta. Eam quidem igitur que ektimori periferiam ex se ostendit que TK, super quam statuentes Cancrum et postponentes super divisam quartam exponemus gradus contentos a distantia. Continet autem semper tot, quot multitudo subpositarum ab ortu horarum, tempora equinoctialia, eadem existens ei que in plano equinoctialis. Eam autem que horarii accipiemus adducentes lati illius rectanguli alterum laterum ad signum L, ita ut reliquum adaptetur diametro orizontis AB, et secetur secetur] seq. del. qui a V meridianus ab eo quod quod] corr. ex qui V apud L latere penes M; que enim AM periferia faciet dictam. Similiter autem, si unum laterum adduxerimus ad L, ita ut alterum adaptetur diametro gnomonis GD, et secetur meridianus ab eo quod apud L latere penes N, que GN periferia faciet eam que descensivi. Rursum autem que quidem AZ ex se facit eam que meridiani. Si autem statuerimus Cancrum super signa K et L et unum lati illius laterum apposuerimus ad L altero adaptato ipsi GE, deinde alterum quidem terminum Cancri apposuerimus ei que que] seq. del. a V secus rectum angulum portioni ipsius GE, alterum autem apposuerimus lateri quod apud L, et manente ipso converterimus idem latus counitum similiter ipsi apud centrum E, ita ut secetur meridianus ab ipso ipso] latere scilicet i. m. V ut penes X, que GX periferia faciet eam que eius qui secundum verticem. Similiter autem, si unum laterum apposuerimus ad L altero adaptato ipsi AE et Cancri Cancri] corr. ex cancro V; Cancri i. m. V eandem ipsi KL distensionem habentis habentis] corr. ex habentes V; tis i. m. V alterum quidem terminum apposuerimus ei que secus rectum angulum portioni ipsius AE, alterum autem applicuerimus ei quod apud L lateri, deinde hoc manente converterimus rursum idem latus servata coniunctione super centrum E, ita ut secet meridianum ut penes O, que GO periferia faciet eam que orizontis. Et in hiis quidem periferiis et in omnibus simpliciter simpliciter] semper H intelligendum, ut non idem repetamus, quod distensiones ipsarum ipsarum] seq. del. cum V simul cum acceptione per Cancrum transferentes super divisam quartam deprehense deprehense] deprehensos conjectured H ab ipsis gradus debemus exponere.

⟨13⟩

Rursum supponatur alicuius aliorum mensilium parallelorum diameter et sit que ZHTK, super quam orientalis semicirculus qui ZLK, et centro quidem T distantia autem TA accipiatur signum in semicirculo ZLK quod L, in quo distinguitur quod quidem ZL super terram semicirculi et quod LK sub terra. Accipitur autem signum L per platinam rectangulam, platinam rectangulam] πλατυσμάτος i. m. V si angulus adductus fuerit ad H, ita ut alterum laterum adaptetur ipsi ZK. Secundum quod enim reliquum reliquum] vo. ca. scilicet latus i. m. V secat semicirculum, erit determinatum signum, quoniam quidem que ab H H] vel N i. m. V ipsi HK perpendicularis producta fit sectio planorum orizontis et circuli mensilis. Dividatur itaque portionum utraque in 6 equalia, et signatis ipsis ac