PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Munich, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 10661

s. XV2 (1470 for f. 71-72, cf. f. 72ra: ‘Laus Deo 1470’; 1471 for f. 37-50, cf. f. 50rb: ‘Amen. 1471’; the date 1470 is also mentioned f. 86r; possibly later for the hand that copied the Ptolemaic section).

Or.:

Italy.

Prov.:

the pen trials (16th or 17th c.?) f. 7-8 and 173-175 are in Italian and mention Italian names, including ‘Roma’ three times f. 172v and 173v; Bibliotheca Palatina of Mannheim, transferred to the Hofbibliothek of Munich in 1803-1804.

Paper (except f. 176-177, on parchment), 184 f., several hands, one of which copied f. 151-165 and 168-172.

Astronomy and astrology: Arnold of Villanova, Introductorium ad iudicia astrologie quantum pertinet ad medicinam (1ra-7ra); Alfraganus, De scientia astrorum, tr. Gerard of Cremona (9r-32v); ‘Tractatus de compositione quadrantis compositum ut creditur a Thebit. Nota quod quadrans est spere plane quarta…’ (32v-33r); Liber erarum (33r-35v); ‘De compositione dorsi quadrantis. Inprimis collige centrum…’ (35r-35v); Alcabitius, Introductorius (37ra-50rb); ‘Nunc vero superest tertiam partem particulam diligentius pertractare in qua quidem pervigiles artis medicine…’ (50va-54va); John of Ligneres, Canones primi mobilis (57ra-63va); ‘Canon ad faciendum tabulas ascensioni regione…’ (63va-63vb); Nicolaus de Dacia, Theorica planetarum ‘Incipit prologus libri theorice planetarum. Floridas olim legere doctrinas…’ (64ra-70vb); Nicholas of Lynn, Canon pro minutionibus et purgationibus recipiendis (71ra-72ra); Arnold of Villanova (?), De iudiciis particularibus pertinentibus ad medicinam (72rb-73rb); Astronomia Ypocratis (73rb-74vb); John of Saxony, Canones (75r-84v); astronomical tables (85r-148v); star table verified 1450 (149r-149v); Robertus Anglicus, Quadrans vetus, first part on construction (151r-152v); Pseudo-Messahallah, De compositione astrolabii, first part on construction (153r-161r); John of Ligneres, Algorismus de minutiis (161v-165v); tables: geographical coordinates of Italian cities ‘Italie descriptio ex Claudio Ptholomeo Cosmographiae libro tertio sumpta. Italie situs…’ (166r-167v); table: geographical coordinates of cities, with notes (168r); table: zodiacal chorography ‘Florentia, Francia, Ancona… subiacent Arieti et Marti…’ (168v); table: De electionibus secundum cursum Lune per XII signa (169r-169v); distances and size of the celestial bodies from Campanus of Novara’s Theorica planetarum (169v); ‘Canon et modus pingendi eclipsim Solis et Lune. Eclipsim Solis vel Lune volens figurare…’ (170r-170v); Ptolemaica (171r-172r); ‘Opus quarundam notarum mirabilium quibus sciuntur vera loca planetarum et hore diei ac noctis. Fiat columpna et locetur in congrua basi…’ (172r-172v); Raymundus Lullus, Liber definitionum, fragment (176r-176v); Raymundus Lullus, Ars generalis, fragment (177r); Raymundus Lullus, Ars brevis (178r-184v). Blank: 7v-8v (except for pen trials), 36, 55-56, 150, 173-175 (except for pen trials), 177v.

Bibl. C. Halm, G. Meyer, Catalogus Codicum Latinorum Bibliothecae Regiae Monacensis, II.1: Clm 8101-10930, München, 1874, 155; S. Eisner, The Kalendarium of Nicholas of Lynn, Athens (Georgia), 1980 43; J. Perarnau, Els manuscrits Lul.lians medievals de la “Bayerische Staatsbibliothek” de Munic, II: Volums amb textos llatins, Barcelona, 1986, 173-174; D. Juste, Catalogus Codicum Astrologorum Latinorum, I: Les manuscrits astrologiques latins conservés à la Bayerische Staatsbibliothek de Munich, Paris, 2011, 125-126; H. Zepeda, The First Latin Treatise on Ptolemy’s Astronomy: The Almagesti minor (c. 1200), Turnhout, 2018, 72.

171r–⁠172r

‘Incipit opus armillarum. Queruntur primum due armille mensure orbiculares — vicinior vero est consideratio. Opus instrumenti declinationis Solis. Summe laterem ligneum vel lapideum — (171v) si Solis umbram in omni meridie circa utrumque maxime solstitium observaveris. Opus instrumenti quo latitudino Lune et distantia centri Lune a terra deprehenduntur. Summantur tres regule recte et planissime — arcus inquam deprehensus inter locum latitudinis Lune et visum locum Lune. Finis. Amen.’

= Almagesti minor (C.1.4)

, excerpts on instruments from V.1, I.15 and V.11. Substantial glosses by the scribe.