PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Johannes Regiomontanus, Epitome Almagesti

Venice, BNM, Fondo antico lat. Z. 328 (1760) · 51v

Facsimile

queritur. Et certior est via equandi Solem et Lunam ad principium talis hore, item ad finem eiusdem; tunc diferentia motuum erit motus in hora quesitus.

Facilius sic, et habebis rationem compositionis tabule motus veri in hora. Considera equationem argumenti Solis ad tempus pro quo cupis habere motum Solis verum in hora. Huius equationis et equationis argumenti proximo uno gradu maioris differentiam nota, de qua sume partem proporcionalem secundum proportionem 2 minutorum et 28 secundorum ad 60 minuta, quam deme ab 2 minutis et 28 secundis si argumentum Solis sit minus 93 gradus vel adde eisdem si plus usque ad 180 gradus. Et exibit verus motus Solis in hora. Sic compones tabulam ad semicirculum. Ratio est quia argumentum Solis augetur in una hora per 2 minuta et 28 secunda. Item similiter fiat in Luna. Considera equationem argumenti Lune dati, item equationem argumenti uno gradu maioris. De differentia harum sume partem proporcionalem secundum proportionem 41 minuti et 49 secundorum ad 60 minuta. Hanc subtrahe a 32 minutis et 56 secundis si argumentum fuit minus 95 gradibus aut adde si a 95 in 180. Sic compones tabulam ad semicirculum. Ratio quia argumentum verum Lune post unam horam a coniunctione media vel ante differt ab argumento medio in hora coniunctionis medie per motum argumenti medii in hora et equationem centri que uni hore correspondet, que simul faciunt 41 minuta 49 secunda. Equationes etiam Lune crescunt usque ad 95 gradus argumenti, post ad semicirculum decrescunt. Habitis motibus veris Solis et Lune in hora, aufer motum Solis de motu Lune, et manebit superatio quesita.

⟨VI.5⟩ 5. Veram applicationem luminarium et locum dinumerare.

Ex antepremissa primum mediam applicationem cognoscas cum argumentis Solis et Lune. Ex quibus secundum doctrinas superiores vera loca luminarium deprehendas. Quod si concordia fuerit, tempus medie applicationis est et tempus vere. Si discordia, differentiam eorum nota. Huic, ut Ptolemeus dicit, adde suam duodecimam quod tantum interea fere Sol moveatur, et totum divide per motum verum Lune in hora repertum per premissam, vel melius differentiam eorum simplicem divide per superationem veram Lune in hora. Et tempus quod sic proveniet est distantia inter veram et mediam applicationem. Sequetur autem vera mediam si locus Solis precessit locum Lune; si vero locus Lune precessit Solem, tunc per dictum tempus ex divisione proveniens, secuta fuit media veram. Hinc motus Solis in hora ductus in tempus distantie inter veram et mediam applicationem producet verum motum Solis in dicto tempore, per quem noscetur locus applicationis vere. Verum quia id opus aliquando non sufficit licet sit prope verum, ideoque oportebit equare ad hoc tempus sic inventum loca luminaria luminaria] corr. in luminarium secundario. Et si reperietur concordia, satis est; si discordia, opus est iterum more priori tempus verum elicere.

⟨VI.6⟩ 6. Duabus eclipsibus quibus Luna fuit prope longitudinem propiorem epicicli, semidiametros umbre et Lune elicere.

Prima fuit in octavo annorum Naboth,