PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Cracow, Biblioteka Jagiellońska, 551

s. XIVex (copied for the most part in 1388, cf. f. 30vb: ‘In nomine domini finis adest in tabulas Alphoncii canonum anno 1388o’, f. 34va: ‘Et sic est finis illorum canonum astrolabii anno domini nativitatis eiusdem 1388o’, f. 42r: ‘Et sic adest finis huius theorice planetarum communis sub anno millesimo 388 in die sancti Bartholomei, hora 20a’, f. 56ra: ‘Explicit algorismus minutiarum vulgarium et physicarum sub anno dominice incarnationis 1388o’, and f. 127ra: ‘Et in hoc conpletur compositio chylindri in die 5 fratrum anno 1388’ and ‘Finitus est anno 1388 in die quinque fratrum’).

Or.:

probably Prague, cf. ‘secuntur radices super meridianum Pragensem…’ (f. 5r) and calculations for Magdeburg and Prague (as well as, by later hands, for Vienna, Erfurt and Cracow) f. 7v-12v.

Prov.:

the MS appears to have been in Cracow by 1420, cf. added table f. 101v: ‘Radices ad meridianum Cracoviensem anno domini 1420…’; Johannes de Srzoda [Środa Wielkopolska], master of the University of Cracow in 1477 (cf. f. IVv: ‘Anno 1493. Liber magistri Iohannis Stalczar Dobyesleyte de Srzoda munere datus pro cognatis studentibus’); Petrus Tomicki (d. 1535), bishop of Cracow, who bequeathed the MS to the College of Theologians of the University of Cracow (cf. 1r: ‘1536, reverendissimus dominus Petrus Thomicius episcopus Cracoviensis collegio theologorum legavit’).

Parchment, VII+129 f., several contemporary hands.

Astronomy, astrology, magic and alchemy: Alfonsine tables (1r-22v); John of Saxony, Canones (23ra-29ra); John of Saxony, Canones eclipsium (29ra-30vb); Pseudo-Messahallah, De compositione astrolabii, beginning of second part ‘Incipiunt canones astrolabii de inventione gradus Solis per diem mensis et econverso. Cum volueris scire in quo signo sit Sol…’ (30vb-31vb); ‘Nomina vocabulorum in astrolabio sunt hec: Primo armilla suspensoria ad capiendum…’ (32ra-34va); Theorica planetarum Gerardi (35r-42r); Johannes Eligerus de Gondersleuen, De utilitate quadrantis (42va-44rb); ‘Nota: Umbra versa est umbra omnis rei equedistantis…’ (44rb); ‘In compositione horalogii premittenda sunt prius nomina rotis…’ (44va-49ra); syzygy tables (49v-52r); John of Ligneres, Algorismus de minutiis (52va-56ra); astrolabe ‘Scribitur primo Posteriorum quod in omni scientia quid nominis presupponitur…’ (56ra-57rb); magical recipe, partly covered with ink (57va-57vb); John of Ligneres, Canones primi mobilis (58ra-63rb); John of Ligneres, Canones (63rb-70vb); added notes of medicine, 15th c. (71ra-73vb); Alfonsine tables (74r-96v); astronomical and astrological tables (97r-108v); medical recipes (109r); Ars notoria (109va-111v); Johannes de Plauen, Oycreper (112r-115r); magical recipe (115r); Pseudo-Albertus Magnus, Secreta mulierum (115va-116ra); magical recipes (116rb-117ra); chiromancy ‘Nunc videndum est de operatione…’, crossed out (117ra-117rb); magical recipes (117va-118r); ‘Nota quod Sol in emisperio australi et Venus sub radiis eiusdem…’ (118va-120rb); ‘Nota. Secundum Willermum Anglicum quamlibet planetam speram habere spissam et solidam…’ (120rb-120va); Ptolemaica (120va-121rb); Alkindi (?), Saturnus in Ariete sub radiis…, attr. Haly (121va-122rb); Guillelmus Anglicus, De urina non visa (122rb-124ra); ‘Incipiunt considerationes astroloice (!). Quando Luna comburitur vide si Luna prospicit…’ (124ra-124vb); Pseudo-Thebit Bencora, De motu octave spere (124rb-125rb), with figure (125v); ‘Nota. Sole in Geminis, Saturno in Piscibus…’ (125rb); ‘In usum chylindri primum capitulum ad sciendum que sit altitudo Solis…’ (126ra-127ra); ‘Ad componendum horarium fac hoc modo…’ (127ra); ‘Incipit liber alchimisticus. Post sim sum (?) sequitur ultima Luna…’ (127v-128v); solar table, with note (129r-129v); scattered notes (129v and inner back cover).

Bibl. W. Wisłocki, Katalog rękopisόw Biblijoteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, I, Krakόw, 1877, 171-172; G. Rosińska, Scientific Writings and Astronomical Tables in Cracow. A Census of Manuscript Sources (xivth-xvith Centuries), Wrocław-Warszawa, 1984, 552 (index); M. Kowalczyk et al., Catalogus codicum manuscriptorum Medii Aevi Latinorum qui in Bibliotheca Jagellonica Cracoviae asservantur, III: Numeros continens inde a 445 usque ad 563, Wrocław, 1984, 333-344; M. Markowski, Astronomica et astrologica Cracoviensia ante annum 1550, Firenze, 1990, 293; B. Láng, Unlocked Books. Manuscripts of Learned Magic in the Medieval Libraries of Central Europe, University Park [Pennsylvania], 2008, 320; L. Moulinier-Brogi, Guillaume l’Anglais, le frondeur de l’uroscopie médiévale (XIIIe siècle), Genève, 2011, 207-208; J. Chabás, M.-M. Saby, The Tables of 1322 by John of Lignères. An Edition with Commentary, Turnhout, 2022, 31-32.

120va–⁠121rb

‘Centiloquium. Anima naturata iudicat super secundis a stellis et erit eius certificatio plus quam multorum — qui non operabitur aliquis nisi quod diligit.’

= Abuiafar Hamet filii Joseph, 〈Commentum in Centiloquium〉 (‘Mundanorum’ version) (C.3.1.3)

, v. 4-5, 8-9, 13, 19-21, 45, 61, 50, 63, 74, 86 (same in MS Leipzig, UB, 1484). No glosses.