PAL

Jordanus


Madrid, Biblioteca Nacional, 10009

Additional shelfmarks 98-20 der Biblioteca Capitular de Toledo
Old shelfmarks n.º 321 des Inventars von 1727
Century 13
Language Latin
Previous owners Kathedrale von Toledo
Material Membr.
Height × width 320 x 210 | 322 x 206
No. of leaves 216 | 227
Numbering nn.
Binding leaves 2 Deckblätter am Anfang und 1 Deckblatt am Ende
Cover mit Leder überzogene Tafel mit 2 Verschlüssen; Rückentitel: Alfraganus, Ptholomeus, Joannis Hispanus, Ms.
Condition aceph.
No. of hands 1
No. of columns 2 cols.
Initials etc. einige Traktate haben rote (Millás: fleischfarben) Titel und in Rot (Millás: fleischfarben) und Blau alternierende Kapitalen; in anderen Leerstellen für Titel und Kapitalen; (f. 226 & 227, am unteren Rand) Rubrik "Rodericus"
Marginal annotations alle Traktate mit Scholien eines Alvaro aus Toledo versehen
Printed catalogs J.M. Octavio de Toledo, Catálogo de la Librería del Cabildo Toledano (Madrid 1903) 66-8; J. M. Millás Vallicrosa, Las traducciones orientales en los manuscritos de la Biblioteca Catedral de Toledo (Madrid 1942) 166-80; El arte Románico, Exposición organizada por el Gobierno Español bajo los auspicios del Consejo de Europa (Barcelona/Santiago de Compostela 1961) 271 (= # 448)
Other notes erwähnt im Bücherverzeichnis der Bibliothek des Kapitels von Toledo aus dem Jahr 1455;
Source Millás | Octavio
Type of source cat.
Source’s source insp.
Work 1Author standard Arzachel | Gerardus Cremonensis
Title (standard) Canones Tabularum Toletanarum
Incipit (3ra) Incipiunt canones in motibus celestium corporum.
Incipit 2 Quoniam cuiusque actionis quantitatem temporis metitur spatium motuum doctrinam querentibus eius primum ratio occurrit investigandi. Quod quia cum modo cepit eius termino coequatur
Additional remarks aus dem Arabischen übersetzt
Folio no. 1r-17r
Colophon Expliciunt canones in motibus celestibus.
Additional texts (17r) Verse über Astronomie und Zeitrechnung, inc: Anni bis centum, minus uno, millia quinque..., expl: cesserunt soli cancer lune leo soli.
Tables (1r) astronomische Tafeln (aceph.); (1v-2v) unausgefüllte Tafeln
Additional copies MadN 9271; Wolfenbüttel Aug. f. 65; VatA Regin. 1013; Palat. 1414
Work 2Author standard Johannes Hispalensis | Messahala
Title (standard) De constitutione astrolabii
Contents 1. Mensura (=Bau); 1. Utilitates (=Gebrauch)
Incipit Astrologie speculationis exercitium habere volentibus eius instrumenti ratio naturali quodam ordine primitus occurrit investiganda. Nullius enim artis exercitium absque proprio et convenienti sibi instrumento quemquam habere posse
Publ. descriptions J.M. Millás Vallicrosa, Assaig hist. idees fis., 154
Printed copies J. M. Millás Vallicrosa, Las traducciones orientales en los manuscritos de la Biblioteca Catedral de Toledo (Madrid 1942) Appendix
Additional remarks aus dem Arabischen übersetzt
Folio no. 17r-23r
Prolog Qualiter circuli in spera ymaginamdi (sic) sunt. No siuxta rectam imaginagionem (sic) inchoantes astrologiam intelligamus mundum esse spericum et solidum corpus
Additional copies TolC 98-19, ff.12-14v; ParN lat. 7292
Work 3Author (ms.) Ali filius Achamet Erbravi
Author standard Ali b. Ahmad al-Imrani | Ali ben Achamet Embravi
Title (standard) Liber in electionibus horarum
Incipit Incipit liber. Ali. Filii achamet in electionibus horarum. <I>N nomine domini dixit ali filius Achamet Erbravi (sic).
Incipit 2 Rogasti me carissime ut tibi librum de horis eligendis componerem
Printed copies J. M. Millás Vallicrosa, Las traducciones orientales en los manuscritos de la Biblioteca Catedral de Toledo (Madrid 1942) Appendix
Folio no. 23v-38v
Colophon Perfectus est liber in electionibus laudabilium ediçcione ali filii achamet ambravi. traslatus de arabico in latinum in civitate barchilonia ab habraham iudeo yspano existente interprete et perfecta est eius traslacio. die lune 7. kalendis Octobris. hora 12. ascendente aquario. anno christi 1124. domino ihesu christo gratie amen. amen.
Additional texts memoria, ymago, intentio...sompnus est quies virtutum sensibilium propter debilitatem
Blank leaves 29
Additional copies TolC 98-19, ff.27-31
Work 4Title (standard) Buch über die 12 Häuser und die astrologischen Umläufe
Contents (39r) Prolog; (39r-44v) 1. Buch; (44v-46v) 2. Buch
Incipit Domus prima ad sciendum modum anime nati; considera in quo signo termino et domo sit mercurius
Additional remarks 2 Bücher
Folio no. 39r-46v
Prolog PRimum considerandum est minutum gradus signi ascendentis cum astrolabio vel umbra solis vel mensura aque. tolomaeus ait fore considerandum gradum coniunctionis solis
Explicit ad discernendum diem et horam et punctum quando fieri debeat revolutio.
Colophon (von der Hand des Alvaro) Explicit.
Other passages (44v, Explicit des 1. Buches) Venus camelos, Mercurius mixtim, Luna vaccas.; (44v, Incipit des 2. Buches) In revolutione anni multa habemus considerare, ut sunt partes Ptholomei in annis vite; et partes persidorum que dicuntur firdarie, et partes indorum dictas novenas
Glosses etc. Glosse des Alvaro aus Toledo weist den Text Abraham ibn Ezra zu
Additional copies Erfurt Q. 379, f.26-37 (unter dem Titel: Johannes Hispalensis: Liber nativitatum)
Work 5Author (ms.) Mechsahala
Author standard Johannes Hispalensis | Messahala
Title (standard) De interrogationibus | De receptione planetarum | Liber coniunctionis vel receptionis in interrogationibus
Incipit INvenit quidam ex sapientibus librum ex libris secretorum astrorum de illis quos thesauriçaverant reges, exposuitque eum et patefecit eius intentionem in omnibus quibus indignet homines in rebus suis de interrogationibus
Folio no. 47r-55v
Explicit et ipse erat levior utrisque stellis ideoque iungebatur ad hoc, nutu dei.
Colophon Explicit liber. Deo gratias. Amen.
Work 6Author (ms.) Abdil laçiz
Author standard Abdilaziz | Alcabitius | Johannes Hispalensis
Title (standard) Introductorius ad magisterium iudiciorum astrorum
Incipit Postulata a domino prolixitate vite ceytha daula id est gladius regni et durabilitate sui honoris
Additional remarks qui dicitur alcabici (= Alcabitius)
Folio no. 55v-70r
Explicit perfectus est introductorius Abdilaçiz. id est servi gloriosi sive domini quod dicitur Alcabiçi ad magisterium iudiciorum astrorum cum laude Dei et eius adiutorivo.
Additional texts (70r) Astrologische Tafel mit den Einflüssen der Planeten auf die Länder der Erde
Additional copies TolC 98-19, f.1r-10r
Work 7Author (ms.) Ametus Alfraganus
Author standard Alfraganus | Gerardus Cremonensis
Title (standard) Elementa astronomica
Incipit De annis arabum et aliorum omnium et nominibus mensium ipsorum et dierum eorum et diversitate inter eos ad invicem.
Incipit 2 Numerus mensium anni arabum (71r)
Folio no. 70v-84v
Initial lines (70v) Verzeichnis der 30 Kapitel
Explicit iam ergo declaravimus de eclipsis solis et lune, quod sufficit intelligenti, et in hac arte intelligenti.
Colophon Expletus est liber Ameti Alfragranj (sic).
Work 8Author (ms.) Sanctelliense
Author standard Hugo Sanctallensis | Ptolemaeus
Additional names Antistites Tirasonensis
Title (standard) Centiloquium
Incipit De hiis que ad iudiciorum veritatem attinet, cum in illis
Additional remarks Antistites Tirasonensis (Bischof von Tarazona) (ded.) | arabisch-lateinische Übersetzung
Folio no. 85r-105v
Dedication In nomina patris et filij et spiritus sancti
Prolog Hoc in sermone de te et de illis videtur velle Ptholomeus duplicem esse astrorum
Explicit et ab his quibus pocior est librorum numerus quam sensus avida manu subtrahenda.
Colophon (von der Hand des Alvaro) Explicit domino ihesu christo gratie amen.
Additional copies NapoliN n.º DVIII
Work 9Author standard Abraham bar Hiyya | Almansor Rex | Plato Tiburtinus | Yahya ben AbiMansur
Title (standard) Liber capitulorum <astrologicorum>
Incipit SIGNORUM dispositio est ut dicam ab ariete
Folio no. 106r-108v
Explicit dabit fortitudinem et regnum in quo multa fiet iustitia.
Colophon Perfectus est liber capitulorum Regis almansoris. (es folgt von derselben Hand wie die Anmerkungen) Domini ihesu christo gratie infinite.
Work 10Author standard Aristoteles | Ptolemaeus
Title (standard) 2 Bücher ohne Titel
Contents (109r-112v) 1. Buch; (112v-117v) 2. Buch
Incipit Incipit ptolomei liber <S>Ignorum alia sunt masculini generis alia feminini. Masculini generis sunt ista
Folio no. 109r-117v
Explicit tribue ei mediocres et in debilibus si fuit dominus orientis, tribue ei debiles.
Colophon Explicit hic liber qui dicitur Ptolomei.
Other passages (112v) Explicit liber primus. Incipit secundus liber de potestate. <>unc ad regulas secundi libri de potestate plenarie
Additional copies ParS 980 (unter dem Titel: Liber signorum stellarum)
Work 11Author standard Arzachel | Sahl ben Bisr
Title (ms.) Liber introductorius de principiis iudiciorum
Title (standard) Liber preceptorum
Incipit Incipit liber Arçachelis introductorius ad librum iudiciorum Arabum.
Incipit 2 Omnibus planetis herraticis (sic) qui feruntur in signis
Additional remarks 2. Teil
Folio no. 118r-125v
Explicit erit alter rei si Deus voluerit.
Colophon Explicit lib. arcachelis.
Other passages (119r) De significatione Lune et aliorum planetarum. Scito quod significatrix id est Luna
Work 12Author standard Sahl ben Bisr
Title (ms.) Liber iudiciorum arabum (inc.)
Title (standard) Liber preceptorum (3. Teil)
Incipit Incipit liber iudiciorum arabum, et primum de questione, postea de reliquis iudiciis.
Incipit 2 Cum interrogatus fueris de aliqua interrogatione, incipies aspicere sicut predixi tibi
Additional remarks es fehlen die Kapitel, die den Zeichen 7-12 entsprechen
Folio no. 125r-128r
Blank leaves 129-132
Work 13Author (ms.) iohis. ispaniensus
Author standard Johannes Hispalensis
Title (standard) Astrologia iudiciaria (inc.)
Incipit Incipit liber magistri Iohannis Ispaniensis. <> Phylosophis astronomiam
Incipit 2 Phylosophis astronomiam sic diffinitam accepimus, astronomia est certa lex et natura astrorum, quidam vero ab his non longe sentientes diffinierunt eam sic: Astronomia est motus ac significationis tam firmamanti quam syderum cognitio, per quam non tam presentium sed etiam preteritorum et futurorum datur cognitio
Folio no. 133r-143r
Explicit Quod si eorum alter alteram non...
Blank leaves 144
Work 14Author standard Johannes Hispalensis
Additional names Albenenait | Alkindus | Aomar | Aristoteles | Dorotheo | Jergis | Messahala | Sahl ben Bisr
Title (standard) Tractatus Astrologiae
Incipit De ratione inquirendi et modo mesehella.
Incipit 2 Rerum omnium que sub lunati circulo esse habent et vita fruuntur
Publ. descriptions A.A. Björnbo & S. Vogel, "Alkindi, Tideus und Pseudo-Euklid," Abhandlungen zur Gesch. d. mathem. Wissenschaft 26,3 (1912) 108 ff.
Printed copies Liber novem iudicium a clarissimis astrorum cultoribus (Venezia 1509)
Additional remarks 500 Kapitel aus den Werken verschiedenster Autoren, u.a. Messahala, Aomar, Alkindus, Sahl ben Bisr, Albenenait, Dorotheo, Jergis und Aristoteles
Folio no. 145r-209r, 218r-221r
Initial lines (218r-221r) Inhaltsverzeichnis
Explicit sitque ipse ascendentis aut ipsius regni dominus.
Work 15Author standard Sahl ben Bisr
Title (ms.) Liber electionum
Title (standard) Electiones
Incipit Incipit liber electionum feliciter.
Incipit 2 Omnes concordati sunt quod electiones sint debiles nisi in divitibus
Folio no. 209r-213v
Explicit Fiunt ex his motibus. Cognitio temporum perspicua.
Colophon (von der Hand des Alvaro) Expliciunt electiones Zahel.
Additional texts (213v-218v die folgenden Texte) De planetis levibus et ponderosis; De confugio; De muliere egressa domum; Utrum sit virgo vel non; De muliere pregnante; De contemtione aliquorum; De emtione vel venditione; De participatione et societate; Interrogatio de bello; Interrogatio exercituus (sic!); De viro absente
Blank leaves 224v
Work 16Author (ms.) Hermes
Author standard Pseudo-Hermes | Ptolemaeus | Stephanus Messinensis
Additional names Manfredus rex Siciliae
Title (ms.) Propositiones electae de astronomia
Title (standard) Centiloquium
Incipit Dixit hermes. quod sol et luna post Deum omnium viventium vita sunt
Additional remarks arabisch-lateinische Übersetzung
Folio no. 224v-225r
Rubric Hec sunt propositiones electe de astronomia quae misse fuerunt manffredo Regi sicilie
Explicit et per planetam cui luminare ipsum coniungitur et dominum eius.
Colophon Explicit. Finito libro sit laus et gloria christo. Iste liber scriptus qui scripsit sit benedictus. Amen.
Blank leaves 216