PAL

Jordanus


Darmstadt, Hessische Landes- und Hochschulbibliothek, 2661

Old shelfmarks aus der Klosterzeit: R 43, 449 B 59; aus der Sammlung Hüpsch 62, 354
Short title Thomas von Cantimpré und andere Texte meist astronomischen Inhalts
Century 13
Place of origin St. Jacob-Lüttich
Owner’s notes (1r u.ö) Liber monasterii scti. Jacobi leodiensis; (vgl. 107v)
Previous owners St. Jacob-Lüttich; Sammlung Hüpsch; zur Bibliothek Darmstadt 1805. In Kösters Verzeichnis 53 als @Liber historiae naturalis des monstris marinis" aufgeführt.
Composite ms. Sammelband, composit of 2 parts
Material Membr.
Height × width 175-120
No. of leaves 209
Cover Leder über Holz, Stricheisenaufteilung, 4 Bünde, spätmittelalterlich, wurmstichig, Rücken abgeplatzt.; Rückendeckel (210v) Notizen, schwer lesbar, unwichtig
Publ. descriptions Paul Kunitzsch, Typen von Sternverzeichnissen in astronomischen Hss. des zehnten bis vierzehnten Jahrhundert. Wiesbaden 1966 (66/3713)
Source Knaus & Folkerts
Type of source ts. notes
Source’s source insp.
Work 1Century 14
No. of ms. part I (1ra-106v)
Condition (106) klebte einst im Spiegel und zeigt Leimspuren; vor 89 fehlen mehrere Lagen
No. of hands 2
No. of columns 2
Initials etc. blau und rote Zierbuchstaben
Work 2Author standard Thomas Cantimpratensis
Title (standard) De natura rerum lib. VI ff (frag.)
Contents De monstribus marinis, De piscibus, De serpentibus, De vermibus, De arboribus communibus, De arboribus aromaticis, De herbis, De passionibus aeris, De quatuor elementis
Incipit Monstra marina sunt ab omnipotenti deo
Additional remarks Text bricht ab im Liber de quatuor elementis, cap. de elemento aeris; vor fol 89 fehlen mehrere Lagen (bis einschließlich Buch 17)
Item no. 1
Folio no. 1ra-102rb
Rubric Incipiunt capitula de monstris et bestiis marinis
Explicit Hoc genere benignitas aeris app<aret>.
Blank leaves 102v
Work 3Author standard Secundus
Title (standard) De diversis questionibus
Incipit Secondus philosophus semper studuit silentium servans et vitam pictagoricam (!) docens
No. of hands andere Hand
Publ. descriptions Stephanus G. Axters: Bibliotheca Dominicana Neerlandica manuscripta, 1224-1500 (Louvain 1970.= Bibliothèque de la Revue d'histoire ecclésiastique, Fasc. 49) 85. = 72 A 133
Printed copies Übersetzung von Wilhelmus Medicus de Gap. Krit. hrsg. von A. Hilka: Weitere Beiträge zur Secundusgeschichte ..., in: Jahresbericht der Schles. Ges. f. vaterländ. Cultur zu Breslau 88 (1910) Abt. 4, Sekt. f. neuere Phil., 1-23
Item no. 2
Folio no. 103ra-105vb
Explicit suos libros in sacra biblioteca intitulari.
Colophon Expl. liber secundi philosophi.
Blank leaves 106r-107r
Additional copies vgl. Clm 4789; Clm 4793; Clm 18757; Clm 21217
T & K TK 1424
Work 4Century 13
No. of ms. part II (107r-209v)
No. of hands mehrere
No. of columns 1
Initials etc. blaue und rote Initialen mit Strichverzierungen
Work 5Author standard Johannes de Sacrobosco
Title (standard) Algorismus
Incipit Omnia quae a primeva rerum origine processerunt
Additional remarks ohne Kommentar; vollständig
Item no. 3
Folio no. 108r-115v
Rubric Algorismus
Explicit tam in numeris quadratis quam cubitis.
Colophon Expl. algorismus.
Math. drawings (107v) Zeichnung eines Quadranten (zum Quadrans vetus gehörig), Figur zu dem später folgenden Text des Robertus Anglicus, darunter: Liber sci. Jacobi in insula leodii (es folgt Inhaltsangabe des Sacrobosco-Textes ?)
T & K TK 991
Work 6Author standard Johannes de Sacrobosco
Title (standard) Liber de sphaera mundi
Incipit Tractatum de sphaera quatuor capitulis distinguimus
Publ. descriptions Zinner 4728 (unter Holywood)
Item no. 4
Folio no. 116r-129v
Explicit aut mundana machina dissolvetur.
T & K TK 991
Work 7Author standard Thabit ibn Qurra
Title (standard) De motu octavae sphaerae
Incipit Ymaginabor speram equatoris
Publ. descriptions Zinner 10760
Item no. 5
Folio no. 130r-134v
Rubric Thebit de motu 8^e spere
Explicit cum quo intrasti in lineam numeri.
Colophon Expl. thebit de motu 8^e spere.
T & K TK 661
Work 8Author standard Robertus Anglicus
Title (standard) De quadrante
Incipit Geometriae duae sunt theorica et practica
Publ. descriptions Zinner 2537
Additional remarks s.o. (107v) Zeichnung eines Quadranten, zum Quadrans vetus gehörig
Item no. 6
Folio no. 135r-143r
Rubric Hic incipit quadrans
Explicit per eius altitudine et productum dabit capacitatem.
Colophon Expl. quadrans
T & K TK 585
Work 9Title (standard) Tabulae locorum polis et declinationis solis ab aequatore
Incipit Tabula prima ad inveniendum locum solis
Item no. 7
Folio no. 143v-145v
Explicit in omni climate est agendum.
Work 10Author standard Mâ-sâ-allâh | Messahala
Title (standard) De astrolabio
Incipit Sscito (!) quod astrolabium est novum graecum
Publ. descriptions Zinner 7022
Item no. 8
Folio no. 146r-168r
Rubric Incipit astrolabium secundum mesal^a
Explicit comparacio staturae tuae ad planitiem. Explicit.
Blank leaves 168v, 169
T & K TK 1409
Work 11Author standard Johannes de Sacrobosco
Title (standard) Computus ecclesiasticus
Incipit Compotus est scientia considerans tempora ex solis et lune motibus
Publ. descriptions Zinner 4667
Item no. 9
Folio no. 170r-192r
Explicit quod nos hinc fructificemus. amen.
T & K TK 243 (mit Glossen)
Work 12Author standard Robertus Grosseteste
Title (standard) Calendarium cum tabulis Galandi
Incipit KL Januarius circumcisio domini
Publ. descriptions Zinner 3817
Item no. 10
Folio no. 193r-203v
Explicit illi respondet signum in quo luna est in ianuario et sic decernis
Blank leaves 204r-v
Work 13Title (standard) Ars algorismi de fractionibus
Incipit Certificatur quandoque totum per partes. quandoque partes per totum
No. of hands andere Hand
Item no. 11
Folio no. 205r-207r
Explicit eodem modo potes probare est in praedicta quaestione.
T & K TK 201
Work 14Author standard Albertus de Morra | Gregorius VIII papa
Title (standard) De stilo Romani dictamine
Incipit Cursus dictaminis Romane curie taliter observandus est
No. of hands die gleiche Hand wie 11
Item no. 12
Folio no. 207v-208r
Rubric Incipit tractatus domini Alberti ste. Romane ecclesie cancellarii ... de stilo Romani dictaminis.
Explicit tota serie litterarum saepius repetatur.
Colophon Expl. trissillaba.
Work 15Title (standard) Medizinischer Traktat
Incipit Non fuit mea intencio ut libros vane glorie causa componerem.
Item no. 13
Folio no. 208v-209v
Explicit non preparat instrumentum secundum operationem. Et ideo homo quis ex.