PAL

Jordanus

Dijon, Bibliothèque Municipale, 448

Old shelfmarks 269
Short title Recueil de traités d'astronomie
Century 10 | 11 | 12
Language Latin
Previous owners Monastère de Saint-Bénigne
Material Membr.
Height × width 280 x 182
No. of leaves 211
Numbering Ein Quaternion ist falsch gebunden; deshalb lautet die richtige Reihenfolge der Folios: 1-172, 196-203, 173-195, 204-211
Cover Reliure veau gris
No. of hands Mindestens 2
Printed catalogs Catalogue général des Manuscrits des Bibliothèques Publiques de France. Départements (Octavo series) Bd.5 (1889), 106-9
Publ. descriptions Bischoff, Bernhard: Mittelalterliche Studien Bd. 2 (Stuttgart 1967), 276 | Kibre, Pearl: Further addenda and corrigenda to the revised edition of Lynn Thorndike and Pearl Kibre A Catalogue of Incipits of Mediaeval Scientific Writings in Latin, 1963, in: Speculum 43 (1968), 85
Source Cat. gén. 8º Bd.5 | Sesiano
Type of source cat. | ts. pvt. notes
Work 1Title (ms.) Unciarum divisio
Title (standard) Unciarum divisio
Incipit Unciarum divisione nosse que non minus temporibus rebus ve aliis
Additional remarks Cf. Beda, De temporum ratione, IV
Folio no. 1r
Explicit sive perticam, id est quingenti passus, sive etiam cubitum, id est sex palmos (...) partiri opus habes, prefata ratione facies.
Additional texts Ponderum vocabula
Work 2Scribe(s) Spätere Hand
Title (standard) Note astrologique relative à l'année 1187 | Über die Himmelskonstellationen des Jahres 1180
Folio no. 1v
Initial lines Quid ecclipsis solis 1 die Maii, quid eclipsis lune v die Aprilis anno ab incarnatione Domini Mclxxxº pertendant. I{tem} quid in eodem anno coniunctio planetarum facta in Septembre significat
Additional texts (1v, inf.) schwer lesbare Notiz, von einer noch späteren Hand
Work 3Title (ms.) Argumentum unde oriatur embolismus
Title (standard) Argumentum unde oriatur embolismus
Incipit Annus solaris superat lunarem XI diebus. Accipe uterium (?) spatio annorum XI, habebis XXXIII. Deme III, remanebunt XXX
Folio no. 2r
Explicit Quot embolismaris lunatio et erit VII embolismus, qui etiam ultimus, grece endecas dictus, in XVIIII anno cycli decennovenalis.
Glosses etc. (2v, inf., de la première main) "Anno quod est ab incarnatione Domini MLXII, impleti sunt anni a passione sancti Benigni DCCCXLV."
Work 4Title (ms.) Cyclus annalis
Title (standard) Cyclus annalis
Incipit Januarius, Augustus, December IIII nonas habent, XCIIII (?) kalendas, post idus dies XXX
Printed copies Migne, J.P.: PL XC, 799
Folio no. 2v | 2v-
Rubric Incipit cyclus annalis.
Explicit menses VIII idus habent.
Work 5Title (standard) Komputistische Tafeln
Incipit (Vorschriften) Si vis scire
Additional remarks Dreispaltig, teilweise mit Vorschriften versehen
Folio no. 3r-4v
Tables Komputistische Tafeln
Work 6Title (ms.) Argumentum ad regulares omnes inveniendos
Title (standard) Argumentum ad regulares omnes inveniendos
Incipit Si vis scire unde procedunt regulares
Folio no. 5r | 5r-
Rubric Argumentum ad regulares omnes (?) inveniendos.
Explicit sic fac de reliquos (sic!) menses et tibi non fallit.
Work 7Title (ms.) De concurrentibus
Title (standard) De concurrentibus
Incipit Si vis scire unde iste lectiones vel etiam terminationes
Folio no. 5r
Rubric De concurrentibus.
Explicit in quarto anno II adicias idem bisextum.
Work 8Title (ms.) De bissexto
Title (standard) De bissexto
Incipit Mensuram crementi bissextilis dicimus quadrantem
Folio no. 5r
Rubric De bissexto.
Explicit etiam V Non. Mar. intercalare consuevit.
Other passages (...) ipse constat ex ore doctissimi tractatoris intelligas. | Bissextus igitur ex quadrantis ratione per quadriennum conficitur (...)
Work 9Title (ms.) Argumentum unde oriatur bissextus
Title (standard) Argumentum unde oriatur bissextus
Incipit Si vis scire unde oriatur bissextus scito quia currit sol per XII signa
Folio no. 5r
Rubric Argumentum unde oriatur bissextus.
Explicit in quarto anno fiat integer dies qui appellatur bissextilis.
Work 10Title (ms.) De ratione bissexti
Title (standard) De ratione bissexti
Incipit Diem bissexti cursus solis tarditas probat
Folio no. 5r-6r
Rubric De ratione bissexti.
Explicit in puncto aequi noctii diluculo XII kal. Aprilis.
Work 11Title (standard) De regularibus mensium
Incipit Si vis scire unde procedunt regulares singulorum mensium ad lunam inveniendam
Folio no. 6r
Rubric Procedunt vel de regularibus mensium ad lunanam (sic?).
Work 12Title (ms.) Unde aepactae procedunt
Title (standard) Unde epactae procedunt
Incipit Si vis scire unde procedunt epacte
Folio no. 6r
Work 13Title (standard) Varia de computo
Folio no. 6r-28v
Additional texts (27r-v) De loquela digitorum (Exzerpte aus Beda), inc: Cum dicis unum, minimum digitum inflectens in leva manu, infiges inmedium artem palme. Cum dicis duo, secundum digitum a minimo flexum ibidem impones. Dum dicis 3^a ..., expl: Item mille in dextera quomodo unum in leva. II in dextera quomodo duo in leva. Et cetera usque ad VIIII. (Vgl. Jones, 179-80) | (27v) Ohne Titel: Cardinales sunt numeri I, II, III, IIII, V, VI, VII et ceteros in ordine. Ordinales vero ut I^m, II^dus, III^us, IIII, V, VI, VII, VIII, VIIII. Adverbiales ut semel, bis, ter, quater, quinquies, sexies, septies. Dispertivi (sic!) ut singuli, bini, terni, quaterni, quini, seni, septeni. Ponderales ut simplum, duplum, triplum, quadruplum. Denuntiativi ut solus, alter vel alius. Insuper vero ad alios numeros revertere.
Work 14Author standard Beda
Additional names Augustinus | Isidorus
Title (ms.) Sententia sancti Augustini et Isidori in laude compoti
Title (standard) De computo dialogus
Incipit Augustinus de quattuor divisionibus | Augustinus dixit de quattuor divisionibus scripturis e quasi (?, eras.?) IIII fundamenta, quattuor sunt necessaria in ecclesia Dei
Printed copies Migne, J.P.: PL XC, 647-52
Folio no. 29r- | 29r-30v
Rubric Incipit sententia sancti Augustini et Isidori in laude compoti. | Sententia sancti Augustini et Isidori in laude compoti.
Explicit nongentos significat. Plus non crescit.
Work 15Author standard Beda
Title (ms.) De divisionibus temporum
Title (standard) De divisionibus temporum
Incipit Divisiones temporis, quod sunt?
Printed copies Migne, J.P.: PL XC, 653-64
Folio no. 30v-
Rubric De divisionibus temporum.
Work 16Author standard Isidorus Hispalensis
Title (standard) Etymologiae (part.)
Contents De XII signis, De mundo, De forma mundi, ...
Incipit Sol appelatus est eo quod solus appareat
Additional remarks Astronomische Exzerpte, Etymologiae XXIX-LV
Folio no. 35r-37v
Rubric De nominibus stellarum, quibus ex causis nomina acceperunt.
Explicit Sed eodem momento renascens paulautim (sic!) ab eo recedendo videtur.
Colophon Explicit.
Work 17Author standard Isidorus Hispalensis
Title (standard) De natura rerum
Incipit Incipiunt capitula
Folio no. 37v- | 37v-47v
Rubric Incipit liber Isidori Ispaniensis episcopi. | Liber Isidori, Ispaniensis episcopi, de diebus.
Dedication Domino et filio Sisebuto Isidorus salutem.
Prolog Dum te prestantem ingenio facundiaque (...) ut ipsorum auctoritas dictorum fidem efficiat. Explicit prologus.
Explicit centum octoginta milium stadiorum aestimaverunt.
Work 18Title (standard) Tafeln für die Jahre -1 bis 1063
Incipit Annus magnus ab incarnatione Christi primus
Additional remarks Mit komputistischen Angaben
Folio no. 48r- | 48r-61v
Additional texts (en marge) Annales de Saint Bénigne (publiées par Pertz, MG SS. V 38-48; cf. Archiv, VII, 447)
Math. drawings (63r-64r) Figures astronomiques
Work 19Title (standard) Tierkreiszeichen
Folio no. 64r- | 64r-71r
Additional texts Extraits de Hygin
Line drawings Zeichnungen des Tierkreises, der Tierkreiszeichen und der Sternbilder
Work 20Author (ms.) Aratus
Author standard Aratus
Title (standard) Excerptio de astrologia
Incipit Duo sunt extremi vertices mundi quos appellant polos
Folio no. 71v-
Rubric Excerptio Arati de astrologia. | Exxerptio (sic?) Arati de astrologia.
Tables Kreisförmige Tafeln
Line drawings (76r) Mappemonde | Zahlreiche Abbildungen
Math. drawings Figures astronomiques
Work 21Author (ms.) Hieronimus
Author standard Hieronymus
Title (standard) Horologium de concordia mensium
Folio no. 77v
Rubric Horologium Hieronimi de concordancia mensium. | Incipit horologium Hieronimi De concordia mensium.
Tables Tafel
Work 22Author standard Agius de Corvey
Title (standard) Compotus
Incipit Compotus hic alfabeto confectus habetur | Currens non iunctis rite caracteribus
Additional remarks Verse
Folio no. 80r- | 80r-v
Explicit Tunc ad predictos additur una dies.
Tables (80r) Tableau des vents | Tafeln
Work 23Author standard Beda
Title (standard) Excerpta varia
Additional remarks Cycles divers
Folio no. 80v-
Work 24Title (standard) Ligne droite, tracée à l'encre, de 116 mm. de long
Incipit (Commentaire) Hec linea sedecies ducta longitudinem Dominici corporis ostendit, sumta a Constantinopoli, ex aurea cruce ad longitudinem Dominici corporis facta.
Additional remarks Avec commentaire
Folio no. 82v
Work 25Author standard Beda
Title (standard) De temporum ratione (exc.)
Incipit Quod si adeo quisque deses vel hebes
Additional remarks Kap. 28-29
Folio no. 83r-
Explicit egiptiorum observatione traditum.
Other passages (...) determinandum providit antiquitas. | Si qui vero etiam calculandi minus idoneus (...)
Additional texts (à la fin du calendrier) Versus ad terminum septuagesime inveniendum, inc: A festo stelle numerando perfice lune | Calendrier, avec jours égyptiaques ajoutés
Tables Tafeln, insbesondere kalendarische Tafeln
Work 26Title (standard) Croix formée de lettres
Folio no. 93r-v
Additional texts (93v) Mot carré
Tables (93v) Tableaux
Work 27Author (ms.) Alpericus
Author standard Helpericus de Granfeld
Title (standard) Ars calculatoria
Incipit Incipit liber calculatoriae artis Alperici nobilissimi calculatoris. | Liber calculatoriae artis Alperici, nobilissimi calculatoris.
Incipit 2 Annus solaris ut maiorum constat
Folio no. 94r- | 94r-107v
Prolog Incipit prologus sequentis operis. Cum quibusdam e fratribus nostris (...) Explicit prologus. (danach: Kapitelverzeichnis) | Prologus. Cum quibusdam a fratribus nostris (...) (à la suite: Table des 37 chapitres)
Explicit deinceps facilius assequantur.
Colophon Explicit liber calculatoriae artis Alperici nobilissimi calculatoris.
Additional texts (107v, inf.) Carmen ad maculam oculi | (107v, inf.) Figura cornutationis apparens in facie Moysi ...
Glosses etc. mit Glossen an den Rändern und zwischen den Zeilen
Work 28Author standard Beda
Title (ms.) Liber de temporibus
Title (standard) De temporum ratione
Contents (108r) Prolog; (108v) Inhaltsverzeichnis; (108v) De compoto vel loquela digitorum; (154r) De VI huius seculi aetatibus LXVI; (154r) De sex huius mundi aetatibus; (154v) De cursu aetatum earundem
Incipit De compoto vel loquela digitorum.
Incipit 2 De temporum ratione iuvante Domino
Printed copies Migne, J.P.: PL XC, 293-578
Folio no. 108r-172v, 196r-200v | 108r-176v, 196r-200v
Rubric Incipit liber de temporibus Bedae presbiteri. | Liber de temporibus Bedae presbiteri.
Prolog De natura rerum et ratione temporum, duos quondam stricto sermone libellos discentibus (...) (108v) iura custodiat. Explicit prologus. (danach: Verzeichnis der 72 Kapitel)
Explicit (200v) praemiorum mereamur accipere palmam.
Colophon Explicit.
Other passages (154v) (...) octavam beatae ressurrectionis aetatem in qua semper cum Domino regant expectant. Finit. LXVII De cursu aetatum earundem. Adam annos cxxx genuit Seth (...) (172v) in qua usque hodie pro aeterna patria peregrinus, est enim de Brittania gentis Anglorum (196r) innumera cotidie diaboli detrimenta (...) | (176v) (...) ad occidentem extenditur. Explicit primus.
Glosses etc. Mit Glossen
Work 29Author standard Beda
Title (standard) De natura rerum et De ratione temporum (inc.) | De natura rerum et De temporibus
Incipit Liber (sic!) primus de quadrifario Dei opere.
Incipit 2 Operatio divina, quae secula creavit
Printed copies Migne, J.P.: PL XC, 187-278
Folio no. 201r- | 201r-203v, 173r-176v
Rubric Incipiunt duo libelli de natura rerum et ratione temporum Bede presbiteri.
Prolog Naturas rerum varias labentis et aevi (...) Qui legis astra super mente tuere diem. (danach: Titel de LI Kapitel)
Explicit (176v) atque inde Africa a meridie usque ad occidentem extenditur.
Colophon Explicit primus.
Other passages (...) (203v) Decrescente vero erectam et deiectam in Austros (173r) plenam autem soli semper adversam sublimen humili sole (...)
Work 30Author standard Beda
Title (standard) De temporibus (inc.)
Contents (Kapitelverzeichnis)
Incipit De temporibus, horis, et momentis.
Incipit 2 Tempora momentis, horis, diebus, mensibus, annis, saeculis, aetatibus dividuntur. Momentum est
Printed copies Migne, J.P.: PL XC, 277-292
Folio no. 176v- | 176v-181r
Rubric Incipit liber minor Bedae de temporibus secundus.
Explicit Eclipsis solis facta est indictione vii vi Nonas Mai{i}. Constantinus filius (...)
Additional texts (181r, inf.) Ad febres carmen, inc: Tribus diebus cotidie ter lege super febrietantem et sanabitur. Ad febres carmen ... (von späterer Hand)
Work 31Title (standard) Kreuzförmige Anordnung griechischer Buchstaben
Incipit Nomen Domini tetragrammaton in quibusdam grecis voluminibus usque hodie antiquis expressum
Additional remarks Mit Erklärung
Folio no. 181v
Explicit quod sufficientem et robustum ad omnia possumus dicere.
Other passages (...) Hec sunt omnipotentis Dei nomina quibus ebraice, grece, et latine nuncupatur. | Hoc est principium. Primum nomen Dei apud Hebreos hel (...)
Line drawings Avec figures
Work 32Scribe(s) Von anderer Hand
Title (ms.) Argumentum ad inveniendam XIIII lunam paschalem
Title (standard) Argumentum ad inveniendam XIIII lunam paschalem
Incipit Si quis est calculandi sensu minus idoneus
Folio no. 181v- | 181v-182r
Rubric Argumentum ad inveniendam XIIII lunam paschalem necnon lunam dominici diei feste paschalis septuagesimalis quoque et quadragesimalis rogationalisque et lunam diei sancti pentecoste.
Explicit omnino non fallet nec pro bissexto nec pro embolismo.
Work 33Title (standard) Chronologische Reihenfolge der Päpste
Incipit Hi sunt pontifices sanctae Romanae aeclesiae sedis apostolicae.
Folio no. 182v- | 182v-183v
Explicit XCVII. Adrianus sedit ann. XXIII, mens. X. dies XVII.
Additional texts (adjonction d'une main contemporaine) Leo, Stephanus, (...) Sergius, Leo.
Work 34Additional names Hipparchus
Title (standard) De secessibus et intervallis solis et lunae excerptum
Incipit Hipparcus in eo opere quod scribitur de Secessibus atque intervallis solis et lunae
Folio no. 184r
Work 35Title (standard) Si fuerit quis sine dulce aqua in mari
Incipit Si fuerit quis sine dulce aqua in mari
Folio no. 184r
Work 36Additional names Peregrinus
Title (standard) De mensuris, ponderibus etc. | Ex tractatu Peregrini
Incipit Anathema, id est exclusus, separatus, segregatus
Folio no. 184r- | 184r-v
Rubric Haec sumpta sunt de tractatu Peregrini.
Explicit Qui est finis sine fine, et bonorum omnium contemplativa perfectio.
Additional texts Différents extraits de Beda
Work 37Additional names Beda
Title (standard) Kommentar zu De temporibus
Incipit De hoc quod Beda testatur in libro De temporibus, cap. xlvi, ut
Folio no. 184v-185r
Explicit nonnulli IIIIdcclxii.
Work 38Additional names Beda
Title (standard) Kommentar zu Beda
Incipit Non est pretereundum cum dixit de natura rerum, cur non etiam de natura temporum vel de natura temporum vel de ratione rerum ac ratione temporum dixit
Publ. descriptions Jones: Pseudoepigr., 95 (cf.)
Folio no. 185r-186r
Explicit nihil enim aliud part intelligimus quam cotidianos in caelo progressus.
Work 39Title (ms.) Loca embolismorum et mutatio ciclorum
Title (standard) Loca embolismorum et mutatio ciclorum
Incipit Primus embolismus incipit IIII Non. Decembris, finitque II Kal. Januarii
Folio no. 186r
Work 40Title (standard) De epactis lunae
Incipit Levananque (sic?) lunae epactas certe clude cunctas intra
Folio no. 186r-187r
Work 41Additional names Beda
Title (ms.) De mensuris in liquidis
Title (standard) De mensuris in liquidis
Incipit Mensurarum in liquidis cloclear est pars minima, quae habet dimidiam
Folio no. 187r
Explicit Duo gomor corum reddunt. Duo cori culneum, quod sunt modia lx.
Work 42Additional names Beda
Title (ms.) Idem de mensuris | Item de mensuris
Title (standard) De mensuris
Incipit Mensura est iuxta indorum (?) quicquid pondere capacitate, longitudine, altitudine, latitudine, animoque finitur
Folio no. 187r
Explicit duae levvae sive milia riites (?) apud Germanos unam rastam efficiunt.
Work 43Additional names Beda
Title (ms.) De ponderibus
Title (standard) De ponderibus
Incipit Ponderum pars minima calculus est, qui constat ex granis
Folio no. 187r- | 187r-188v
Explicit iuxta rationem ponderum nihil calco minus aut talento maius est.
Work 44Author (ms.) Dionisius
Author standard Dionisius
Title (standard) Versus de annis Jhesu Christi
Incipit Anni Domini notantur in presenti linea
Folio no. 188v-
Rubric Versus Dionisii de annis Domini nostri Jhesu Christi.
Work 45Title (standard) De notis antiquioribus quae notant numeros antiquorum Latinorum
Contents Erklärung, wie man die Zahlenreihen 1, ...,9; 10, ..., 90; (...); 100000, ..., 900000 jeweils mit Fingern und lateinischen Buchstaben darstellt; für die entsprechenden Myriadenreihen sind die Zahlen oben mit einem Querstrich versehen
Folio no. 189v
Rubric De notis antiquioribus quae notant numeros antiquorum Latinorum.
Work 46Title (ms.) De generibus numerorum
Title (standard) De generibus numerorum
Incipit Quot sunt genera numerorum apud Latinos: VII, id sunt: Cardinales, scilicet
Folio no. 190r
Explicit sunt iterum adverbia ex his nascentia, ut: simpliciter, dupliciter, tripliciter.
Work 47Title (standard) Zahlenwerte der griechischen Buchstaben
Folio no. 190r-v
Rubric Numerus (sic!) Grecorum.
Explicit dcccc c ennachischile mirriades. Decies centies centena milia mirrie mirriades.
Colophon Finit.
Work 48Title (standard) De egyptiacis diebus
Incipit Dies egyptiaci in quibus nullus homo aut pecus
Folio no. 191r
Rubric De egyptiacis diebus.
Work 49Title (standard) De digitis
Incipit Digiti nuncupati eo quod decem sint
Folio no. 191r
Rubric De digitis.
Work 50Title (standard) De termino paschale
Incipit Precedentis anni terminum in prima iunctura pollicis pone
Folio no. 191r
Rubric Terminum paschalem cuiuscumque anni taliter repperire valebis.
Work 51Title (standard) De regularibus termini paschalis
Incipit Si vis invenire principalitatis originem regularium in ciclo decennovennali
Folio no. 191r
Rubric De regularibus uniuscuiusque termini paschalis.
Work 52Title (standard) De nominibus mensium unde sumpserint exordium
Incipit Januarius primum Numa Pampilius nominavit
Folio no. 191v-192v
Rubric De nominibus mensium unde sumpserint exordium.
Explicit December a numero nomen accepit (...) apud Macedones.
Work 53Author standard Ausonius
Title (ms.) Versus de singulis mensibus
Title (standard) Ecloges IX-X
Contents Versus de singulis mensibus; Item versus de singulis mensibus
Incipit Primus Romanas ordiris, Jane, kalendas
Folio no. 193r- | 193ra-
Work 54Title (standard) Verse
Contents Versus de septimane diebus; Versus de duodecim signis
Work 55Author standard Ausonius
Title (standard) Signa coelestia
Incipit Incipit epitome phenomenon versibus duodecim
Work 56Title (standard) Verse
Contents Versus de regularibus feriarum in kal. duodecim mensium; Item versus de regularibus lune in kal. duodecim mensium; Versus de octo lineis cycli decennovennalis
Work 57Title (standard) Versus de anno et mensibus
Incipit Bissena mensis vertigine volvitur annus
Folio no. 193v-
Rubric Item versus de anno et mensibus.
Explicit Nunc tibi cum Domino ludere verna licent.
Work 58Author standard Ausonius
Title (ms.) Tetrasticon autenticum de singulis mensibus
Title (standard) De mensibus tetrasticha
Folio no. -194ra
Rubric Tetrasticon autenticum de singulis mensibus.
Work 59Author standard Beda
Title (standard) Hymnus de ratione temporum
Incipit Annus solaris continet IIII^or temporibus, ac deinde | Annus solis continetur IIII^or temporibus
Printed copies Migne, J.P.: PL XCIV, 605-6
Folio no. 194r- | 194rb-v
Rubric Incipit ymnus Bede presbiteri de ratione temporum per ritmum. | Ymnus Bede presbiteri de ratione temporum, per rithmum.
Explicit soli secula, amen.
Work 60Title (standard) Chronicae abbreviatio
Contents 6 aetates mundi
Incipit Etas mundi I
Folio no. 194v-195v
Rubric Cronicae adbreviatio (sic!).
Explicit sunt auem totius summe ab origine mundi usque ad diem illum anni IIIIdcccxiiii.
Work 61Title (standard) De mensibus
Incipit Secundum februarium a februo, id est Plutone deo illustracionum
Folio no. 204r-206r
Explicit XIII ebdomade pleniter annis singulis inveniantur.
Work 62Title (standard) Argumentum ad XL inveniendam per epactam
Folio no. 206v | 206v-
Rubric Argumentum ad XL (?) inveniendam per epactam uniuscuiusque anni ... e natalis Domini.
Additional texts (206v, inf.) Notizen verschiedener späterer Hände
Work 63Title (standard) Komputistische Angaben
Additional remarks Mit Chronik (Notizen), für die Jahre 1064 bis 1215 am Rand
Folio no. 207r- | 207r-209r
Blank leaves 209v
Work 64Title (standard) Notizen verschiedener Hände
Folio no. 210r-211
Other passages (210v, von Hand s.10 (?), Fragen und Antworten über die Zeitrechnung, Überschrift:) Helpericus Beda
Work 65Title (standard) Traité sur le calendrier romain
Incipit Quis invenit primus menses apud Latinos? - Respond. Romani, auctore Romulo
Folio no. 210r-
Work 66Title (standard) Chronologie fabuleuse des rois de France
Folio no. 211r-
Additional texts Note: A XVII anno Chilperici usque in presentem sunt transacti anni CCCCLXXVII.