PAL

Jordanus


Strasbourg, Bibliothèque Nationale et Universitaire, 326

Old shelfmarks Latin 275
Century 10
Language Latin
Material Membr.
Height × width 320 x 255
No. of leaves 201
Cover Reliure chagrin
Condition (1) mutilé le long de la marge extérieure
Printed catalogs Catalogue général des Manuscrits des Bibliothèques Publiques de France. Départements (Octavo series) Bd.47 (1923), 139-43
Publ. descriptions Folkerts, Menso: Pseudo-Beda: De arithmeticis propositionibus. Eine mathematische Schrift aus der Karolingerzeit, in: Sudhoffs Archiv 56 (1972), 25-6 | Lattin, Harriet Pratt: The Eleventh Century MS Munich 14436: Its Contribution to the History of Coordinates, of Logic, of German Studies in France, in: Isis 38 (1947/48), 217 A.
Source Cat. gén. 8º Bd.47 | Sesiano
Type of source cat. | ts. pvt. notes
Work 1Author standard Beda
Title (standard) De natura rerum
Incipit Naturas rerum varias labentis et a{evi} | Perstrinxit titulis, tempora lata c{itis}
Printed copies Migne, J.P.: PL XC, 187-278
Folio no. 1r-
Rubric Incipiunt versus de natura rerum.
Work 2Author standard Beda
Title (standard) De temporibus
Contents I. De temporibus, horis et momentis. | II. De die. | (...) | XXI. De sexta aetate.
Incipit De temporibus, horis et momentis.
Incipit 2 Tempora momentis, horis, diebus, mensibus, annis, seculis, & aetatibus dividuntur
Printed copies Migne, J.P.: PL XC, 277-92
Folio no. 10r- | 10r-15v
Rubric Incipit liber de temporibus.
Explicit Reliquum sexte aetatis Deo soli patet.
Work 3Author standard Beda
Title (standard) De temporum ratione
Contents La plus grande partie de chapitre LXVI de l'édition de Migne, "Chronicon sive de sex huius saeculi aetatibus" a été transposée (ff.83-104)
Folio no. 16r- | 16r-104r
Rubric Praefatio Bedae presbiteri in librum de temporibus.
Prolog De natura rerum et ratione temporum | De natura rerum et ratione temporum duos condam perstrictio sermone libellos discentibus
Explicit ibique cum debito tanto patri honore condidit.
Work 4Title (standard) Chronica
Incipit Adam, cum esset CXXX annorum, genuit Seth
Printed copies Migne, J.P.: PL XCIV, 1173-7
Folio no. 104v- | 104v-107r
Rubric Adbrevatio chronicae. Aetas prima.
Work 5Title (standard) Vitae patrum
Incipit Adam, pater generis humani | Adam, pater generis humani, Dei manibus ex terra creatus
Folio no. 107r- | 107r-109r
Rubric Incipit de ortu et obitu Patrum.
Work 6Title (standard) Notes de chronologie
Folio no. 109r
Work 7Title (standard) Alphabete
Contents Hebräisch; Griechisch; Lateinisch; Alphabete des Aethicus und der Normannen; Römisch Zahlen von I bis XX (in 5 Spalten), dann die übrigen Zehner, Hunderter, Tausender, Zehn- und Hundertausender bis zur Million, daneben ihre griechischen Namen (in lateinischer Schrift)
Incipit Primus omnium litteras ante diluvium invenisse Enoch dicitur
Additional remarks Und ihre Geschichte
Folio no. 109v- | 109v-110r
Other passages (...) Grecas litteras Cahtmus e foenice, Agenoris filius, primus invenit decem & septem; his Palamides tres adiecit; post quem Symonides alias tres adnexuit; Pythagoras samius 1. Quae in summa XXIIII^or consistunt, cum quibus verba orationum componunt. Suntque omnes ad numeros habiles componendos, cum adiectis nonnullis caracteribus ut ad millesimum numerum pervenire quaeant. (...) | Latinas litteras Carmentis nimpha Evandri mater, quae alio nomine Nicostrata dicebatur, invenisse perhibetur & in Italia primum attulisse - Carmentis autem dicta quia carminibus futura canebat. Quaeque ad numeros apud Antiquos conficiendos habiles aestimabantur, sed modernis temporibus, paucis assumptis, nostrum numerum conficimus. (...) | Aethicus phylosophus & cosmographus litterarum karacteres, quos adinvenit ita ut infra notatum est, distinxit. Quosque beate memorie Hieronimus presbiter una cum libro suo cosmographo latinis tradere curavit (...). Haec quoque litterarum figure in gente Normannorum feruntur invente, quibus ob carminum eorum memoriam et incantationum uti adhuc dicuntur. Quibus a Runstabath nomen imposuerunt (...)
Work 8Author standard Beda
Title (standard) De arithmeticis propositionibus | Über Zahlenerraten
Incipit Quomodo numerus a quolibet animo conceptus | Quomodo numerus a quolibet animo conceptus, quis sit, possit agnosci
Printed copies Folkerts, Menso: Pseudo-Beda: De arithmeticis propositionibus. Eine mathematische Schrift aus der Karolingerzeit, in: Sudhoffs Archiv 56 (1972), 22-43 | Migne, J.P.: PL XC, 665-6
Folio no. 110v-111r
Rubric Incipiunt numeri per quos potest qui voluerit alterius cogotationes de numero quolibet quem animo conceperit explorare.
Explicit sexies centeni sextam, septies centeni septimam.
Other passages (...) et duo paritatis & inparitatis (sic!) dicuntur esse principia. | Item aliter. Assumatur numerus quilibet ac triplicetur. Triplicatus dividatur in duas et tunc (...) illa vero binarium significat. | Item alia. Quomodo divinandum sit qua feria septimane quislibet homo rem quamlibet (...)
Blank leaves 111v
Work 9Title (standard) Komputistische Tafeln | Tableaux et figures astronomiques
Folio no. 112r- | 112r-119r
Additional texts (113r, sup.) Griechische Buchstaben mit ihren Zahlenwerten in römischen Zahlzeichen
Tables Komputistische Tafeln | Tableaux astronomiques
Math. drawings Figures astronomiques
Work 10Title (standard) De nominibus ventorum
Contents (119v-120r) De ventis; (120v-121r) Abbildung "Terra et universum"
Incipit Ventorum primus cardinalis septentrio
Folio no. 119v- | 119v-120r
Rubric De nominibus ventorum.
Line drawings (120v-121r, Abbildung:) Terra et universum | Avec figures
Work 11Title (standard) Varia astronomica et alia
Contents (121v) De positione et cursu septem planetarum; (122r) De intervallis earum; (122v) Zeichnung ihrer Lagen im Weltall; (123r) Bahnverläufe; (123v) De absidibus earum; (124v) De eclypsin Solis et Lunae; (125r) De stella Veneris et Mercurii; (125v) De absidibus planetarum; (125v) De signo Mars; (126r) De cursu earum per zodiacum circulum; (127r) Dimensio caelestium spaciorum secundum quosdam
Incipit Inter caelum et terram certis discreta spaciis septem sidera
Folio no. 121v-127r
Rubric De positione et cursu septem planetarum.
Other passages (...) | (122r) De intervallis earum (...) | (123v) De absidibus earum (...) | (124v) De eclypsin Solis et Lunae (...) | (125r) De stella Veneris et Mercurii (...) | (125v) De absidibus planetarum (...) De signo Mars (...) | (126r) De cursu earum per zodiacum circulum (...) | (127r) Dimensio caelestium spaciorum secundum quosdam (...)
Math. drawings (122v) Zeichnung der Lagen der Planeten im Weltall; (123r) Bahnverläufe der Planeten
Work 12Title (standard) De praesagiis tempestatum
Incipit Etenim predictis difficilioribus transire convenit ad reliqua tempestatum praesagia
Folio no. 127r-
Rubric De praesagiis tempestatum.
Work 13Title (standard) Genera numerorum
Incipit Progressores, in actu; occursores, in passione
Folio no. 129r
Rubric Genera numerorum in sensibus secundum Augustinum.
Work 14Title (standard) De generibus numerorum in raciocinacione
Contents Numeri cardinales; ordinales; adverbiales; dispertivi; ponderales; denontiativi; complicativi
Incipit Cardinales sunt numeri ut unus, duo, tres, IIII^or, quinque. Ordinales vero ut primus
Folio no. 129r
Rubric Item de generibus numerorum in ratiocinatione.
Work 15Title (ms.) De compoto articulari
Title (standard) Compotus digitalis
Contents (129r) Tafel der Einheiten der Zehnerpotenzen (10^0 bis 10^5), mit römischen Zahlzeichen, in Spalten, und kurze Erklärung des betreffenden Handteiles; (129v-130r) Erklärungen
Incipit (129v) Cum ergo dicis I, minimum in leva digitum inflectens in medium palme, artum infiges. Cum dicis II, secundum a minimo flexum ibidem impones
Folio no. 129r- | 129r-130r
Rubric De compoto articulari.
Explicit Cum autem dicis decies centena milia, duae palmae apertae iuxta faciem eriges interpositae sed ante aures retro respiciens.
Work 16Title (ms.) De racione unciarum
Title (standard) De ponderibus et mensuris
Incipit Scripulus - sex silique
Additional remarks Umrechnungstafel
Folio no. 130r
Rubric De racione unciarum.
Explicit Assis sive as - duodecim unicae.
Work 17Title (standard) De ponderibus
Incipit Talentum est pondo LXII semis, quod faciunt LXXX libras, attice libra. Mina est libra una et I uncia
Folio no. 130v
Rubric De ponderibus.
Explicit in sermonem nostrum vertuntur ex greco. | que cele ora celebra in sermonem nostrum vertuntur ex greco.
Work 18Title (standard) De fusione metallorum
Incipit Omne aurum purum cuiuslibet ponderis | Omne aurum purum cuiuslibet ponderis omni argento similiter puro eiusdem tamen ponderis
Folio no. 130v
Rubric De probatione auri et argenti.
Explicit Considerare debes tam in gravitate auri quam in levitate argenti XII denarios significare libram, sicut prima lectionis huius fronte prefixum est.
Work 19Title (standard) De mensura cerae et metalli in operibus fusilibus
Incipit In fundendis operibus cuius ponderis metallum quotlibet | In fundendis operibus cuius ponderis metallum quotlibet ad certum cere pondus respondere debebit. Ad cerae unciam unam stagni unciae VII et denarii XVII
Folio no. 131r- | 131r-v
Rubric De mensura cerae et metalli in operibus fusilibus.
Explicit quod sunt unciae tres & denarii XVI.
Work 20Author standard Macrobius
Additional names Marcus Tullius Cicero
Title (ms.) De mensura et magnitudine terrae et circuli per quem solis iter est
Title (standard) Commentarius in Somnium Scipionis (part.)
Contents (131v) De mensura et magnitudine terrae et circuli per quem solis iter est; (132r) De mensura et magnitudine solis
Incipit In omni orbe vel sphera medietas centrum vocatur
Printed copies Eyssenhardt: (1893)
Additional remarks Liber I, cap. 20, 14-32
Folio no. 131v-
Rubric Ambrosii Macrobii Theodosii de mensura et magnitudine terrae et circuli per quem solis iter est.
Other passages (...) | (132r) Item eiusdem de mensura et magnitudine solis. His dictis quibus mensura (...)
Work 21Author standard Martianus Capella
Title (ms.) De mensura lunae
Title (standard) De nuptiis philologiae et Mercurii (part.)
Incipit Luna item circulis in sex centesimam optinet portionem
Printed copies Eyssenhardt: (1866), 318-9
Additional remarks Liber VIII
Folio no. 133r
Rubric Felicis Capellae de mensura lunae.
Work 22Author standard Martianus Capella
Title (ms.) Argumentum quo magnitudo terre deprehensa est
Title (standard) De nuptiis philologiae et Mercurii (part.)
Incipit Eratostenes philosophus idemque geometra
Printed copies Eyssenhardt: (1866), 202-
Folio no. 133r-
Rubric Eiusdem argumentum quo magnitudo terre deprehensa est.
Work 23Title (standard) Varia computistica
Contents (133v) Argumentum quot horas luna in unaquaque nocte luceat; (134r) De accesione lunae; (134v) De solis eclypsi quando visa sit (au sujet d'éclipses de soleil ayant eu lieu de 760 à 812); (134v) De differentia cometarum; (136r) Racio calculandi de kalendis, nonis et idibus, ac diebus XII mensium; (136r) Argumentum ad inveniendos regulares feriae kalendarum; (136r) Argumentum ad inveniendos regulares lunae kalendarum; (136v) De diebus anni per kalendas, nonas et idus; (136v) Excerptum de calculo quot dies habeat annus per dies ebdomadarum; (136v) Item ex calculo ad lunam inveniendam secundum Victorium; (137r) Argumentum ad concurrentes inveniendum; (137v) Item de Quadragesime et Rogationum terminis; (137v) Argumentum de regularibus cycli decennovenalis; (137v) Argumentum de terminis paschalibus; (138r) Argumentum de regularibus mensium, unde sumunt originem; (138r) Unde concurrentes capiunt exordium; (138r) Unde regulares ad lunam oriantur; (138v) De origine epactarum lunarium; (138v) De epactis; (138v) Argumentum ad lunam inveniendam XIIII Paschae et eius feriae; (139r) Argumentum inveniendi regulares minores in martio IIII et aprili VII; (139r) Exemplum de initio primi mensis; (139r) De lunae inicium primi mensis; (139r) De nativitate lune quartae decimae; (139v) Argumentum ad inveniendum locum XIIII lune paschalis per XVIIII annos; (140r) Quota feria singulis annis XIIII luna Paschae occurrat; (140v) Racio contra eos qui dicunt VII kl. mai Pascha fieri non posse; (141r) Terminus de Pascha; (141v) Ad inveniendam lunam XIIII primi mensis, id est terminus paschalis; (142r) Item secundum alium ordinem aepactarum; (142r) De termino paschali; (143r) Prologus paschalis, quem beatus fecit Hieronimus; (144v) De cyclo paschali; (145v) Argumentum de termino Septuagesimae per epactas inveniendum; (146r) De Quadragesima et Rogationibus; (150r) Argumenta ad lune cursum turbatum anno Domino infrascripto, Aquis palatio repertum est; (153v) Item Hieronimi; (154r) De bissexto; (155v) De saltu lunae; (159r) Computatio circuli magni Paschae quingentorum XXX annorum duorum in seipsum revolutus; (164v) Item de divisionibus temporum
Folio no. 133v-164v
Rubric Argumentum quot horas luna in unaquaque nocte luceat.
Other passages (133v) Argumentum quot horas luna in unaquaque nocte luceat (...) | (134r) De accesione lunae. Si quis noscee (!) desiderat qua hora luna renovetur (...) | (134v) De solis eclypsi quando visa sit (...) | (134v) De differentia cometarum. Hanc stellam Electram dicunt (...) | (136r) Racio calculandi de kalendis, nonis et idibus, ac diebus XII mensium (...) | (136r) Argumentum ad inveniendos regulares feriae kalendarum (...) | (136r) Argumentum ad inveniendos regulares lunae kalendarum (...) | (136v) De diebus anni per kalendas, nonas et idus (...) | (136v) Excerptum de calculo quot dies habeat annus per dies ebdomadarum (...) | (136v) Item ex calculo ad lunam inveniendam secundum Victorium (...) | (137r) Argumentum ad concurrentes inveniendum (...) | (137v) Item de Quadragesime et Rogationum terminis (...) | (137v) Argumentum de regularibus cycli decennovenalis (...) | (137v) Argumentum de terminis paschalibus (...) | (138r) Argumentum de regularibus mensium, unde sumunt originem (...) | (138r) Unde concurrentes capiunt exordium (...) | (138r) Unde regulares ad lunam oriantur (...) | (138v) De origine epactarum lunarium (...) | (138v) De epactis (...) | (138v) Argumentum ad lunam inveniendam XIIII Paschae et eius feriae (...) | (139r) Argumentum inveniendi regulares minores in martio IIII et aprili VII (...) | (139r) Exemplum de initio primi mensis (...) | (139r) De lunae inicium primi mensis (...) | (139r) De nativitate lune quartae decimae (...) | (139v) Argumentum ad inveniendum locum XIIII lune paschalis per XVIIII annos (...) | (140r) Quota feria singulis annis XIIII luna Paschae occurrat (...) | (140v) Racio contra eos qui dicunt VII kl. mai Pascha fieri non posse (...) | (141r) Terminus de Pascha (...) | (141v) Ad inveniendam lunam XIIII primi mensis, id est terminus paschalis (...) | (142r) Item secundum alium ordinem aepactarum (...) | (142r) De termino paschali (...) | (143r) Incipit prologus paschalis, quem beatus fecit Hieronimus. Plerique mysterium Paschae narrare (...) | (144v) De cyclo paschali (...) | (145v) Argumentum de termino Septuagesimae per epactas inveniendum (...) | (146r) De Quadragesima et Rogationibus (...) | (150r) Argumenta ad lune cursum turbatum anno Domino infrascripto, Aquis palatio repertum est. Anno ab incarnatione Domini DCCXVI, quod raro aliquando evenit (...) | (153v) Item Hieronimi. Materia autem bissexti, sicut dicit Hieronimus (...) | (154r) De bissexto. Augustinus in libro IIII de sancta Trinitate dicit (...) | (155v) De saltu lunae (...) | (159r) Incipit computatio circuli magni Paschae quingentorum XXX annorum duorum in seipsum revolutus. Non est pretermittendum cum dixit de natura rerum (...) | (164v) Item de divisionibus temporum. Divisiones temporum sunt XIIII
Work 24Author standard Beda
Title (standard) De Paschae celebratione (inc.)
Incipit Libenter accepi litteras tue benignitatis
Printed copies Migne, J.P.: PL XC, 599-605
Folio no. 164v-
Rubric Incipit praefatio Bedae presbiteri.
Prolog Reverentissimo ac sanctissimo fratri Victheda presbitero Beda in Domino optabilem salutem.
Work 25Additional names Aratus
Title (standard) De Arati prognosticis
Incipit Duo sunt extremi vertices mundi quos appellant polos
Folio no. 168r-
Glosses etc. Cum commento
Work 26Additional names Aratus
Title (standard) Vers
Incipit Ab Jove principium magno deduxit Aratus | Carminis at nobis
Folio no. 168v-
Work 27Title (standard) De annis Domini de quibus tanta dubitacio est inter calculatores
Folio no. 171v-
Rubric De annis Domini de quibus tanta dubitacio est inter calculatores.
Work 28Title (standard) Calendrier
Folio no. 173v-
Additional texts Tableaux astronomiques, parmi lesquel "Loca embolismorum" (181v) et "Cursus lunaris de diebus singulis per XVIIII annos (182v)
Tables Tableaux astronomiques
Work 29Title (standard) Tetrastikon autenticum de singulis mensibus
Incipit Hic Jani mensis sacer est
Folio no. 185r
Rubric Tetrastikon autenticum de singulis mensibus. Januarius.
Work 30Title (standard) Versus de duodecim signis
Incipit Primus adest Aries, obscuro lumine labens
Folio no. 185r
Rubric Versus de duodecim signis.
Work 31Title (standard) Versus de singulis mensibus
Incipit Primus romanas ordiris, Jane, kalendas
Folio no. 185r
Rubric Versus de singulis mensibus.
Work 32Title (standard) Versus de numero dierum singulorum mensium
Incipit Dira patet Jani Romanis ianua bellis
Folio no. 185r
Rubric Versus de numero dierum singulorum mensium.
Work 33Title (standard) De differentiis dierum et noctium per circulum anni
Incipit In una parte zodiaci, id est in viginti quatuor horis
Folio no. 186r-
Work 34Author standard Isidorus Hispalensis
Title (standard) Etymologiae (part.)
Incipit Cronica grece dicitur que latine temporum series appellatur
Printed copies Migne, J.P.: PL LXXXII, 214-28
Additional remarks Liber V, cap. 28-39
Folio no. 191r-
Work 35Author standard Isidorus Hispalensis
Title (standard) Etymologiae (part.)
Incipit I. De astronomiae nomine
Printed copies Migne, J.P.: PL LXXXII, 169-84
Additional remarks Liber III, cap. 24-71
Folio no. 194r-
Rubric Item Isydori.
Work 36Author standard Isidorus Hispalensis
Title (standard) Etymologiae (part.)
Incipit I. De mundo
Incipit 2 In hoc vero libello, quasi in brevi tabella, quasdam caeli causas
Printed copies Migne, J.P.: PL LXXXII, 471-81
Additional remarks Liber XIII, cap. 1-11
Folio no. 197v-
Rubric Item Ysidori.
Work 37Title (standard) Dies aegyptiaci
Incipit Mense ianuario, intrante die primo, secundo exiente die
Folio no. 199v
Work 38Author standard Isidorus Hispalensis
Title (standard) Etymologiae (part.)
Incipit Heredis nomen inposuit census heris
Printed copies Migne, J.P.: PL LXXXII, 353-60
Additional remarks Liber IX, cap. 5-6
Folio no. 200r-