PAL

Jordanus


Gloucester, Cathedral Library, 21.

Scribe(s) Mostly written by John Argentine (provost of King's College, Cambridge, d. 1508), except 1-4/8, 5v-6, 10rv, 12rv, 115v/15-134v, 203v/18-219, 229v-232. For John Argentine see also, C.H. Talbot & E.A. Hammond, The Medical Practitioners in medieval England (1965) 112.
Short title Astrologica, astronomica, meteorologica
Century 15/II
Place of origin England
Language Latin
Owner’s notes (1) "Henricus Fowler: 1627".
Previous owners Presumably the "De Planetis, etc. 4º MS.", # (10) in the list of his son's gifts in the Benefactors' Book, 25: cf. GloC 6.
Height × width 212 x 150
No. of leaves I + 240 + i
Numbering ff. (i), 1-157, 157*, 158-239 (240)
Gatherings 1^8 2^4 3-12^8 13^(+1) 14-21^8 22^8(+1) 23-30^8 31^4
Cover s. 19
No. of hands Several hands
Type of writing Secretary
Width of columns c. 150 x 100 mm.
Lineation Frame ruling; 29-36 long lines
Initials etc. Initials mainly red, plain or with green or pale-brown ornament, but also gold (13), purple (for example, 49v, 69), and green with purple ornament (17). As far as 75 capital letters in the ink of the text are touched with red. Purple ink for some headings.
Marginal annotations Argentine's hand shows some humanistic influence and has the spelling "christi".
Exlibris (238v) "Questo libro e mio Zoan Argentem", is nearly the usual form of Argentine's ex-libris (cf. Rhodes, loc. cit., 208.
Printed catalogs Ker II (1977) 952-5.
Publ. descriptions D.E. Rhodes, "Provost Argentine of King's and his Books", Transactions of the Cambridge Bibliographical Society, 2 (1956) 211.
Source Ker
Type of source cat.
Source’s source insp.
Work 1Title (ms.) Miscellaneous notes
Contents Two quires of miscellaneous notes, including a piece beginning "Considera signum ascensus" (1-4) and one headed "Geomantia" (7), a note "Arturus rex obiit anno christi 540 12 calend' Iunii' (9), a note of the longitudes of Cambridge, Norwich, Oxford, and London (9) and horoscopes of Edward V, 2 Nov. "anno domini 1470 imperfecto" and of Edward IV, 27 Apr. 1442, "secundum calculacionem M. Ioh' Arg' set calculabat secundum tabulas Norwici" (9v) (cf. 136-82v). "quod Argentem" (11v).
Folio no. 1-12v
Work 2Author standard Robertus Grosseteste
Title (ms.) Tractatus optimus conclusionem Astrolabii
Incipit Astrolabii circulos et membra nominatim
Publ. descriptions S.H. Thomson, The Writings of Grosseteste (1940) 243. Included among the spuria of Grosseteste by Thomson, who notes 3 manuscripts.
Folio no. 13-6
Explicit profunditatem.
Colophon Explicit Tractatus optimus conclusionum Astrolabii.
Glosses etc. (13) The scribe (Argentine) wrote "Argentem pimpe" in Greek capitals (cf. 17-33, 196v-201).
Additional copies GOxfB Bodley 790, 108
Work 3Author standard Simon Bredon | Walter Brit
Title (ms.) Theorica planetarum
Incipit Circulus eccentricus circulus egresse cuspidis et circulus egredientis
Additional remarks Walter Brit (attr. in OxfB Digby 15, 58); Simon Bredon (attr. in OxfB Digby 48, 96)
Folio no. 17-33
Explicit et non retrog(r)aditur.
Colophon Finit theorica planetarum. etc.
Glosses etc. "Argent" and (in Greek capitals) "pimpe" in red ink at the end.
Additional copies GOxfB Digby 15; GOxfB Digby 48.
Work 4Title (ms.) Notes and tables
Contents Including the description of a "Nocturnale" and a list of towns with their latitudes and longitudes.
Folio no. 33v-7
Work 5Author (ms.) Habraam Amenesire
Author standard Abraham ibn Ezra
Title (ms.) Introductorius
Incipit Sex sunt signa
Printed copies Printed in 1507.
Folio no. 37v-68
Explicit in libro fructus finit.
Colophon Hunc librum edidit Habraam Amenesire quod interpretatur magister adiutorii. quod Argentem.
Glosses etc. (37v) "Hic deficit principium introductorii".
Work 6Title (ms.) Tractatus optimus et certissimus
Incipit Mundus iste duodecim signis regitur
Folio no. 69-99v
Explicit reuerti ei deterius et e conuerso.
Colophon Finit tractatus optimus et certissimus. `Argentyne'.
Glosses etc. (69) "liber iste intitulatur liber sapientie Alii dicunt quod est liber zael"
Work 7Author (ms.) Roger Bultynbroke
Author standard Roger Bollyngbroke
Title (ms.) De 12 domibus
Incipit Si questio fiat de vita
Additional remarks For Roger Bollyngbroke, convicted of necromancy and hung at St. Paul`s Cross, 18 Nov. 1441, cf. A.B. Emden, A Biographical Register of the University of Cambridge to 1500 (1963) 214. His Geomancy is not known.
Folio no. 100-4v
Rubric Incipiunt capitula de naturis 12^cim domorum secundum Magistrum Rogerum Bultynbroke in sua geomancia.
Explicit in peiore ponetur etc.
Colophon Finit tractatus de 12 domibus secundum m.R.B.
Work 8Author (ms.) Roger Bultyngbroke
Author standard Roger Bollyngbroke
Title (ms.) De qualitatibus signorum
Incipit Aries est signum masculinum mobile calide
Additional remarks For Roger Bollyngbroke, convicted of necromancy and hung at St. Paul`s Cross, 18 Nov. 1441, cf. A.B. Emden, A Biographical Register of the University of Cambridge to 1500 (1963) 214. His Opus tripartitum is not known.
Folio no. 104v-5v
Rubric Incipit secundum eundem.
Explicit et de similibus.
Colophon Explicit capitulum de qualitatibus signorum secundum magistrum Rogerum Bultyngbroke in opere tripartio.
Work 9Title (ms.) De diebus creticis
Incipit Sicut dicit commentator super 60 verbo centiloquii
Publ. descriptions Cf. L. Thorndike, History of Magic 3 217, for the De diebus criticis of Hugo de Civitate Castellis, fl. 1350, which begins like thus.
Folio no. 107-9v
Explicit in vno signo tantum
Colophon Finit feliciter de diebus creticis etc.
Work 10Title (ms.) Liber natiuitatum
Incipit Dixit Messahallah quod inter omnes libros astronomie
Folio no. 110v-34v
Explicit non habere inimicos.
Colophon Explicit liber natiuitatum etc'. `secundum Messahalla etc'.'
T & K TK
Work 11Title (ms.) Tables
Incipit Cum numero horarum
Folio no. 136-8v
Rubric Canones tabularum sequentium. et sunt tabule Willelmi Norwich et eciam canones sui. Horas et minuta de die transacta in ascensiones reducere.
Explicit in proposito.
Work 12Title (ms.) Astronomical tables
Contents One of them (156-60v) headed "Tabula reperiendi principia domorum calculata ad latitudinem ciuitatis norwici. que latitudo est 52 gra et 42 minuta et est tabula Willelmi Norwiche monachi sancte fidis".
Folio no. 140-61v
Work 13Title (ms.) A canon
Contents A canon referring to the tables on 156-60v.
Folio no. 162
Glosses etc. (162) The scribe (Argentine) added a note at the foot which ends "Hanc lineam horarum et minutorum addidit Ioh' Argenten ad tabulas Willelmi Norwhich' et hunc canonem edidit anno domini 1477 imperfecto." (162v) Radices of planets for 1476 are in his hand.
Work 14Author (ms.) Iohannes Holbroke | John Holbrook
Author standard Johannes Holbroke | John Holbrook
Title (ms.) Tables
Additional remarks Holbrooke, master of Peterhouse, Cambridge, d. 1437, see A.B. Emden, A Biographical Register of the University of Cambridge to 1500 (1963)
Folio no. 163-70
Rubric Tabule Magistri Iohannis Holbroke fundate super verissimam anni quantitatem et facte erant graui diligencia cantebrig' Anno domini 1433º.
Work 15Title (ms.) Tables "alfonsi"
Folio no. 170rv
Work 16Author standard William Norwich
Title (ms.) Tables
Additional remarks William Norwich (monk of Horsham St. Faith) (attr.)
Folio no. 171rv
Work 17Title (ms.) Tables of equations of planets
Additional remarks The text appears to go with 171rv.
Folio no. 172-81
Work 18Author standard John Holbroke
Title (ms.) Tables
Additional remarks For Holbrooke, master of Peterhouse, Cambridge, d. 1437, see A.B. Emden, A Biographical Register of the University of Cambridge to 1500 (1963).
Folio no. 181v-2v
Work 19Title (ms.) Rules for calculating conjunctions "secundum Willelmum monachum sancte fidis iuxta Norwichum".
Folio no. 183rv
Work 20Title (ms.) Rules "Pro locis planetarum querendis per tabulas Holbroke siue Alfonsi".
Folio no. 184-7
Blank leaves 187v
Work 21Title (ms.) Tables "minutorum proporcionabilium secundum arzachelem".
Folio no. 188v-95
Work 22Title (ms.) Canon tabule precedentis.
Contents The text is the canon referring to the tables on 188v-95.
Incipit Volumus istam tabulam exponere que est de parte proporcionali habenda
Folio no. 195-6v
Explicit quod extrahitur.
Colophon Finit canon.
Work 23Title (ms.) Composicio astrorum speculi generalis
Incipit Hoc autem opus
Folio no. 196v-201
Rubric Incipit composicio astrorum speculi generalis.
Prolog Ad laudem et honorem summi dei nostri et ad preces quorundam sociorum meorum ac nostrorum opus incepi astrorum speaculi generalis secundum principia et questiones ptholomei et composui nouariensis.
Explicit Habeatur lamina rotunda
Colophon situacio perpendiculi a C datur. Finit feliciter.
Glosses etc. (199v) "Composicio huius instrumenti est in libro spisso in libraria aule gunuyle" in red ink (cf. 201v-19). (197v) "Argentem pimpe" in Greek capitals (cf. 13-33).
Math. drawings (199v, 200) Diagrams have not been filled in.
Additional copies A copy in GCamU, Ii. 1.13, 26v-28.
T & K TK
Work 24Author standard Arzachel | Willelmus Anglicus
Title (ms.) Astrolabium
Incipit Siderei motus et effectus motuum
Publ. descriptions L. Thorndike, History of Magic 3 201.
Additional remarks 61 chapters
Folio no. 201v-19
Rubric Incipit tractatus de saphea.
Explicit 2arum horarum si deus voluerit.
Colophon Explicit liber tabule que nominatur Saphea et vocatur Astrolabium arzachelis. Argentem.
Glosses etc. (202v) A red-ink note refers to another copy at CamCG (cf. 196v-201): "Composicio instrumenti in libro quodam pendente in libraria aule gunuyle".
Math. drawings (202v-3) The diagrams are unfinished.
Additional copies GCamCG (cf. 196v-201)
Work 25Title (ms.) Tractatus de libro perscrutatoris de pluuia et gelu et tonitruo
Incipit Nota secundum perscrutatorem
Publ. descriptions Cf. L. Thorndike, History of Magic 3 678. N.R. Ker, Medieval Manuscripts in British Libraries.
Folio no. 220-4
Rubric Incipit tractatus extractus de libro perscrutatoris de pluuia et gelu et tonitruo et ceteris huiusmodi.
Explicit et hec sunt pro maiori parte secundum perscrutatorem eboracensem.
Colophon Finit feliciter.
Work 26Author standard Robertus Grosseteste
Title (ms.) De impressionibus aeris
Incipit Ad pronosticandam diuersam aeris disposicionem futuram propter diuersitatem motuum superiorum
Publ. descriptions S.H. Thomson, The Writings of Robert Grosseteste (1940) 103-4.
Printed copies Ed. L. Bauer, Die philosophischen Werke des Robert Grosseteste, Beiträge zur Geschichte der Philosophie des Mittelalters 9 (1912) 42-51.
Folio no. 224v-7
Rubric Flores alkabucii.
Explicit aspexerunt se in signis aquosis.
Colophon Expliciunt flores alkabicii astronomia.
Glosses etc. (227-8) Astrological notes, "<S>et in signis sunt gradus qui dicuntur putei ... et caudam eius in 7º signo ab eo etc."
Additional copies Thomson, Grosseteste, 103-4, lists seventeen manuscripts, but not this one.
Work 27Author standard Albumasar | Hugo Sanctallensis
Title (ms.) Liber imbrium
Incipit Superioris discipline inconcussam
Folio no. 228v-32
Rubric Incipit liber Saphar de mutacione temporis qui dicitur deazar babilonensis.
Explicit ascribitur efficacie.
T & K TK (Albumazar, Liber imbrium)
Work 28Author (ms.) Messahalach
Author standard Messahala
Title (ms.) Liber super anona
Incipit Attendendum `est' ergo ad hoc quod dicam
Folio no. 232v-5
Rubric Incipit liber Messahalach quem edidit propter vnum de amicis qui erat mercator cum quo fecit societatem et lucrati sunt in paruo tempore magnam pecuniam.
Explicit vtile venditori. Finit.
T & K TK (Liber super anona)
Work 29Scribe(s) Mainly in Argentine's hand.
Title (ms.) Lists headed "Fortuna planetarum", etc.
Contents Including: Lists headed "Fortuna planetarum", "Infortuna planetarum", "Fortitudines planetarum", "Debilitates planetarum", with the additions of Eschendon and Zael.
Folio no. 236rv
Work 30Scribe(s) Mainly in Argentine's hand.
Title (ms.) A "rota paschalis"
Folio no. 238v
Work 31Scribe(s) Mainly in Argentine's hand.
Title (ms.) Lists showing the "Motus stellarum fixarum", etc.
Contents Lists showing the "Motus stellarum fixarum" and the "Distancia capitis arietis 8^e spere a capite arietis 9^e spere"in degrees and minutes, according to Ptolemy and later calculators: the last two are Simon Bredon and William Worcester.
Folio no. 239v
Work 32Scribe(s) Mainly in Argentine's hand.
Title (ms.) Astronomical notes made "ad meridiem Cantebrigie" in 1480.
Folio no. 239v
Work 33Title (ms.) Figura ptholemei
Incipit Figura ptholemei
Additional remarks Filled in blank space after 105v.
Folio no. 105v-6
Explicit pro scienda quabdo et qualiter morbi habere debeant suas determinaciones.
Work 34Additional names Messahala
Title (ms.) Notes from "Messahalla in libro de Receptione" and from Roger of Hereford
Additional remarks Filled in blank space after 134v.
Folio no. 110, 135v
Work 35Title (ms.) Cum volueris scire vtrum aliqua res
Incipit Cum volueris scire vtrum aliqua res est cara vel vilis
Additional remarks Filled in blank space after 138v.
Folio no. 138v-9v
Work 36Title (ms.) Tables with "quod Argentem" at the end
Additional remarks Filled in blank space after 187v.
Folio no. 188
Work 37Scribe(s) Filled in blank spaces after 16, 68, 109v, 224, 235.
Title (ms.) Miscellaneous pieces
Folio no. 16v, 68rv, 110, 224, 235v