PAL

Jordanus


Città del Vaticano, Codices Palatini Latini, Pal. Lat. 1367

Old shelfmarks Alacci-Register 1r C.46/519
Short title Astronomisch-astrologische Sammelhandschrift
Century 15 med.
Place of origin South West Germany
Language Latin
Owner’s notes (1r) Est Pruckneri (wohl Nicolaus Pruckner, Mathematicus in Tübingen; Matrikel Tübingen I, 369 (141,6); ADB 26,674 f.; vgl. Pal. lat. 1423
Composite ms. 2 parts
Material Membr.
Height × width 280 x 200
No. of leaves 179
Numbering (113-) ff. ant. 133-238; ff. (s.17) 1-179
No. of hands mehrere Hände
Type of writing Textualis, Cursiva gotica
Initials etc. Rubren
Marginal annotations Nachträge (s.15)
Source Ludwig Schuba
Type of source ts. cat.
Source’s source insp.
Work 1Precise date 1440, (1442)
Method of Dating d
No. of ms. part I (1-112)
Width of columns Textraum 220 x 150
Lineation 27-64 lines
Work 2Author standard Alfonsus X
Title (standard) Tabulae Alfonsinae
Subject 1 Astronomy
Publ. descriptions Sarton II, 837 f., 840
Printed copies Venedig 1483: Klebs 50.1
Folio no. 1v-26v
Rubric Tabulae illustris principis Alfonsi regis Castelle et Romanorum electi. Tabula differenciarum vnius regni ad aliud
Explicit (26v, unten) finis tabularum Alfonsi.
Other passages (9r) Inicium ere synodi Basiliensis est anno Cristi 1440 completo
Additional texts (27r, Nachtrag) Centrum medium veneris anno 1492 (! wahrscheinlich Schreibfehler für 1442) completo
T & K TK 1554.2 (this ms.), 740.15, 1552.1
Work 3Title (standard) Additamenta ultra tabulas Alfonsi
Contents (41r-46v) Tabule ad capiendam partem proporcionalem; (56v-79v) Tabulae motuum solis et lunae respectu coniunctionis, oppositionis, eclipsium
Incipit Tabula equacionum dierum cum noctibus
Subject 1 Astronomy
Additional remarks (27v ff.) teilweise Übereinstimmung dieser Tafeln mit denen des Johannes de Lineriis in Pal. lat. 1374, 33r
Folio no. 27v-84v
Explicit (84v, unten) finis additamentorum ultra tabulas Alfonsi.
Additional texts (69r-70r, unten) Si uerum locum lune uolueris inuenire
Additional copies Pal. lat. 1354, 77va
T & K TK 1468.12
Work 4Title (standard) Tabula latitudinum lunae
Incipit Latitudo lune ascendentis et descendentis
Subject 1 Astronomy
Folio no. 85r
Work 5Title (standard) Tabula stellarum fixarum
Contents ca. 280 positiones longitudinum et latitudinum
Incipit Stelle fixe equate per Firminium (?) 1388º anno domini nostri
Subject 1 Astronomy
Folio no. 85v-
Additional texts (88v) Notizen über Differenzen gegenüber der Zeit des Königs Alfons X. von Kastilien
Work 6Title (standard) Tabula stellarum aequatarum
Incipit Stelle equate anno domini 1398.
Subject 1 Astronomy
Publ. descriptions P. Kunitzsch S. 41 (Typ VI)
Folio no. 88r-
Work 7Title (standard) Tabula domorum planetarum
Incipit Domus planetarum ... Triplicitates ac domini earum
Subject 1 Astrology
Folio no. 89r-
Work 8Title (standard) Tabulae aequationis domorum
Incipit Tabule equacionis domorum in 7º climate
Subject 1 Astrology
Folio no. 91v-93v
Work 9Author standard Alfonsus X
Title (standard) Tabulae de stationibus, dominationibus et retrogradationibus quinque planetarum
Incipit Tabula primarum stacionum Saturni
Subject 1 Astronomy
Folio no. 93r-104r
Rubric Tabula Alfonsi regis de stacionibus dominacionibus et retrogradacionibus quinque planetarum
Other passages (100v f.) Tabellen der radices für Konstanz, Basel, Freiburg (Breisgau) sowie Paris, Prag, Nürnberg; (101r) Anno domini 1434 currente
Work 10Title (standard) Tabula continentes partes horarum
Incipit Tabula continentes partes horarum
Subject 1 Astronomy
Folio no. 104v-105v
Work 11Title (standard) Tabulae variae
Contents Tabula ad sciendum moram nati in utero matris ... possibilitas eclipsium solis et lune
Folio no. 106r-v
Work 12Title (standard) Algorismus de minutiis vulgaribus et physicis
Incipit (Text durchgestrichen) Corpora sepenumero solida tam uulgaria quam phisica
Subject 1 Math.
Folio no. 107r-108va
Rubric Algorismus de minuciis uulgaribus et phisicis
Work 13Author standard Priscianus
Title (standard) De sideribus metrum
Incipit Ad boree partes arthoy vertuntur et anguis
Subject 1 Astronomy
Publ. descriptions Schaller-Könsgen 151; Walther, Carm. 310; Zinner 8594-8613
Folio no. 109r
Explicit Hij bissex versus signant celi regiones.
T & K TK 30.11
Work 14Title (standard) Tabulae signorum
Contents (110r) Tabula eclipsium solis et lunae
Subject 1 Astronomy
Folio no. 109v-112r
Work 15Title (standard) Argumenta planetarum
Incipit Argumenta planetarum et latitudo lune pro instrumento albionis
Subject 1 Astronomy
Folio no. 111v-
Work 16Title (standard) Nota de loco mansionis lunae die 13. Martii 1438
Subject 1 Astrology
Folio no. 112v
Other passages ad diem marcii 1438 completi
Work 17No. of ms. part II (113-179)
No. of columns 2 cols.
Width of columns Textraum 235 x 165
Lineation 38-52 lines
Work 18Author standard Pseudo-Pythagoras
Title (standard) Epistola de numeris et litteris
Incipit Si tu sciris / Clnperse (?) regi salutem / de hiis que a me inuenta
Additional remarks Briefanfang (113ra) unverständlich. Vgl. TK 1154.5: Brit. Mus. Arundel ms. 295,265r, ähnlich hier umzustellen: "(Pythagoras N. Persarum) regi salutem. Si tu sciris ..."
Folio no. 113ra-114vb
Rubric Pitagoras in secretis
Explicit (113rb) sic de omni re de qua volueris quere.
Colophon Explicit.
Additional texts (113v-114v) Exempla
Math. drawings (113v f.) Rotae; (113v) In altera rota legitur: "Pictagore spera in omni tempore vera."
T & K TK 1467.5 (this ms.)
Work 19Author standard Albandinus
Title (standard) Liber similitudinum
Incipit Hic est liber similitudinum fortuniorum ac similiter (?) infortuniorum omnium filiorum Ade
Folio no. 114vb-119rb
Rubric Incipit pulcherius (!) tractatus Pitagore
Explicit in omni colore excepto nigro.
T & K TK 616.11 (this ms.)
Work 20Title (standard) Canon de tabula inventionis lunae
Incipit Hic tabula vocatur tabula inuencionis lune
Subject 1 Astronomy
Folio no. 119rb-120vb
Explicit si horam sciueris ortus signi.
Work 21Author standard Robertus Grosseteste
Title (standard) De impressionibus aeris seu de prognosticatione
Incipit Ad prenotandam veram aeris disposicionem
Folio no. 120vb-123rb
Additional copies Pal. lat. 1340, 205ra-207vb
Work 22Additional names Alcabitius
Title (standard) Prologus in Alcabitii librum introductorium
Incipit Cum vidissem conuentum quorundam antiquorum ex auctoribus magisterii i. e. iudiciorum astrorum
Subject 1 Astronomy
Printed catalogs Carmody 145
Folio no. 123rb-va
Explicit esse eorum in gradibus.
T & K TK 351.10
Work 23Author standard Alcabitius
Title (standard) Liber introductorius
Incipit Zodiacus i. e. circulus signorum diuiditur in 12 partes equales
Subject 1 Astronomy
Folio no. 123va-127ra, 131vb-133rb
Rubric Differentia prima. Heber
Prolog In nomine domini nostri Jesu Christi.
Explicit (133rb) ut essem exemplar in ceteris.
Additional copies Pal. lat. 1340, 165ra-190rb; 1376, 256r-286r
T & K TK 1713.12.I
Work 24Title (standard) De astronomia iudiciaria sive de astrologia
Incipit Notandum quod iudicia astronomie circa quatuor consistunt
Incipit 2 Cum igitur aliquis ad te gracia itineris venerit (133rb)
Subject 1 Astrology
Folio no. 127rb-131vb, 133rb-143va
Explicit (143va) vita humana certissime prefigurari probatur.
Math. drawings (140vb, 127v) Zeichnungen
T & K TK 951.13 (this ms.)
Work 25Title (standard) De electionibus temporum
Incipit Aristoteles plenior artibus dixit: Selyn (i. e. selene-luna) clare videtur habere XXVIII astra per quas transgreditur
Incipit 2 Ut ierit bebeloe fac pro inimiciis ydolum (145ra)
Folio no. 143va-144vb, 145ra-rb
Explicit ibi erit luna.
T & K TK 139.1
Work 26Title (standard) Geometria
Incipit Ad mensurandam altitudinem turris siue steterit in plano
Subject 1 Math.
Folio no. 144vb-145ra
Explicit proporcionis ad suum totum.
T & K TK 54.3
Work 27Title (standard) Sphaera Pythagorae (Onomatomantia)
Incipit Iste numerus alphabeti pertinet ad distinctiones vnum et vnum minor vincet
Folio no. 145rb-vb
Work 28Title (standard) Adiuratio
Contents iudicium mortis et vitae
Incipit Anator. Amator. Atalos. Theodonos ... postea interrogabis eum
Folio no. 145vb
Colophon Explanacio sompniorum sequitur.
Work 29Title (ms.) Explanacio sompniorum
Title (standard) Traumbuch (Somniale)
Incipit (secundum ordinem alphabeti) Absinthum bibere solicitudinem signat
Folio no. 146ra-149rb
Rubric Somniale ex diuersis collectum 1442
Work 30Title (standard) Traumdeutung
Contents Das A weczaichnet langes leben oder gröcz gewalt
Incipit So dir dez nachtes trawm wildu sein zu ende kömen so lis den psalm Miserere mei deus
Language German
Folio no. 149rb-va
Colophon Explicit aliud somniale.
Work 31Author standard Aristobulus
Title (standard) Tabula Aristobuli cum canone (Sortilegium)
Contents 36 Fragen, 36 Richter mit je 12 Urteilen (durch 2 Würfel zu ermitteln). Liste der Urteile: "Bedonc primum. Tu bene gaudebis quia digne seruis amori"
Incipit (149va, text) Si quis gaudebit de amore inchoato | (canon) Qui vult scire modum huius artis accipiat de articulis
Publ. descriptions Bolte, Losbücher, S. 292
Folio no. 149va-152va
Rubric (148vb) Hec est tabula Aristoboli in qua primo ponuntur articuli inquirendi
Colophon Expliciunt tabule Aristoboli. Explicit hoc totum.
Additional copies Pal. lat. 1392, 133r-142v
T & K TK 1238.11
Work 32Title (ms.) Compotus | Phefferkuchel
Title (standard) Computus
Incipit Incipiunt regule seu proprie canones qui dicuntur Phefferkuchel. Nomina instrumentorum istius computistice figure sunt hec
Subject 1 Astronomy
Printed copies L. Thorndike, Speculum 29 (1954), 234-238
Folio no. 152va-154rb
Rubric Sequitur compotus
Colophon Expliciunt canones seu regule cum correctionibus figure dicte Phefferkuchel.
Additional texts (154va) In januario sol habet dies XXXI ... Omnes menses octo Ydus habent.
Tables (154rb) Tabula mensium
T & K TK 916.7
Work 33Title (standard) De minutione sanguinis quatuor capitula
Incipit Es autem minucio cyrurgia que dat sanitas (!) inicium, mentem sincerat
Subject 1 Medicine
Publ. descriptions Annals of Medical History 8 (1936), 301 f.
Additional remarks Schuba: ob dieser Text den "dicta Senecae de minutione" zuzurechnen ist, erscheint fraglich
Folio no. 154vb-156vb
Rubric Rogatus a quodam ut de tempore minucionis aliquid edocerem
Explicit et est signum corrupcionis.
Tables (156vb) Tabula cycli lunaris
T & K TK 1364.8 (this ms.), 1364.6
Work 34Title (standard) Officium versificatum de sancta cruce
Incipit Patris sapiencia veritas diuina / Christus captus est hora matutina
Publ. descriptions AH 30, 32 (Register 20757)
Additional remarks in Stundenbüchern häufig verwendetes Reimofficium
Folio no. 157ra
Work 35Title (standard) De venis phlebotomandis
Incipit (157va) Vena in medio capitis vel frontis percussa
Subject 1 Medicine
Folio no. 157rb-158rb
Line drawings (157rb) Zeichnung: Aderlaßmann ohne Beschriftung
T & K TK 1680.11 (Drucke)
Work 36Title (standard) Dies aegyptiaci - Prognostica
Incipit Cavendum est ne aliquis in subnotatis diebus sanguinem minuat
Folio no. 158rb-vb
T & K TK 197.11
Work 37Author standard Seneca
Title (ms.) Dicta Senece de minucione
Title (standard) De lunae in inferiora effectibus
Incipit Luna licet sole sit indignior maximam tamen potestatem solet in istis inferioribus exercere
Subject 1 Astrology
Folio no. 158vb-159ra
Colophon Expliciunt dicta Senece de minucione
T & K TK 836.6: Pseudo-Seneca, De minutione dicta (?)
Work 38Additional names Rex Anglorum
Title (ms.) Metra medicinalia
Title (standard) Regimen sanitatis Salernitanum
Incipit Anglorum regi scripsit schola docti Salerni
Subject 1 Medicine
Publ. descriptions Renzi V, 1 ff.
Additional remarks Metrum: 52 + 16 Verse
Folio no. 159ra-b, 159va
Colophon Expliciunt metra medicinalia Anglorum regi composita et scripta
T & K TK 95.15, 96.1
Work 39Title (standard) Prognostica
Incipit Nota si kalende januarii fuerint dominico die hyemem calidam facient
Folio no. 159rb-va
Explicit Explicit expediens prophecia astronomie
T & K TK 806.9, 1453.1-4
Work 40Title (standard) Merkverse aus dem Regimen sanitatis
Subject 1 Medicine
Publ. descriptions Renzi V, 22.818 ff.; 55.1920-24; 81.2809-15
Additional remarks zu 159ra
Folio no. 159va
Colophon Explicit hoc totum
Work 41Author standard Pseudo-Hippocrates
Title (standard) De astronomia (inc.)
Subject 1 Astronomy
Additional remarks hier nur Textanfang, vollständiger Text s. u. 176va-179ra
Folio no. 159va-160ra
Work 42Author standard Pseudo-Albertus Magnus
Title (standard) De secretis mulierum
Incipit Dilectissimo sibi in Christo socio suo
Publ. descriptions Med. Hss. cpl 1171, 1ra u. ö.
Folio no. 160ra-169rb
Rubric Albertus de partu et veteribus (?) in naturalibus etiam questionibus
Colophon Amen et sic est finis.
T & K TK 432.3
Work 43Author standard Johannes de Peine
Title (standard) Regimen tempore pestilentiae
Incipit Ego Johannes de Peine, Canonicus Ratisponensis et prepositus in Spalt, Eystetensis diocesis
Subject 1 Medicine
Folio no. 169rb-171ra
Colophon Laus tibi Christe quoniam liber explicit iste.
Additional texts (170vb, Metra ohne Zusammenhang mit dem Text) Notabilia de definitionibus dei et de domibus caeli.
T & K TK 489.1 (this ms.)
Work 44Title (standard) Notabilia astronomiae
Subject 1 Astronomy
Folio no. 171ra-va
Work 45Title (standard) Mansiones lunae
Incipit In ista figura vel tabula poteris videre lune mansiones
Incipit 2 Dicit Apollo cum luna fuerit in alnach que est prima mansio eius
Subject 1 Astrology
Publ. descriptions Med. Hss. S. 177
Folio no. 171va-172rb
Additional copies Pal. lat. 1196, B 165v <?>
T & K TK 300.1
Work 46Title (standard) De quatuor temporibus anni
Incipit Incipiunt pronostica temporum sicut Sophonias protulit
Publ. descriptions Med. Hss. S. 227
Folio no. 172rb
Colophon Explicit hoc totum
Additional copies Pal. lat. 1226, 227r
T & K TK 739.3 (this ms.), 1454.14 <?>
Work 47Title (ms.) Dicta de signis et planetis
Title (standard) Introductio in astrologiam: De signis et planetis
Incipit Qui cursum lune recte scire voluerit sciat primitus
Subject 1 Astrology
Folio no. 172rb-174rb
Colophon Expliciunt dicta de signis et planetis.
T & K TK 1205.8 (this ms.)
Work 48Author standard Alexander physicus de Hispania
Title (standard) Melleus liquor de mensibus (i. e. regimen mensium)
Incipit Hic incipit modo melleus liquor magistri Alexandri phisici de Hispania de mensibus peroptime virtutis
Incipit 2 Primo de mense qui januarius appellatur
Folio no. 174va-175vb
Explicit quia moderacio et abstinencia sunt exstirpacio omnium viciorum.
Colophon Explicit melleus liquor
T & K TK 620.3 (this ms.)
Work 49Author standard Alexander
Title (standard) De phlebotomia
Incipit Fleobotomati <!> nec lac nec caseum comedant
Subject 1 Medicine
Folio no. 175vb-176va
Colophon Explicit liber Alexandri de fleobotomia, de iudicio sanguinis et de diuersitate pulsus
T & K TK 563.3 (this ms.)
Work 50Author standard Pseudo-Hippocrates
Additional names Haly
Title (ms.) Tractatus (Haly) medicinalis secundum cursum lunae et viam astronomiae
Title (standard) De astronomia sive De iudicio aegritudinum per astronomiam (aceph.)
Incipit Dixit Ypocras qui fuit medicus optimus et magister
Subject 1 Astronomy
Publ. descriptions Med. Hss. S. 29
Additional remarks Textanfang s. o. 159va-160ra
Folio no. 176va-179ra
Rubric Tractatus medicinalis intitulatur Haly de esse egrorum secundum cursum lune.
Colophon Explicit tractatus (Haly) medicinalis peroptimus secundum cursum lune et viam astronomie.
Additional copies Pal. lat. 1094, 407ra ff.
T & K TK 453.10, 454.1
Work 51Title (standard) Dies periculosi
Incipit Nota in quolibet anno sunt 32 dies periculosi sicut a magistris Parisius et ab astrologis preuisum est
Incipit 2 Januarius habet sex dies
Folio no. 179ra-vb
Colophon Explicit
T & K TK 653.4
Work 52Title (standard) De aqua vitae (inc.)
Incipit Aqua vite aut simplex aut compositum est
Publ. descriptions Med. Hss. S. 267
Folio no. 179vb
Additional copies Pal. lat. 1242, 19r f.
T & K TK 121.9