PAL

Jordanus


Città del Vaticano, Codices Palatini Latini, Pal. Lat. 1384

Century 15-16
Method of Dating d
Place of origin Germany
Language German | Latin
Composite ms. 3 parts
Material Chart.
Height × width 215 x 160
No. of leaves 144
Numbering ff. ant. 1-129; ff. mod. stamped 1-144
Publ. descriptions (Einband) Schunke II^2, 878
Source Ludwig Schuba
Type of source ts. cat.
Source’s source insp.
Work 1Century 15/16
Place of origin Bavaria
No. of ms. part I (1-84)
Type of writing (1r-) dt. Texte: Kurrentschrift; lat. Texte: Cursiva; (15-) Bastarda
No. of columns (15-) 2 cols.
Width of columns Textraum: (1r-) 190 x 140; (15-) 150 x 110; (35-) 170 x 125
Lineation (1r-) 37-39 lines; (15-) 41-43 lines; (35-) 36, 48-55 lines
Initials etc. Rubrizierung
Decorations astronomische Zeichnungen, Tabellen
Work 2Author standard Johannes Goetschler
Title (standard) Phebilabium
Incipit (Phebilabium) auf das endt des sechsten clima der welt nach Polus höhe 46 und 47 grad
Language German
Subject 1 Astronomy
Publ. descriptions Zinner, Instr., 324; (zum Druck) G. W. Panzer, Annalen der deutschen Litteratur (Nürnberg 1788), 350
Additional remarks Kopie eines Drucks von Augsburg 1512 (Verf. Johann Wolhopter?)
Folio no. 2r-6v
Rubric Phebilabium
Colophon So vil hat Joannes Goetschler, Priester der hochberümpten Graffschaft Tirol geporner einwoner zu erklerung seiner subtilen arbait kürtzlichen anzaigen wollen. Danksagent Gott dem allerhöchsten ... Amen. (griech.:) <gedruckt zu Augspurg>
Additional texts (6v) Inschrift einer Sonnenuhr: Kriechist teutst vnd wellisch stundt / Zaigt des zaigers schatten auf gwissem grundt. / Auf solis hohe 46« grad / Bin ich gemacht gantz eben gerad / Im endt des sechsten clima frey / werd ich gepraucht in der Astronomey.
Blank leaves 1r-v
Work 3Title (standard) Canon super tabulam signorum lunae
Incipit Si quis invenire voluerit in quo signo et in quo gradu signi sit luna
Subject 1 Astrology
Publ. descriptions (7r-v) Walther, Carm. 11780
Folio no. 6v-7r
Rubric Canon super tabulam signorum lune
Additional texts (7r-v) Nil capiti facias ... (36 Verse)
T & K TK 1461.1
Work 4Title (standard) Tabula de signis zodiaci et corpore humano
Incipit Aries: caue ab incisione in capite
Subject 1 Astrology, Medicine
Printed copies Studien 7 (1914), 212 f.
Folio no. 7v
Rubric Notandum quid cauendum sit luna quolibet signo regnante
T & K TK 129.13
Work 5Title (standard) Nota astrologica
Incipit In ariete bonum minuere. Calidum siccum
Subject 1 Astrology, Medicine
Folio no. 7v
Rubric Nota complexiones signorum in quibus minuere bonum aut malum est
Work 6Title (standard) Sphaera
Incipit Prima rota 21 differencias representabit
Subject 1 Astronomy
Folio no. 8r
Rubric Pro spera fienda
Explicit quelibet differencia representabit septem dies.
T & K TK 1096.6
Work 7Title (standard) Tabulae astronomicae
Incipit Primo prerequiritur radix que anno salutis 1473 currente est 11 in signis
Subject 1 Astronomy
Folio no. 8r-v
Rubric Pro loco lune inveniendo manualiter
Explicit gradus additur gradibus.
Tables (14r-v) unvollständige Tabellen
Blank leaves 9-13
T & K TK 1109.9
Work 8Author standard Regiomontanus
Title (standard) Kalendarium
Subject 1 Astronomy
Printed catalogs Hain *13779
Publ. descriptions Polain III, 255 (# 2792); Zinner, Regiomontanus, 350 (# 157)
Additional remarks vollständige Kopie des Kalendarium-Drucks Venedig 1485 (Erhard Ratdolt)
Folio no. 15r-41v
Dedication (die Distichen auf Regiomontanus von Jacobus Sentinus) (15r-v)
Colophon (15v) (Kolophon von Johannes Lucilius Sanctritter Helbronensis)
Math. drawings (40r-41v) Zeichnungen (entsprechen denen des Drucks 27r-28v)
Work 9Title (standard) Compositio horologiorum
Contents horologia: in plano, meridionale, versus orientem, occidentale, versus polum articum, versus antharticum, versus septentrionem
Incipit Primo requiritur rectificatorium quod tali modo fit
Subject 1 Astronomy
Folio no. 42r-44r
Rubric Pro horalogiorum composicione
Explicit descripta in circumferencia.
T & K TK 1133.1
Work 10Title (standard) Notata
Contents horae planetarum; gradus positi i kalendario ... cuius inscripcio est Solis ... Loca quoque solsticiorum ... Cum volueris scire finem crepusculi vespertini uel inicium crepusculi matutini
Incipit Dimidia duratio (eclipsis) secundum Kunßperger
Subject 1 Astronomy
Folio no. 44v
Work 11Title (standard) Tabula revolutionis annorum mundi
Subject 1 Astronomy
Folio no. 45r
Rubric Tabula reuolucionis annorum mundi
Work 12Title (standard) Astrolabium
Incipit Primum dicitur armilla suspensoria
Subject 1 Astronomy
Folio no. 45v-46v
Rubric De instrumentis astrolabii
Explicit et poteris omnes stellas cognoscere.
T & K TK 1117.8
Work 13Title (standard) Symbola duodecim signorum et septem planetarum
Folio no. 46v
Work 14Author standard Johannes de Gmunden
Title (standard) Quadrans
Incipit Cum vis componere quadrantem, accipe tabulam planam de ligno vel aliquo metallo non porosam
Incipit 2 Utilitates huius instrumenti nunc consequenter subsequuntur (49r)
Subject 1 Astronomy
Folio no. 47r-53v
Explicit et numerus quociens erit profunditas putei.
T & K TK 352.1
Work 15Title (standard) Horologium universale
Incipit Protrahe in quodam plano circulum, cuius centrum vocetur e
Subject 1 Astronomy
Folio no. 54r
Rubric Pro horologii vniuersalis confectione
Work 16Title (standard) Compositio armillarum
Incipit Locum stelle secundum longitudinem et latitudinem artificio instrumento apprehendere
Subject 1 Astronomy
Folio no. 54r-v
Rubric Composicio armillarum
Explicit locum longitudinis et latitudinis cognosces.
Math. drawings Kreiszeichnungen
T & K TK 831.12
Work 17Title (standard) Horologium diei et noctis
Contents (57v) Erwähnung von: Pro composicione horologii Achas
Incipit Sumatur primo asser planus equalis spissitudinis
Incipit 2 De vtilitatibus huius instrumenti (57r)
Subject 1 Astronomy
Folio no. 55r-57v
Rubric Pro composicione instrumenti per quod faciliter hora noctis in tempore secundum medium et integrum horologium ortus occasusque solis cum quantitate diei et noctis quis habere poterit
Explicit qui ostensor secundum hoc declinetur.
Colophon Finis.
Additional copies Pal. lat. 1439, 68r-75r
T & K TK 1130.15
Work 18Title (standard) Notae
Contents in hora coniunctionis vel opposicionis respice signum ascendens ... Motus planetarum per vnam reuolucionem: saturnus 29 annis
Incipit (Hali) Coniugia celebrari non debent venere retrocedente
Subject 1 Astrology
Folio no. 57v
Work 19Author standard Messahala
Title (standard) De astrolabio - pars II
Incipit Cum volueris scire gradus solis pone regularem
Subject 1 Astronomy
Additional remarks Ergänzungen dazu unten Pal. lat. 1384, 60v
Folio no. 58r-60r
Rubric Canones super astrolabium
Explicit ad quam facta est tabula.
Additional copies Pal. lat. 1373, 12r-18r
T & K TK 356.3
Work 20Title (standard) Instrumentum de distanciis
Incipit Pro vtilitate honore curialitateque principium et domorum decoracione
Printed copies D. B. Durand, The Vienna-Klosterneuburg Map Corpus (Leiden 1952), 343 f.
Folio no. 60r-v
Explicit per lineam rectam considerando.
Additional texts (60v) Notata: Ergänzungen zu Messahala, De astrolabio - p. II (Pal. lat. 1384, 58r-60r)
T & K TK 1135.6
Work 21Title (standard) Tabula stellarum fixarum
Subject 1 Astronomy
Publ. descriptions Kunitzsch, Typen, 65 (X a^2)
Folio no. 61r
Work 22Title (standard) De planetis
Incipit Saturnus est omnino nature inimicus
Subject 1 Astronomy
Publ. descriptions (Verse) Walther, Carm. 5865
Folio no. 61v
Initial lines Est tibi saturne domus (6 Verse)
Rubric De planetis.
Work 23Title (standard) Astronomisch-astrologische Zeichnungen
Contents (62v) Aspectus planetarum (mit Kanon); (63r) Hec figura ostendit directiones retrogradaciones et staciones planetarum; (63v) Cursus lunae: Coniunctio, oppositio, eclipses solis et lunae.
Subject 1 Astronomy, Astrology
Folio no. 62r-63v
Rubric Exaltaciones planetarum (mit Kanon)
Work 24Title (standard) Notizen über astronomische Ortsbestimmungen
Incipit Nota quod mensure sunt quatuor
Incipit 2 Item si vis scire miliariorum theutonicorum per ambitum terre
Subject 1 Astronomy, Geography
Folio no. 64r
Work 25Title (standard) Nota astronomica <?>
Incipit Si quis volens practicare nouilunium seu incensionem alicuius mensis
Folio no. 64v
Work 26Title (standard) Nota astronomica
Incipit Nota ad habendum litteras signorum cuiuslibet mensis in kalendario
Subject 1 Astronomy
Folio no. 64v-65r
Work 27Title (standard) De tabula signorum
Subject 1 Astrology
Folio no. 65r
Work 28Title (standard) Sphaera solida
Contents 10 Canones
Incipit Cum hoc instrumentum aptare volueris ad regionem tuam
Subject 1 Astronomy
Folio no. 65v-67r
Rubric Utilitates corporis solidi. Canon primus
Additional copies Pal. lat. 1340, 42v-47r (c.2 p.II tr. De sphaera solida - ohne die canones 2, 4 u. 10 dieses Texts)
Work 29Author standard Franco de Polonia
Title (standard) Utilitates torqueti
Contents (68r) De inuencione longitudinis regionis ...; De introitu solis in puncta equinoctialis
Incipit Cum volueris vti instrumento hoc
Subject 1 Astronomy
Folio no. 67r-68r
Rubric Utilitates alique instrumenti Johannes Torqueti
Explicit et habebis quod volueris.
Additional copies Pal. lat. 1340, 29rb- (Pars II, tr. Modus construendi torquetum)
T & K TK 350.7
Work 30Title (standard) Quadrans
Incipit Accipe tabulam quarte partis circuli et equali asseri infigas
Subject 1 Astronomy
Folio no. 68v-69v
Rubric Composicio noui quadrantis
Explicit eque distent in altitudine. Finis.
Work 31Author standard Prosdocio de' Beldemandis
Title (standard) Compositio et operatio astrolabii
Contents (76r) Secuntur vtilitates astrolabii
Subject 1 Astronomy
Folio no. 70r-83r
Rubric De composicione astrolabii
Colophon Finis vtilitatis astrolabii cum confectione eiusdem anno domini 1510
Additional copies Pal. lat. 1373, 33v-53r
Work 32Title (standard) Compositio horlogiorum
Contents (83v) Horlogium diurnum semiciclare; Confectio horologii in plano ... versus meridiem ... versus septemtrionem ... versus oriens et occidens (!)
Incipit Confectio horologii contra murum mittendi sic habet fieri
Subject 1 Astronomy
Additional remarks vgl. oben Pal. lat. 1384, 42r-44r
Folio no. 83r-84r
T & K TK 245.9
Work 33Century 15
No. of ms. part II (87-131)
Type of writing Cursiva in 2 Schriftgraden (Text u. Komm.); (94v) Auszeichnungschrift: Textualis
Width of columns Textraum: 170-185 x 120
Lineation (87-110) 52-55 lines; (111-131) 18 & 34-38 lines
Work 34Title (standard) Computus chirometralis metricus cum commento
Incipit Notandum quod titulus opusculi est: Incipit computus cirometralis de temporis distinctione secundum motum solis et lune
Incipit 2 (Metrum) Ciclus solaris annos tenet octo viginti
Subject 1 Astronomy
Publ. descriptions Walther, Carm. 4000 (zum Incipit), 18806 (102r), 17938 (105v)
Folio no. 87r-106r
Prolog Quia ars computistica diuersorum autorum libris multis prolixitatibus et obscuritatibus capacitati studencium obviis sit involuta ... per ignoranciam huius libri de facili magna omissio fieret in ecclesia ... quod bene expertus est clerus Bremensis in cuius vituperacione dicitur: Bremenses asini cantauere Resurrexi, dum grex domini cantauit Oculi mei
Explicit (97v) Et sic est finis libri primi.
Additional texts (99r) De cyclo lunari. Rotae de horis et minutis coniunctionum. (ohne Anfang - Textverlust ?); (102r) Sunt aries taurus (Verse); (103r-v) Matthias ridet de sede fuit salutatus (Verse); (105v) Si quis nascitur dum saturnus dominatur ... in vultu rubeum iustum castumque vagabundum. (14 Verse); (105v-106r) De ortu et occasu solis ... in nostro emisperio ... in fine septimi climatis ... (Diözese Utrecht, in Holland und Friesland) ... et sic habita et determinata de ortu et occasu solis occidit siue ad occasum tendi presens opusculum ad honorem veri solis iusticie dei et domini nostri Jesu Christi
Tables (104r) Tabula signorum et mensium; (105r) Tabula de horis planetarum per hebdomadam.
Math. drawings (99v) Rota de cyclo lunari magno (76 annorum: 1406-1481); (101r) Figurae eclipsium; (101v) Rota sphaerarum; (102r) Kreiszeichnung: Polarkreise, Wendekreise, Zodiacus mit Ekliptik; (103r-v) Rota mensium et signorum; (104v) Rota: quot horas luna lucet noctibus
Blank leaves 98
T & K TK 1213.9, 362.15
Work 35Title (standard) Intervallum: tabula taxillorum
Incipit (von jüngerer Hand) Ad habendum punctualem solis et lune coniunctionem mediam notandum
Folio no. 106v
Additional texts (109) eine Zeile: Lc 14, 16a
Blank leaves 107-110
Work 36Title (standard) Computus sacerdotalis metricus de motu solis et lunae cum glossa
Incipit (Metrum) Solaris ciclus tenet annos viginti octo
Incipit 2 Bis sex sunt signa sub celi corpore sita (124r, Liber II)
Subject 1 Astronomy
Publ. descriptions Walther, Carm. 18403
Folio no. 111r-124v
Prolog Quoniam paruus error in principio maximus erit in fine teste philosopho ... sed causa efficiens non dicitur, a quibusdam fuisse quidam magister expertus in sciencia astronima (!) Madeburgensis
Explicit Et sic collecta iuxta computum sacerdotalem metricum ex diuersis dictis computorum conscripta sufficiant, pro quorum completo deo omnipotenti
Colophon vna cum virgine gloriosa nunc et in eternum sit gloria. Amen.
Math. drawings (111v) Rota aurei numeri; (127v) Rota cycli solaris
T & K TK 1515.16
Work 37Title (standard) Cisiojanus mit Glossen
Incipit Cisioianus epi erhart vedicat
Subject 1 Astronomy
Folio no. 128r-129r
Work 38Title (standard) Intervallum
Incipit Elephas a terra festinat bubulus extra
Publ. descriptions Bischoff, Mal. Studien, II, 213, Anm. 87
Additional remarks Invocavit-Intervalle für 19 Jahre mit Intervalltext
Folio no. 129r
Work 39Author standard Frovinus Cracoviensis
Title (standard) Antigammaratus
Incipit Capitulum vltimum. / Quas cunctis presto normas sis discere presto / His te sic decores habeas vbicumque decores
Publ. descriptions GW 2060: anon., Antigameratus; Walther, Carm. 8454 (mit Hinweis auf Druck Köln 1505); (131v) Walther, Prov. 13639a
Folio no. 129v-131r
Explicit Hec enim scripta tibi sunt pro dogmate scripta / Antegemmeratus est codex iste vocatus.
Colophon in secula seculorum. Amen. - quarta feria post Re(miniscere ?) 1468.
Additional texts (131v) Federproben: Verse mit deutscher Übersetzung "Wer da liest vnd nit forschet vil sicher er sicht vorsumethayt. Est piger seruus medicus propheta sacerdos."
Blank leaves 132v
Work 40No. of ms. part III (133-144)
Type of writing Cursiva
Width of columns Textraum: 165 x 105
Lineation ca. 30 lines
Initials etc. unvollständige Rubrizierung; Rotae und astronomische Zeichnungen
Work 41Author standard Gerardus Cremonensis
Title (standard) Theorica planetarum
Incipit Incipit theorica planetarum
Subject 1 Astronomy
Folio no. 132v-144r
Colophon (144r) Finis.
Math. drawings (132v) Zeichnung zum Text; Zeichnungen auch im Text
Additional copies Pal. lat. 1340, 259ra-