PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Almagesti minor

Paris, BnF, lat. 16657 · 108r

Facsimile

in xviii xviii] This should read ‘xvii.’ anno Adriani cum verus locus Solis esset in Tauro gradus xiii et minuta xv, et hoc in medio tempore eclipsis, quare Luna erat in simili loco oppositi signi. Secunda eclipsis fuit in anno xixo Adriani cum in medio tempore eclipsis esset Sol ⟨in Libra xxv gradus et x minuta. Tercia vero eclipsis in anno xx Adriani cum in medio tempore eclipsis esset Sol⟩ in‌2…Sol] From K in Piscibus xiii gradus et xii minuta. xiii…minuta] To match the Almagest, this should say ‘xiiii gradus et duodecima.’ The mistake of 12 minutes for 1/12 of a degree would have been very easy to make and it was likely a corruption found in the manuscript of Gerard’s translation that our author used when writing the Almagesti minor since this mistake is found in at least one Almagest manuscript (BnF 14738, 69r). The 1515 edition has ‘v minuta.’

Patet igitur quod a tempore medio prime eclipsis usque ad tempus medium secunde eclipsis peragravit Sol secundum diversum cursum et Luna similiter post integras revolutiones clxi gradus et lv minuta, et a tempore medio secunde eclipsis usque ad tempus medium tercie eclipsis perambulavit Sol secundum cursum diversum et Luna similiter cxxxviii gradus et et‌2] sup. lin. lv minuta. Fuit autem tempus intermedium prime et secunde eclipsis annus Egiptius et clxvi dies et xxiii hore et medietas et octava unius hore equalis secundum dies mediocres, et tempus inter medium inter medium] intermedium B secunde eclipsis et tercie annus Egiptius et cxxxvii dies et v hore equales et unius hore hore‌2] corr. ex diei medietas secundum dies mediocres. Fuit ergo cursus medius longitudinis ad tempus inter medium inter…medium] intermedium B precedens post integras revolutiones Lune clxix gradus et xxxvii minuta, maior cursu diverso qui preassignatus vii gradibus et lxii lxii] xlii K minutis, et equalis cursus diversitatis ad idem tempus fuit cx gradus et xxi minuta, propter quem accidit nunc dicta differentia duorum motuum. Et fuit medius cursus longitudinis ad tempus intermedium intermedium] This is perhaps mistakenly written as two words. subsequens cxxxvii partes vel gradus et xxxiiii minuta, minor cursu diverso qui preassignatus est gradu uno et xxi minutis; et equalis cursus diversitatis ad idem tempus propter quem etiam accidit hec differentia fuit lxxxi gradus et xxxvi minuta.

] Line EH is not clearly drawn as one straight line. Hiis itaque declaratis lineabo epiciclum ABG. Sitque locus in tempore medio prime eclipsis punctum A in quo fuit Luna; et in tempore medio secunde eclipsis locus Lune punctum B; et in tempore medio tercie eclipsis locus Lune in epiciclo punctum G. Et imaginemur moveri Lunam ab A in B et deinde ad G. Erit ergo arcus AB cx partes et xxi minuta propter quem minuuntur a medio cursu longitudinis vii partes et xlii minuta. Et erit arcus BG lxxxi partes partes‌2] sup. lin. et xxxvi minuta propter quem adduntur super cursum medium in longitudine pars una et xxi minuta. Quare arcus GA residuus est clxxviii clxxviii] 168 M partes et iii minuta pro quo adduntur super cursum medium longitudinis partes residue scilicet vi partes et xxi minuta.

Manifestum quoque est quod oportet ut longitudo longior sit in arcu AB quoniam non est possibile ut sit in arcu BG vel in arcu GA eo quod uterque eorum est addens et minor semicirculo. Propter hoc ergo ponam centrum circuli signorum punctum D et protraham ab eo lineas ad puncta trium eclipsium DEA DG DB. Et producam lineam BG, et a puncto E duas EB et EG, et duas perpendiculares EH super lineam DG et EZ super lineam DB, et a puncto G perpendicularem GT super lineam EB.

Quia ergo nota est differentia duorum motuum que accidit propter arcum BA, erit angulus ADB notus quia ipse est angulus differentie. Et cum angulus ADZ ADZ] ad Z B sit rectus, erit ergo proportio DE ad EZ nota. Item arcus BA notus est, ergo angulus AEB notus; quare reliquus angulus intrinsecus EBD notus. Et angulus qui est ADZ ADZ] ad Z B est rectus, ergo proportio BE ad EZ est nota. Sed erat proportio EZ ad ED nota, ergo EB ad semidiametrum ED est notarum partium. Amplius quia differentia duorum motuum que accidit propter arcum GEA nota est, erit angulus GDA notus. notus] corr. ex ... Sed angulus ADH ADH] ad H B est rectus, ergo proportio ED ad EH nota est. Item quia arcus ABG notus est, est et angulus AEG notus; quare reliquus intrinsecus EGD notus. Cum ergo angulus ADH ADH] ad H B sit rectus, erit proportio EG ad EH, et mediante EH erit EG ad semidiametrum ED notarum partium. Amplius quia arcus BG notus est, est et angulus BEG notus. Et angulus Et…angulus] sup. lin. qui est ADT ADT] ad T B est rectus, ergo proportio EG ad utramque istarum ET GT est nota. Mediante ergo EG erit utraque illarum ad semidiametrum ED notarum partium.

Subtracta ergo ET ab EB nota prius, erit TB nota eodem respectu sicut TG. Quare et BG que subtenditur angulo recto ad idem erit nota. Sed et AG AG] BG B cum sit corda arcus BG noti ad diametrum epicicli nota est. Ergo et hoc respectu erit corda EG nota, ergo arcus qui super EA EA] eam K est EG est notus. Quare totus arcus BGE notus, ergo et residuus arcus EA notus. Et est