Anonymus, De creticis diebus in continuis febribus et acutis Paris, BnF, lat. 7316A
transcribed by Paula Neumann
How to cite this transcription?
This transcription is based on the unique known witness (MS Paris, BnF, lat. 7316A) and follows the project’s guidelines.
De creticis diebus in continuis febribus et acutis iuxta Ptolomeum secundum quod Lune status invenerit certificemus. Ad quod oportet scire Lunam in zodiaco 8 proportiones habere. Prima et principalis est existentia gradus in quo cum Sole est, et dicitur coniunctio. Secunda est distantia 60 graduum a dextro, et dicitur aspectus sextilis dexter, in quo aspectu conscideratur media amicitia. Tertia est distantia 90 graduum a dextro, et vocatur aspectus quadratus dexter, in quo media inimicitia conscideratur. Quarta est distantia 120 graduum a dextro, et dicitur aspectus trinus dexter, in quo perfecta amicitia. Quinta distantia 180 graduum a sinistro, [et dicitur aspectus trinus sinister] et dicitur aspectus trinus sinister] this section occurs in the following sentence and was copied here by mistake. et dicitur oppositio, in quo integra inimicitia. Sexta est distantia 120 a sinistro, et dicitur aspectus trinus sinister. Septima est distantia 90 graduum a sinistro, et dicitur aspectus quadratus sinister. Octava est distantia 60 graduum a sinistro, et dicitur aspectus sextilis sinister. Harum quedam sunt perfecte in operationibus, ut coniunctio et oppositio et quadratum utrumque, alie sunt inperfecte, has intendentes vel remittentes de quibus prius dicetur.
Iuxta ergo Ptolomeum vera cretica dies est prima, 7, 14, 20, 21. In exordio enim morbi, si Lunam in coniunctione gradus per gradum cum Iove vel Venere, qui sunt fortunati coniunctique, inveneris, eadem die morbus terminabitur ad bonum cum quadripartita sua habitudine. Si autem ipsam cum Saturno vel Marte predicto modo inveneris, eadem die eger deficiet. Que coniunctio, quia fit rarissime, prima dies a medicis pretermitti consuevit. Ibi crisi non inventa, diligenter considerandum qua die ad quadratum primum pervenerit. Quod semper fit in 7 die cum horarum differentia, quia si tunc est proportionalis benignus crisis erit ad bonum, si malus contra. Quod si etiam proportione caret, est etiam consciderandum qua die venit in oppositum, quod semper est in die 14a infra 11 vel 19 horas, pro quo Luna nunc velox nunc tarda est. Ibique crisi non inventa, previdendum est quando in secundum pervenerit quadratum, quod fit quandoque in 20a quandoque in 21a die, nam sicut velox Luna pervenit in 20a, ita tarda in 21a cum differentia. Quod si tunc Luna proportionibus caret, previdendum est quando in locum reversa fuerit ubi fuit in morbi exordio. Quod si his omnibus proportione caruerit, predicto modo consciderandum est, dum iterum alia vice totum percurrat zodiacum quod fere usque ad 60um diem producitur. Quod si forte in his omnibus Lunam absque proportione inveneris, quod facile per tabulas scies, iuditium creticorum dierum Soli accomodatur et inethicam vel interpollatam convertitur. Itemque consciderabis locum Solis quadratum utrumque et oppositionem et etiam gradum in quo fuerit in exordio redituum. Et he quas diximus vere crises esse dicuntur, cetere autem intendentes vel remittentes istas. Conscideratur enim distantia medii quadrati, que est distantia 45 graduum, quod fit in die tertia si Luna vadit in die 15 gradus, si est tarda in quarta die, quod conscideratur ad iuditium integri quadrati, scilicet 7 diei. Item conscideratur sextus aspectus ad quem pervenit Luna ad iuditium integri aspectus tertii, ad quem Luna pervenit in die undecima. Conscideratur etiam distantia 45 graduum graduum] followed by a gradu, words deleted by the scribe ab oppositione, qui semper est in die †17, que est† distantia 45 graduum a gradu in quo fuerit, qui semper est 24 die. Universaliter autem est intelligendum quod quacumque die Luna iens ad has proportiones alicui fixarum primi honoris, que 15 sunt, obviat vel etiam benignis stellis, eger remedium scentit. Quod si eundo obviat malignis vel fixis que dicuntur puthei, scentiet eger passionis detrimentum.