Paris, Bibliothèque nationale de France, lat. 7337
s. XV2 (pp. 1-119 and 221-240), XV1 (pp. 121-170a), XVex-XVI1 (pp. 181-220) and XVIin (pp. 170b-174).
Or.:northern Italy, this MS is closely related to MS Vatican, BAV, Vat. lat. 4085 (see).
Prov.:Colbert; library of the kings of France in 1732.
Paper, 240 pp., several hands, one of which copied pp. 1-119.
Collection of texts, short tracts and fragments of magic, astral magic, astrological medicine, astrology, divination and natural philosophy: Antonius de Monte Ulmi, De occultis et manifestis (1a-9b); Arnold of Villanova, Introductorium ad iudicia astrologie quantum pertinet ad medicinam (9b-18a); ‘Tempus farmachandi eligere. Sciendum quod triplicitas aquea generaliter commendatur…’ (18b-19b); ‘Precipuum Deum meum oro quamdiu est in medicina mea ut in cor meum…’ (19b-25b); Antonius de Monte Ulmi, Glosa super imagines duodecim signorum Hermetis (26a-27b); Thebit Bencora, De imaginibus (27b-32a); Cecco d’Ascoli, comm. on Sacrobosco’s De sphera (32b-41b); Ptolemaica (41b-45a); Antonius de Monte Ulmi (?), Experimentum naturale, verum et ineffabile ad expellandum inimicum de regno, civitate, castro, villa, domo et de omni loco ut volueris (45a-46b); Liber Zaelis de imaginibus, excerpt ‘Nomina angelorum planetarum. Nomina angelorum planetarum secundum Zaelem…’ (46b-47a); ‘Figure sive imagines triplicitatum signorum. Ignee. Nota quod Aries, Leo et Sagittarius sculpti in lapidibus…’ (47a-47b); ‘Imagines siderum extra zodiacum. Artici circuli circumferentiam Caput Draconis sustinet…’ (47b-50b); ‘Doctrina imaginum secundum modernos duodecim vultum coelestium. Signatum est super nos lumen vultus tui…’ (50b-53a); ‘Duodecim signorum imagines medicinales. In principio huius tractatus est sciendum quod quemcumque astrologica impressio…’ (53a-53b); ‘Figure planetarum. Saturnus est homo senex, in manu dextera tenens falcem…’ (54b); ‘De imaginibus septem planetarum. Iovis ymago fit existente eo in Cancro…’ (55a-56b); ‘Lune dispositio in electionibus. Cum fuerit Luna cum Capite vel in Cauda in uno signo est dies cavenda in omnibus operibus…’ (56b-57b); ‘Luna in signis. In Ariete bonum est terras emere et eas arare…’ (57b-58b); Pseudo-Aristotle, De Luna (58b-60a); ‘De aspectibus Lunae cum planetis per singula signa. Triplicitas (!) Lunae dextra a Saturno per signa. Aries: Bonum ad inquisitionem rerum a regibus et occursu regum…’ (60a-75); ‘Sunt et alii dies in anno secundum Arabes nimis periculosi…’ (75); Gergis, De significatione septem planetarum in domibus (76-77); Astronomia Ypocratis (78a-84b); ‘Notabilia medicandi. Notandum quod cum ceperimus curare egrotantes oportet quod Luna sit in aspectu…’ (84b-109b); Arnold of Villanova, Libellus de improbatione maleficiorum (110a-114a); Costa ben Luca, De physicis ligaturis, attr. Arnold of Villanova (114a-116a); Pseudo-Arnold of Villanova, De sigillis (116b-119b); ‘De sculpturis lapidum per observationem astronomicam. Quod non in vita philosophorum largitio contulit…’ (121a-129a); Thebit Bencora, De proprietatibus quarundam stellarum (129b-130b); Pseudo-Pietro d’Abano, Annulorum experimenta (131a-138a); Hermes/Enoch, Liber imaginum signorum (138a-140b); Muḥammad ibn Sirin, Oneirocriticon (141a-164a); ‘Incipit liber de auguriis sternutamentorum. Si quis vult ad plenum scire de sternutamentis…’ (165a-170a); Hippocrates, De insomniis (170b-173b); Galen, De somniis (174a-174b); added notes ‘Scientia augurandi aliter tradenda…’ (180); ‘Cum divina providentia mundus constet ex 4 elementis, scilicet igne…’ (181-197); ‘De introitu gatti in foramina. Luna in Ariete aliquam prebet causam, in Tauro…’ (201-202); ‘Incipit liber de auguriis sternutationes…’ (202, same as pp. 165-170, beginning only); Alchandreana ‘De horis. Si tibimet (?) in animo ad bella has horas…’ (203-205); ‘Aspectus Lune cum planetis singulis. Coniunctio cum Saturno: Dies cavenda et nullum bonum est in ea…’ (206); ‘Incipiunt tabule Salomonis secundum loca Lune. Luna in Ariete gaudium et letitiam significat, in Tauro…’ (207-208); ‘Si aliquis voluerit interficere aut capere inimicum suum Maurum vel Christianum…’ (209); diagram on ascension of signs, with note (210); table for computing the zodiacal position of the Moon (211) ‘Signorum alia mobilia, alia stabilia, alia mediocris (!) quecumque…’ (211-213, this text is unrelated to Pseudo-Ptolemy’s Iudicia); ‘Expositio nominum astrologorum. Alithifof, id est…’ (213); ‘De libro introductorii Rasis extracta. Membra corpora id est corporis alia sunt…’ (214-215); ‘De significatione tonitrui. Signo Arietis si tonuerit Luna crescente, annone habundantie significat…’ (216); Liber vacce (221a-233b); experimenta (233b-235b); Ibn al-Jazzār, De proprietatibus (235b-237a); ‘Et in libro Hermetis…’, end gone (237a-240b). Several chapters of onomancy have been added by a 16th-c. hand on originally blank sections pp. 104, 109b, 119b-120b and 175-177. Blank: 178-179, 198-200, 217-220.
Bibl. Catalogus codicum manuscriptorum Bibliothecae Regiae, IV: Cod. Latini 7226-8822, Paris, 1744, 343; L. Thorndike, The Sphere of Sacrobosco and Its Commentators, Chicago, 1949, 71-72; N. Weill-Parot, Les «images astrologiques» au Moyen Age et à la Renaissance. Spéculations intellectuelles et pratiques magiques (XIIe-XVe siècles), Paris, 2002, 602-605 and 894-896; Arnaldi de Villanova opera medica omnia, VII.1: Epistola de reprobacione nigromantice ficcionis (De improbatione maleficiorum), ed. S. Giralt, Barcelona, 2005, 206-208; J.-P. Boudet, ‘Magie et illusionnisme entre Moyen Âge et Renaissance: les Annulorum experimenta attribués à Pietro d’Abano’, in Médecine, astrologie et magie entre Moyen Âge et Renaissance: autour de Pietro d’Abano, eds J.-P. Boudet, F. Collard, N. Weill-Parot, Firenze, 2013, 247-293: 263-269; D. Juste, Catalogus Codicum Astrologorum Latinorum, II: Les manuscrits astrologiques latins conservés à la Bibliothèque nationale de France à Paris, Paris, 2015, 113-117.
41b–45a
|
‘Pthlomeus (!) de ymaginibus. Opusculum Ptholomei et est omnibus modis prior et veracior in proprie actione constitutus super signorum facies secundum quod dixit Ptholomeus qui edidit hunc librum de ymaginibus super facies signorum. Qui ergo voluerit operari ex horis provideat… Dixit Hermes, huius rei primus inventor: Lustravi plures ymagines… Dixit Abuzeber Benselit: Omnes orientales operabantur per has ymagines… (44b) Cum volueris ad odium aliquod provocare, aspice Solis diem — cumque hoc feceris pervenies ad id quod volueris et impetrabis ab eo quod animus tuus desiderat. Item dixit: Non fiat aliquam (?) ymaginem alicuius operis quin non imponantur nomina dierum et horarum cum caractulis planetarum secundum quod opus est sigilla, enim secundum Aristotelem dicuntur spiritus planetarum et eius effectus. Finis.’ = Pseudo-Ptolemy, De imaginibus super facies signorum (B.14)
, same divergent version as in MS Vatican, BAV, Vat. lat. 4085, including the presence of the two excerpts from Hermes’s De imaginibus et horis. No glosses. |
---|