Inter utiliores vias quas in editionibus viderimus viderimus] viderim I sapientum de astrorum doctrinantium influxibus processus quem gloriosus astronomorum ille astronomorum ille] iste astronomorum I signifer, Ptholomeus Saludranus, Saludranus] Soludianus I in Libro quatuor partium ordinavit regularior et tutior apparuit. Verum quia vir ille nobilis et honoratus de antiquioribus cum fuerit philosophis, consuetudinem temporis illius scribentium in simili gravitate et et] ac I verborum paucitate servavit. Mos enim antiquorum erat Mos enim antiquorum erat] Mos erat antiquorum I verbum sub verbo occultare ut per hoc doctrine filiis filiis] filii I profundioris speculationis et amplioris exercitationis occasionem darent. Tanta siquidem in eis fuit in eis fuit] fuit in eis I sciendi cupiditas ut etiam nulla traditionis difficultas animos ipsorum ab investigatione veritatis flectere potuit. Nunc autem, cum ad tantam sciendi appetitus sciendi appetitus] inv. I devenit tepiditatem quod scolares nostri temporis labores labores] laborem I fugientes in trivio trivio] quadruvio I et forte in aliquibus philosophie communioribus notitiis suos depascunt animos, scientias vero difficiliores aut aut] et I difficulter traditas tamquam spretas et impossibiles relinquunt. Unde accidit quod plerique veterum libri, etiam perutiles, eruginositate clausularum firmate eruginositate clausularum firmate] enigmositate clausurarum firmati I in angularibus reponuntur locis. Qua de re tepiditati eorum succurrere curavi summas tepiditati eorum succurrere curavi summas] succurrere eorum tepiditati curavi scientias I Ptholomeicas in dicto libro traditas levius quo potui summando, nam doctrinatio adaptanda est capacitati et ingeniorum aviditati.

〈I〉

〈I.1〉

Due sunt scientie ad pronosticationis complementum Due sunt scientie ad pronosticationis complementum] Que sunt species ad pronosticandum completum I requisite secundum quod duobus modis famosioribus et nobilioribus corpora celestia a sapientibus antiquis considerata fuere, mathematice videlicet et phisice. Primus itaque considerationis modus vocabulo usitato astronomia, quasi astrorum norma, norma] nomina I dicitur. Que est ars qua duorum luminarium et quinque planetarum figure sciuntur secundum motum suum in comparatione unius ad alterum et eorum ad speram speram] superficiem I terre. Secunda Secunda] Secundus I vero Latina li〈n〉gua astrologia, lingua astrologia] lingua I; ligua astrologia M quasi sermo de stellis, consuevit nuncupari. Est siquidem astrologia scientia scientia] om. I mutationum et operum que contingunt et perficiuntur per figurationes figurationes] configurationes I cursuum stellarum, que sunt summe naturales et proprie in rebus quas circumdant, id erit erit] est I corporalibus. Solum enim ad corporum mutationes afflatus pervolant siderei siderei] et add. I per se et directe. Prima duarum scientiarum quas dixi est separata et completa per se se] et directe add. I et est talis quod homo debet addiscere eam propter profuturum profuturum] futurum I quod est in ea per se ipsam sine intromittendo de hac alia. Hoc est prima harum potest demonstrari mathematicis demonstrationibus et in suis demonstrationibus non indiget alterius adminiculo. Unde Unde] Verum I propter secundam principaliter studenda est. Et hanc dominus dominus] om. I Ptholomeus complete tradidit in Libro Almagesti. Scientia vero secunda presupponit primam. Et more naturalis philosophie sue deducuntur conclusiones ex principiis sensu, sensu] sensualiter I memoria et experientia firmatis. firmatis] firmitatis I Naturas et omnium et omnium] etenim I planetarum et stellarum modo mathematico, scilicet ex figurarum distinctionibus, nullatenus veteres patres deprehendere potuissent, nisi alterius scientie opere, naturalis videlicet videlicet] scilicet I philosophie, adiuti adiuti] adiuncti I fuissent. Vocant Vocant] Vocavi I igitur primam harum mathematicam, alteram vero naturalem. Licet ambe sint scientie medie pro tanto quia quia] quod I prima magis mathematicis, secunda aptius naturalibus proficitur instrumentis. Non est ergo possibile hanc scientiam astrologicalem ita certe et demonstrative tradere sicut prima tradita est. Sed convenit volenti in hoc contendere contendere] intendere I ut procedat via hominis veritatem inquirentis, antiquorum observationibus et experientiis se in hiis se in hiis] in his se I iuvando. Nam elementum nos circumdans, per quod ad nos influxus deferuntur celestes, non est stabile nec moratur semper semper] et add. I in omnibus suis partibus