potest esse origentalis respectu unius, unius] et add. I occidentalis respectu alterius, ut Roma est orientalis respectu Hyspanie et occidentalis respectu Grecie. Cum itaque hec via tott experientiis probata sit in accidentibus magnis mundi ut circa coniunctiones magnas, iuxta huius vie distributionem trigonorum plagis terre procedendum est. Et hec via iudicio meo securior est circa accidentia universalia et effectus magnos, regnorum quoque mutationes et depopulationes eorumden. Tertia〈m〉 via〈m〉 Tertiam viam] I; Tertia via M ponit dominus Ptholomeus hic, dominus Ptholomeus hic] Ptholomeus I de qua sufficenter dictum est quam mutari mutari] mutare I convenit in revolutionibus annorum mundi et in eclipsibus et coniunctionibus minoribus et in eclipsibus et coniunctionibus minoribus] om. I et in nativitatibus et particularibus actionibus actionibus] accidentibus in eclipsibus I iuxta traditionem domini Ptholomei.

〈II.4〉 〈Capitulum quartum de via qua procedere debemus in iudiciis utilibus〉 Title I; om. M

Postquam de applicatione signorum ad partes terre locuti sumus sufficienter, convenit dare doctrinam qua sciuntur accidentia universalia antequam contingunt, et notificabimus primo ea quibus contingunt accidentia universalia in provinciis et civitatibus. Cuius perquisitio erit hac manerie: Quoniam res prime maiorisque maiorisque] maiorumque I virtutis horum accidentium sunt coniunctiones et oppositiones eclipsales et loca unde transeunt planete illa hora, coniunctiones quoque magne trium planetarum superiorum, revolutiones orbium magnorum et accessus et recessus octave spere. Causa autem quare coniunctiones eclipsales et similiter oppositiones sunt maioris virtutis quam alie, quoniam Sol est dominus et victor super omnia accidentia universalia et particularia, ut supra habitum est, et Luna sequitur eum in dominio et virtute, quinque autem planete erratici sequuntur Lunam in posse et planetas stelle fixe. Opus quoque luminarium est naturale de se non limitatum tendens versus opus planete cum Sole et Luna aut cum ambobus participationem participationem] proprietationem I habentis. Cum itaque accidentia maiora contingunt propter vim maiorem, convenit ut accidentia maiora proveniant proveniant] proveniunt I ex virtute Solis et Lune, et maxime quando virtutes talium luminarium uniuntur et fortificantur. Et manifestum est quando Sol et Luna Sol et Luna] corr. ex Sol, Luna M coniunguntur uno puncto sine latitudine, ut fit in eclipsi Solis, quod ambe virtutes sunt unite et ad nos pervenit ab ambobus in in] om. I illa hora virtus una commixta per lineam rectam. Illud idem est quando unum luminare fuerit in opposito alterius sine latitudine quoniam virtus cuiuslibet illorum illorum] eorum I pervenit ad terram per rectam lineam per rectam lineam] recta linea I que transit per centra amborum et per terram, et ex tali commixtione virtutum provenit una specialis virtus. Que quidem quidem] I; quidam M virtus specialis tendit ad virtutem planete sive stelle habentis maius maius] magis I dominium illa hora, quoniam omnes virtutes stellarum qualibet qualibet] hora I commiscentur, scilicet scilicet] om. I una cum alia in terrenis, que aliquando sunt fortiores et aliquando debiliores. Unde quanto maior est est] om. I eclipsis tanto maior erit virtus. In aliis vero coniunctionibus et oppositionibus in quibus non est eclipsis non sunt luminaria super una recta linea. recta linea] inv. I Et cum hora eclipsis fuerint alie stelle coniuncte cum uno uno] alio I luminarium aut ambobus aut in opposito eorum, tunc virtus ipsarum stellarum provenit ipsa hora recta linea qua venit virtus duorum luniarium. Et propter hoc virtus agregata erit valde maior. Et quanto fuerint tales stelle maioris operis et virtutis tanto maius erit accidens et fortius. Verbi gratia, accidit eclipsis magna multum et accidit secum super una linea coniunctio Saturni et Iovis mutationis de triplicitate in triplicitatem, ex tali eclipsi provenit omnibus modis accidens magnum et forte multum. Hoc est quia opus Saturni et Iovis est maius quam opus opus] om. I aliorum planetarum, et propter hoc componitur de de] virtute eclipsis et add. I virtute coniunctionis virtus quedam quedam] quidem I maior valde quam sit illa coniunctionis per se et illa eclipsis solius. solius] sola I Unde ad pleniorem intelligentiam forti coniunctione aliquantulum disgredi et credo