oppositio Solis et Lune que sunt eclipsales habent virtutem maiorem quam omnes alie applicationes quia luminaria sunt maioris virtutis quam omnes alie stelle. Coniunctiones equidem planetarum per se debiles debiles] I; debiliorum M sunt virtutis, nisi cum luminaria eis testificata fuerint aut[em] aut] I; autem M aliquod aliquod] aliquot I eorum, tunc aggregantur virtutes fortes et durationis magne. Sequitur capitulum. Sequitur capitulum] om. I
〈II.7〉 Capitulum septimum de cognoscendo genere de cognoscendo genere] in cognoscendo genera I rerum in quibus accidens apparebit apparebit] et sequitur add. I
In coniunctionibus magnis hoc scitur scitur] scietur I ex formis et figuris signi coniunctionis, et figuris figuris] figura I ascendentis ipsius coniunctionis, et ex formis signorum in quibus fuerint significationes significationes] significatores I coniunctionum et in quibus fuerint planete plura habentes dominia in predicitis duobus signis, ex formis quoque ymaginum celi in predictis signis predictis signis] inv. I existentibus aut cum quibus predicti significatores coniuncti fuerint. coniuncti fuerint] inv. I Nam in †tri†bus †tri†bus] rebus I significatis per talia signa aut per tales ymagines apparebit effectus coniunctionis, prout istud singulari[b]us singularius] I; singularibus M declaratur in sectio eclipsium modicum inferius. Et Massahella Massahella] Mesahala I in capitula 12 capitulorum, in capitulis 8, 9, 10, dicit enim capitulo octavo sic: Si in figura coniunctionis magne habueri〈n〉t habuerint] I; habuerit M dominium fortune de planetis inferioribus et superioribus, significant fortunam et bonum effectum. Si vero vicera〈n〉t vicerant] vicerint I; vicerat M mali, significant infortunium et effectum malum. Noveris etiam quandoque quandoque] quandocumque I coniunctio fuerit in aliquo signo, significat detrimenti multitudinem secundum substantiam eius eius] eiusdem I signi, hoc est cum fuerit coniunctio in signis aquaticis, significabit detrimentum pluviarum, et sic de ceteris ceteris] aliis I signis. 〈Et si coniuncti fuerint in signis〉 Et si coniuncti fuerint in signis] I; om. M femininis, significant pestilentiam et mortalitatem mortalitatem] I; mortalitas M animalium feminei sexus, et idem de masculinis dicitur. Et si fuerit coniunctio in signis fixis, significabit durabilitatem illius detrimenti et illius detrimenti et] et detrimentum illius I mali. Et si fuerit in signis mobilibus, significat paucitatem durabilitatis illius mali. Si fuerit in communibus, mediocritatem significabit. Et in capitulo 9 dicit: Scias quod fortior in coniunctionibus magnis est significator coniunctionis qui, si fortuna fuerit, significabit fortunam et, si fuerit malus, significabit malum atque tribulationem. Intellige etiam quod †ille† †ille†] cum I planete superiores coniuncti fuerint in exaltationibus suis, significabit bonum et aptationem temporis, si vero coniuncti fuerint in casibus, significabunt detrimentum et siccitatem siccitatem] et sterilitatem add. I terre atque fame〈m〉, famem] I; fame M nisi fuerint fortunati. Et noveris si coniuncti fuerint in signo igneo, significabunt similiter sterillitatem terre, in aqueo pluvie multitudinem, 〈in aereo multitudinem ventorum, in terreo multitudinem frigoris atque detrementi. Et in capitulo 10 dicit: Scientia significationis coniunctionis magne habetur aspiciendo ascendens et planetas hora coniunctionis. Nam si fortuna dominetur in figura, significat bonum et aptationem temporis, si autem malus, significat detrimentum, siccitatem, terre sterilitatem atque guerras. Scito quod quod] quoque V si Iupiter fuerit fortior in eadem coniunctione Saturno, significat bonum, si vero Saturnus, Saturnus] Iovi preerit V significat detrimentum et et] atque V tribulationem. Et scito quod coniunctio eorum in signis ingneis et aeris aeris] aereis V significat siccitatem et terre sterilitatem nec non gravitatem et in terris terris] terreis V destructionem feminum et famem. In aquaticis autem significat nimietatem pluviarum ac tempestatem tali conditione quod sint impediti. Si demum fuerint fortunati, significant augmentationem bonorum et in omnibus eorum significatis diminutionem mali. Ex quibus verbis domini Messahale Messahale] Massahele V capio quod in coniunctionibus magnis considerandus est principaliter significator coniunctionis, deinde victor inter planetas coniunctionis coniunctionis] coniunctos V et tandem fortitudo vel debilitas victoris. victoris] victorum V Nam si significator et victor fuerint planete fortunati, ipse quoque victor fuerit fortis, significatur aptatio temporis et ipsius que pertinent ad usum humanum melioratio per qualitates elementales elementales] elementalis V signi in quo est coniunctio. Si vero predicta opposito se habuerint modo, significatur disturbatio temporis et minoratio rerum ad usum humanum pertinentium per qualitates elementales signi in quo est coniunctio. Et sic cessat apparens contradictio in verbis capituli 8, 9, 9] et add. F 10. In ecclipsibus autem dominus Ptholomeus et dominus dominus] om. F Haly, commentator presenti capitulo, difuse locuti sunt. Ex quorum intentionibus habetur quod ad cognoscendum genus rerum inter nos existentium, magis aptum ad suscipiendum effectum eclipsis, considerandus est locus eclipsis et locus planete dominantis in loco eclipsis et in angulo qui est ante eclipsim, in angulo quoque qui sequitur eclipsim. Consideranda etiam sunt signa tales angulos occupantia, nam in rebus concordantiam habentibus cum figuris talium signorum et cum figuris ymaginum extra zodiacum in talibus signis existentium apparebit eclipsis effectus. Quem autem angulum Ptholomeus intellexerit per angulum ante eclipsim sive precedentem eclipsim, dominus Haly in commento volens declarare magnam ambiguitatem posteris reliquit. reliquit] corr. ex relinquit I Dicit enim in uno loco commenti quod angulus ante eclipsim est est] ille add. F qui habet transiere transiere] transire F per locum eclipsis motu equinoctii, et sic per angulum ante eclipsim visus est intelligere angulum orientalem ab eclipsi. In loco autem modico superiori dicit quod angulus qui ascendit ante eclipsim debet considerari post signum eclipsis. Et in loco inferiori dicit quod angulus qui est ante eclipsim semper cadit occidentalis ab eclipsi. Et iterum inferius dicit oportet ut adiungamus significationibus ipsis que dominantur in loco eclipsis et angulo anteriori significationem planete gubernantis angulum qui sequitur eclipsim eclipsim] eclipsis F et stellas que fuerint in ipso angulo, quoniam iste angulus se ponit in loco eclipsis cum motu firmamenti per quem fecit diem et noctem. In quibus verbis clare per angulum sequentem eclipsim eclipsim] eclipsis F intelligit angulum orientalem ab eclipsi, et per consequens per angulum precedentem intellexit occidentalem ab eclipsi. Et hoc inde sensit sensit] dominus add. F Ptholomeus et Haly commentator in libro tertio capitulo decimo, ubi tractando de hylegi et de interfectore vocat unum eorum precedentem et alium sequentem et per precedentem occidentaliorem intellexit. Dicamus itaque quod directe de intentione Ptholomei et Haly hic per angulum ante eclipsim intelligitur angulus occidentalis ab eclipsi ad quem eclipsis vadit motu primi mobilis tamquam ad suam perfectionem, eo quod dum ad ipsum pervenerit, suscipit ab eo quandam fortitudinem et perfectionem. Verba autem domini Haly oppositum afferentia vitiata sunt〉 in aereo … sunt] I; om. M per scriptores. Nec est inconveniens quod angulus occidentis preferatur angulo orientis 〈in limitata significatione, quamquam absolute angulus orientis〉 in limitata … orientis] I; om. M fortior est angulo occidentis. Nam et in significatione coniungii occidentis coniungii occidentis] I; coniungit occidens M angulus prefertur orientali. Nos tamen, sequentes ad presens doctrinam domini Ptholomei 93a propositione Centiloquii, Centiloquii] Centilogii I per angulum ante eclipsim intelligemus angulum qui est propinquior loco medie eclipsis, sive occidentalior sive orientalior fuerit. Verum tamen si si] sup. lin. M illi anguli equaliter a loco eclipsis elongati fuerint, occidentalior preferendus est. Gubernator sive significator autem sive significator autem] autem sive significator I eclipsis generalis ex pluralitate dominiorum dominiorum] dominii I in predictis duobus locis, principaliter scilicet in loco eclipsis et in angulo qui est ante eclipsim, accipitur. Planeta namque qui plures habuerit essentiales potestates in predictis duobus locis, que nominibus domus, exaltationis, triplicitatis exaltationis, triplicitatis] exaltatio, triplicitates I et termini designantur, et accidentales, uti sunt applicatio ad predicta signa aut separatio ab eisdem, orientalitas et occidentalitas, scilicet a Sole, masculinitas accidentalis accidentalis] I; occidentalis M aut feminitas aut apparitio desub radiis aut habere participationem cum Sole et Luna in figura, vel quia talis planeta sit cum eclipsi super uno circulo, hoc est quod gradus planete cum gradu eclipsis sit equedistans ab aliquo puncto tropicali, vel super duobus circulis equedistantibus, illud erit quod gradus planete cum gradu … illud erit] om. I quod gradus planete et gradus eclipsis sunt sunt] sint I equedistantie equedistantie] equedistantes I ab aliquo puncto equinoctiali, vel gradus planete habeat situm talem qualem gradus eclipsis, hoc est ut