Paris, Bibliothèque nationale de France, lat. 7316
s. XV.
Or.:France, perhaps Avignon (cf. f. 187r-189v). One ‘Petrus Triboul’ copied at least f. 46-132 and 157-168 (cf. his name f. 132v).
Prov.:Antonello Petrucci (d. 1487); library of the Aragonese kings of Naples since Ferdinand I (acc. Mazzatinti); François II.
Paper, 199 f., several contemporary hands.
Astrology: Albumasar, Introductorium maius, tr. John of Seville (1r-76r); Messahallah, De revolutionibus annorum mundi (76v-80v); Gergis, De significatione septem planetarum in domibus (80v-82r); Messahallah, De cogitatione (82r-82v); Messahallah, Liber interpretationum (82v-84r); Leopold of Austria, De astrorum scientia, excerpt from Book V ‘Cometa est vapour terreus…’ (84r-84v); Albumasar, De magnis coniunctionibus (85r-132v); Albumasar, Flores (133r-140r); Ptolemaica (145r and 145r-145v); ‘Incipiunt aggregationes abreviate super libros iudiciorum astrologie sive flores auctorum iudiciorum. Scientia astrorum dividitur in duo, in demonstrationes que sunt certe sine errore et in scientia iudiciorum…’ (145v-148r); ‘Incipiunt flores Hali in libro de electionibus horarum. Si conceptus hominum noverimus…’ (148r-149v); ‘Incipiunt flores. Dominus anni est dominus ascendentis …’ (149v-150r); Capitula Almansoris (150v-152v); Hermes, Centiloquium (152v-154r); ‘Scito quod in isto capitulo est magnum secretum quod nescit…’ (154r); ‘De partibus omnium fructuum terre. Pars tritici a Sole in Martem…’ (154v); ‘Pro nubium quidem agnitione habenda conventus oppositionis horas…’ (154v); ‘De aeris mutatione et pluviis. Quotiens igitur de pluviis eorum que…’ (154v-156r); ‘Sciendum est quod in omni nativitate…’ (156r); table ‘Tabula valens ad plures operationes astrologorum et medicorum’ (156v); Ptolemaica (157r-167r); Hermann of Carinthia, Liber imbrium, fragment (167r-168v); ‘Si vis scire pluvias in toto anno, aspice quando Sol intrat…’ (168v); Messahallah, Epistola de rebus eclipsium (169r-170v); Alkindi, De mutatione temporum (170v-177v); Jafar, De pluviis et ventis (177v-178v); on plants, in French and Latin (179r-180v); Messahallah, Epistola de rebus eclipsium, non-standard version ‘Incipit astronomia Moyssaalha in rebus eclipsis… Dixit Moyssalha: Creator creavit terram ad modum rote…’ (181r-182r); ‘Notandum est quod quando fit eclipsis Solis…’ (182r); Zael, Liber iudiciorum (182r-184v: Quinquaginta precepta and beginning of Introductorium); ‘Incipit recapitulatio totius libri Abhuali Alcayet de locis planetarum…’ (184v-186v); calculus of the victorious and the vanquished ‘Si quis voluerit scire de duobus contentionem habentibus quis eorum vincet…’ (186v); table of houses for Avignon (187r-189v); ‘Liber abbreviatus per fratrem Hugolinum de Faventia ordinis Sancti Augustini, qui ea tantum excerpsit quae ad astrologiam iudiciariam pertinebant. Omissis multis que spectant ad philosophiam naturalem que in libro Guidonis Bonafors ponuntur…’ (190r-199r); ‘Aries. Nil capiti facias…’ (199r-199v); ‘Omnis questio in qua inveneris Lunam fortem…’ (199v). Blank: 140v-144v.
Bibl. Catalogus codicum manuscriptorum Bibliothecae Regiae, IV: Cod. Latini 7226-8822, Paris, 1744, 339-340; L. Delisle, Le cabinet des manuscrits de la Bibliothèque Impériale, I, Paris, 1868, 191 n. 1; G. Mazzatinti, La biblioteca dei re d’Aragona in Napoli, Firenze, 1897, 51-52 (no. 109); L. Thorndike, ‘Notes on Some Astronomical, Astrological and Mathematical Manuscripts of the Bibliothèque Nationale, Paris’, Journal of the Warburg and Courtauld Institutes 20 (1957), 112-172: 131-133; R. Lemay, Abū Maʿšar al-Balḫī [Albumasar]: Liber introductorii maioris ad scientiam judiciorum astrorum, Napoli, 1995-1996, IV, 141-151; R. Lemay, Le Kitāb aṯ-Ṯamara (Liber fructus, Centiloquium) d’Abū Jaʿfar Aḥmad ibn Yūsuf [Ps.-Ptolémée], 1999 [unpublished], I, 269-270; D. Juste, Catalogus Codicum Astrologorum Latinorum, II: Les manuscrits astrologiques latins conservés à la Bibliothèque nationale de France à Paris, Paris, 2015, 95-98.
|
145r
|
‘De cometis sive stellis caudatis et diversis significationibus earum secundum signa in quibus aparuerint. Tolomeus dixit quod stelle cum caudis sunt 9 — in regibus et divitibus apparebit.’ = Pseudo-Ptolemy, De cometis (B.4)
. No glosses. |
|---|---|
|
145r–145v
|
‘De hora conceptionis et nativitatis. Dixerunt Phtolomeus et Hermes quod locus Lune in hora — expertus fuit multociens.’ = Pseudo-Ptolemy, Dixerunt Ptolemeus et Hermes quod locus Lune... (B.5)
. The text is followed by a chapter dealing with the same topic: ‘De mora nati in utero matris. Cum Luna fuerit in gradu ascendenti hora infusionis — gradum Arietis pervenerit fetus nascetur. Idem est in aliis.’ No glosses. |
|
157r–167r
|
‘Dixit Ptolomeus: Iam scripsi tibi, Iesure, libros de hoc quod operantur stelle in hoc seculo… Ptholomeus. Scientia stellarum ex te et illis est… Haly. Quod dicit Ptolemeus, ex te et illis est, significat quod qui res futuras prenoscere desiderat — et ego Deum deprecor ut te diligat. Et perfecta est huius libri translatio 17a die mensis Martii, 12a die Iumedi (sus.: scilicet mensis) secundi anno Arabum 530. Ptolomeus. Explicit.’ = Abuiafar Hamet filius Joseph, 〈Commentum in Centiloquium〉 (tr. Plato of Tivoli) (C.3.1.1)
. A few glosses by the scribe. |