Vatican, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vat. lat. 3096
s. XIV.
Parchment, 165 f., a single hand.
Astronomy and astrology: Hypsicles, De ascensionibus (1r-3r); Ptolemaica (3r-14r and 14v-140r); Jordanus de Nemore, De plana spera (140v-143r); ‘Incipit tractatus Iordani quem transtulit Athebit. Ab eodem puncto quodlibet simul circulariter moveri… Finis tractatus Iordani’ (143r-144v); Ptolemaica (145r-160r, 160r and 160r-160v); Zael, De electionibus, incomplete (160v-163v); table: De electionibus secundum cursum Lune per XII signa (164v). Blank: 164r, 165 (except for a note in Hebrew f. 165v).
Bibl. Inventarium librorum Latinorum manuscriptorum Bibliothecae Vaticanae (handwritten catalogue), IV, 273; J. L. Heiberg, Claudii Ptolemaei opera quae exstant omnia, II: Opera astronomica minora, Leipzig, 1907,
|
3r–14r
|
‘Cum sit possibile, Iesure, et plerumque necessarium ut in plano represententur circuli in speram corpoream incidentes — (11v) cum ipsis circulis tropicis et cum circulis meridianis singna distinguentibus. Explicit liber anno domini Mo Co quadragesimo tercio kal. Iunii Toleto translatus. Dixit Maslem: Et si intenderet Ptolomeus in hac questione — (12v) et illum est quod demonstrare voluimus. Capitulum quod non est de libro quod edidit Abualcatim Maslem filius Ameti. Dixit Maslem filius Ameti: Iam rememoratus (?) est Ptolemeus in hoc libro — tibi quod volueris de scientia tabularum. Amen. <A>men. Deo agamus. Gracias. Summo creatori. Omnium vero. Incomutabili. Ac etiam pye sue matri.’ = Ptolemy, Planispherium (tr. Hermann of Carinthia) (A.6.1)
, Class II. Translator’s preface omitted; text, 3r-11v; Maslama’s Notes 5, 8 and 10, 11v-12v; Maslama’s Extra Chapter, 12v-14r. No glosses. Occasional short marginal notes apparently by another hand. |
|---|---|
|
14v–140r
|
‘Scientia species habet quarum melior post scientiam — sunt digniores ut evanescant et destruantur. Completa est eius declaratio. Amen. Finis huius libri.’ = Geber, Liber super Almagesti (C.1.2)
. Preface, 14v-16v; I, 16v-31r; II, 31r-48v; III, 48v-54v; IV, 54v-67v; V, 67v-85v; VI, 85v-103v; VII, 103v-122r; VIII, 122r-129v; IX, 129v-140r. A few glosses by at least two hands, including that of the scribe. More substantial glosses by a later hand f. 17r and 26r. |
|
145r–160r
|
‘Dixit Tholomeus: Iam tibi scripsi, Iesure, libros de hoc quod operantur stelle in hoc seculo… Scientia stellarum ex te et ex illis est… Quod dixit Ph<tolome>us, ex te et illis, significat quod qui res futuras prenoscere desiderat — et quanto melius quivimus exposuimus.’ = Abuiafar Hamet filii Joseph, 〈Commentum in Centiloquium〉 (‘Mundanorum’ version) (C.3.1.3)
, in ‘Mundanorum 2’. No glosses. |
|
160r
|
‘Ph<tolome>us: Stelle cum caudis 9, prima — in regibus et divitibus apparebunt termini Ptolomei.’ = Pseudo-Ptolemy, De cometis (B.4)
. No glosses. |
|
160r–160v
|
‘Dixerunt Ph<tolome>us et Hermes quod Lune locus in hora — expertus fuit multociens.’ |