PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Ptolemy, Quadripartitum (tr. Hugo Sanctelliensis)

Madrid, BN, 10053 (olim Toledo 98-21) · 104v

Facsimile
tune pars et oriens accedunt. Quecumque igitur stella eas vendicarit dignitates, unum aut duo habenti habenti] habens V testimonia, in huiusmodi ducatus genere sive potius ministerio dignior censetur. Pars siquidem fortune in loco alhileg reperta, Soli de exagono applicans vel si Solem imitetur, infortunium aut mortem aut gravissimum minatur periculum.
/V1, 65r/ Ante omnia ascendens constituatur, Iovi gradus V detrahantur et ab hoc deinceps XII domorum ordinentur partes, quoque et ordines expressa calculatione firmantur. Quam stellarum rectificatio sequatur necesse est. Post hec consilii moderatorem sive ministrum qui alhileg dicitur inquirere restat. Huius sunt V loca: medium celum, ascendens, XI domus, septima et nona. Sol igitur de die his V locis repertus alhileg statuatur, sin autem Luna. Que si ab his fuerit aliena locis, quecumque stella in loco Solis et in ascedente, in oppositione aut conventu, que nativitatem precessit, plurima obtinuerit testimonia, alileg notetur. Sin autem a gradu ascendentis alileg accipies. Noctu quoque a Luna et Sole, deinde a Sole aut que plurime dignitatis vel potestatis stella fuerit in loco Lune aut in conventu sive oppositione que nativitatem precessit, post hec a parte fortune. Sin autem notandum erit quod si nativitas conventum sequatur, alileg ab ascendente accipies. Si vero oppositionem, a parte fortune. Si, inquam, nativitatem conventus precedat, quoniam Luna in hora conventus occultatur et lumine deficit, ascendens rectificatum, quoniam ipsum semper Solis est, constituatur. Cum vero oppositionem, quoniam perfecta et multa luce refulget, /V1, 65v/ pars fortune, quoniam ipsa de nocte ascendens Lune dicitur, Solis ascendenti constituta preferatur. Pars itaque fortune noctu dieque ad Lunam accipitur. Magistrum quoque quem cothade dicunt V locis eligimus, a loco Solis et Lune, conventus et oppositionis que nativitatem precedit et parte fortune et ab ascendente. Que igitur stella tria habuerit testimonia unum aut duo habenti in ducatu sive ministrando preferatur. Pars itaque fortune in loco alileg reperta, Soli de exagono applicans vel si cum Sole infortunata fuerit, gravissimum periculum aut mortem minatur.
Ea ergo que adhileg duce et alcochcode alcochcode] corr. ex alchochcode M; alocode B; alcochode V ministro supra prediximus ex trigono et et] add. et del. teo tegra M ⟨te⟩tragono tetragono] BV et exagono stellarum cum ipsius tamen tamen] corr. ex nec tamen M; necnon V climatis ascendentibus ex ipsarum latitudine discerni hoc modo difficile non erit non erit] i. m. M. Sed etiam ad stellarum radios inter medium celum et oriens ipsum alhileg aliquotiens transmutandum erit, quare a medio celo longitudo sive distantia longinquitatis hoc ordine perscrutanda videtur. Nam medii celi et ipsius stelle gradus ⟨et⟩ et] sup. l. M (perhaps other hand) partium horarum ipsius longitudines longitudines] V; corr. ex longitudinis M principaliter notande. Sic itaque medii celi longitudine ei que est gradus stellaris subtracta, reliquum in gradus horarum ipsius dividatur. Idem enim quod de divisione procedit longitudinem stelle a medio celo profecto insinuat. Quotiens autem ad infortunii radios alhileg ipsum deducere velis, ipso ⟨infortunio⟩ infortunio] V, inquam, in XI XI] corr. ex XII M, alhileg quoque in oriente locato, dum suo exagono aut tetragono aut etiam trigono applicabit, primo infortunii locum ex hiis tribus locis requirens, ipsius stelle stelle] add. et del. quam M et orientis gradus longitudo notanda. Quod si eius sinistrum exagonum investigas, stelle longitudini LX gradus adhibendi erunt, nam ipsius oriens totidem exigit. Tetragonus quidem ⟨90⟩ 90] V et trigonus CXX, et quod colligitur longitudini et orienti erit detrahendum, sexta tamen parte eius dempta. Qua quidem in longitudine stelle a medio celo multiplicata, totum minori numero adiungendum erit. Nam si dextrum eius exagonum vel tetragonum vel trigonum eius requiras, ipsius stelle longitudini et eius ascendenti quod superius additum fuerat detrahatur, ut deinceps reliqua tanquam in trigono aut exagono stellarum per omnes circuli quartas exequaris.
Pars quoque de alileg duce et ministro, scilicet alcochode prediximus, ex trigono et tetragono et exagono stellarum cum ipsius climatis ascendentibus et ex iuweresed Here and in sqq.: iuweresed or inweresed or viweresed. discernuntur Discernuntur should be probably corrected into discernitur. Ad radios autem stellarum inter medium celum et ascendens alhileg deducitur, quarum stellarum longinquitas a medio celo requirenda est et hoc modo. Medii celi ascendentia et ipsius stelle gradus et partium ascendentis et horarum ipsius notanda sunt. Demum iuwereset gradus stelle subtracto reliquum in gradus horarum ipsius stelle dividatur, et que provenerit, id est proculdubio stelle longitudo a medio celo. Quotiens etiam alileg ad radios infortunate deducens, ipsa in undecimo, alileg in ascendente et quando suo exagono aut tetragono aut trigono applicabit, in primis infortunate locum his tribus requirens, iuweresed ipsius stelle et iuweresed ascendentis gradus notanda. Si igitur eius sinistrum exagonum investigas, super stelle iuweresed LX gradus addantur eius ascendenti, LX LX should be probably corrected into XC tetragono, trigono CXX. Quod autem colligetur iuweresed et ascendenti detrahatur et sexta eius teneatur, quoniam longitudinem stelle a medio celo multiplicata totum minori numero addendum erit. Dextrum quoque eius exagonum vel tetragonum vel trigonum si requiras, ipsius stelle iuweresed et eius ascendenti quantum precepimus addi detrahatur, reliquum sicut in trigono aut exagono stellarum in omnibus circuli quartas exequaris.
Oppositionis quoque facilis nec aliena videtur indagatio. Ipsa enim stella in oppositi signi gradus numero equales semper suos dirigit radios. Amplius locum radiorum infortunii undecimum occupantis, radios etiam alhileg alhileg] adhileg B in ipso ascendentis puncto existentis hoc modo perscrutari licet. De longitudine medii celi radiorum ea que est medii celi detracta, partes horarum ipsius gradus radiorum in longitudine alhileg a medio celo multiplica, VI horas scilicet in nocte, alhileg, inquam, in puncto orientis locato, ei quod de longitudine gradus radiorum relictum fuerat detrahatur, gradus tandem remanentes annos habe. Cum autem alhileg inter medium celum et oriens constiterit, infortunium etiam ibidem, dum horam applicationis ipsius cum infortunio requiras, longitudo alhileg a medio celo gradusque infortunii similiter et partes horarum ipsius notande sunt. Deinceps quoque, longitudine medii celi ei que est infortunii remota, reliqum observare consequens est. Partibus itidem horarum ipsius gradus stelle in longitudinem alhileg a medio celo... in longitudinem alhileg] i. m. M a medio celo deductis, totum de residuo longitudinis infortunii minuatur. Quot ergo gradus sunt relicti, totidem annos computabis.
Oppositionis quoque facilis est inquisitio. Ipsa enim stella in oppositi signi gradus equales suos semper dirigit radios. Amplius locum radiorum infortunati in XI existentis, radios etiam alileg in ipso existentis puncto ascendentis sic investiga. De iuweresed gradus radiorum medii celi iuweresed minuatur. Post hoc partes ipsius gradus radiorum in longitudinem alileg a medio celo multiplica, videlicet VI horas /V1, 66r/ in noctem, alileg in puncto ascendentis et istud ei quod remanserit de iuweresed gradus radiorum detrahatur. Gradus tandem residuos annos constitue. Cum autem alhileg inter medium celum et ascendens extiterit et infortunatum similiter, horamque ipsius applicationis cum infortunio requiris, longitudinem alileg a medio celo notanda et iuweresed gradus infortunati et partes horarum ipsius. Deinde iuweresed medii celi de iuwereset infortunati subtracto reliquum notetur. Partes quoque horarum ipsius gradus stelle in longitudinem alhileg a medio celo multiplicate, totum de residuo iuwereset infortunati minuatur. Quot ergo gradus relinquuntur, tot annos computabis.
Amplius longitudo alhileg a medio celo celo] add.et del. edem in M, eodem eodem] add. sub. l. alhileg M (perhaps other hand) inter VII et medium celum existente, taliter deprehendi potest. Gradus enim orientis, medii etiam celi longitudine notatis, minus maiori detrahere, eorumque differentia in partes horarum gradus alhileg divisa. Longitudo alhileg a medio celo relinquitur. Nam et partibus horarum gradus alhileg in ipsius longitudine a medio celo multiplicatis et ipsius alhileg longitudini superiectis. Si eedem a Capricorno sint detracte, medii celi punctum cum longitudine relinqunt.
Longitudo quoque allileg a medio celo, ipso inter septimum et medium celum existente, sic notatur. Gradus ascendentis iuweresi et medii celi notatis, minus maiori subtrahe, eorumque differentiam in partes horarum gradus alileg divide, et est longitudo alhileg a medio celo. Amplius partes horarum gradus allileg in ipsius longitudinem a medio celo multiplicate super iuweresed ipsius alileg addite; Capricorno diminute medii celi punctum cum iuweresed relinquunt.
Amplius et stelle inter ascendens et terre cardinem existentis longitudo hac poterit ratione deprehendi. Ipsius namque stelle longitudo in VI multiplica⟨ta⟩ multiplicata] corr. ex multiplica M (i. m., barely legible, written with pale ink) de residuo residuo] add. et del. stelle M longitudinis stelle minuenda erit. Residuum vero in partes horarum horarum] add. et del. erit M oppositi gradus divisum ipsius ab ascendente longitudinem demonstrat. Quod si eadem inter quartum et VII distiterit, eius longitudo a quarto notanda, longitudinem gradus stelle et partes horarum oppositionis eius attendere attendere] add. sup. l. considerare M opus erit. Longitudo itaque cardinis terre de stelle longitudine subtracta, quod relinquitur in partes oppositi gradus dividendum, ut sic longitudo stelle a cardine inferiori sit relicta.
Stelle autem inter ascendens et terre cardinem existentis longitudo ab ascendente sic perpendi poterit. Iuweresed ipsius stelle in VI multiplicetur et de residuo iuweresed stelle minuatur. Residuum vero in partes horarum oppositi gradus stelle divisum longitudinem ipsius ab ascendente relinquit. Si autem ipsa inter quartum et septimum existat, eius longitudo a quarto notanda fuerit, iuweresedque gradus stelle et partes horarum oppositionis illius notabis. Iuweresed quoque cardinis terre de iuweresed stelle detracto reliquum in partes oppositionis gradus dividatur, et sic longitudo stelle a terre cardine relinquitur.
Tetragonum autem vel exagonum aut trigonum stelle in cardinis gradu locate sic requires. Nam quod est inter longitudinem et eius ascendens acceptum, ipsius medietas minori eorum adiungenda erit, ibique exagonus, tetragonus, trigonus proculdubio reperitur. Alhileg item cum infortunio existente, differentia longitudinis cardinis terre et eius que est infortunii precipue observanda. Nam si partes horarum oppositi gradus infortunii in longitudinem alhileg a cardine multiplices, istud de illo deinceps erit minuendum et quod relinquitur, annos habe. Amplius alhileg inter secundum et quartum locato, infortunium vero ipsius radiorum in eadem quarta, dum ad ipsum illud vis transferre, a cardine terre acceptum notabis. Deinde recto circulo gradus infortunii rectum circulum medii celi detrahe et reliqua observa. Demum vero partibus horarum gradus infortunii in VI multiplicatis, hoc de illo minue et reliquum observa. Amplius partes horarum oppositi infortunii in longitudinem alhileg ab ascendente multiplicentur, ut hoc illi subtracto quot relicti sunt gradus, totidem annos constituas. Rursum alhileg inter ascendens et medium celum, infortunio aut ipsius radiorum ⟨aspectu⟩ aspectu] sup. l. M (perhaps other hand) in eadem quarta, rectum circulum cardinis terre de recto circulo infortunii minue. Sed et partes horarum oppositi gradus infortunii in VI multiplica, ut hoc illi subtracto reliqum servetur. Postea alhileg longitudo a cardine ascendentis in partes horarum gradus infortunii multiplicetur et singuli gradus annos exhibeant. Amplius alhileg in nono existente, converso converso] add. et del. cardine M convenit cardine fieri, quoniam sunt hee quarte descendentes, relique vero ascendentes. Alhileg itaque itaque] add. et del. et M longitudo a medio celo in differentiam