PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Ptolemy, Quadripartitum (tr. Hugo Sanctelliensis)

Madrid, BN, 10053 (olim Toledo 98-21) · 102r

Facsimile

cum stelle que generales administrant naturas vel proprietates aliqua figure convenientia particularium qualitates respiciunt. Quicumque igitur de futurorum cognitione studiosus vult doceri, predicta memorie commendet commendet] corr. ex commendat M neque hiis neglectis ad aliena declinet, alioquin iudicii error huius imperitia⟨m⟩ imperitiam] VV1 et ⟨in⟩scientia⟨m⟩ inscientiam] V; scientie pauperitatem V1 denudabit.

⟨II.15⟩ ⟨De signis que in Sole et Luna et stellis et etiam in celo videntur⟩

⟨H⟩orum Horum] V itaque que in celo et in Sole et Luna et ceteris apparent stellis subtilis et ad individualium vel particularium qualitatum agnitione⟨m⟩ agnitionem] VV1 utilis est descriptio. Solem enim in ortum et occasum, ad eorumdem etiam etiam] add. et del. status M statum et moram notandam, utrum videlicet de trigono aut tetragono aut qua huiusmodi figura distiteri[n]t distiterint] distiterit V1 et quid inter ipsum et Lunam adiacet singulis horis et omnibus modis, ut ex hiis quid singulis tam diebus accidat quam noctibus prescire valeamus, considerare oportet. Que enim temporis qualitas eorum atarbe atarbe] atharbe BV sequitur, quousque ad alium se transmittent transmittent] transmutent VV1 forme respectum perdurare credimus. Est namque in quorumdam futurorum prenoscione summe necessarium.

Sol itaque in ortu suo clarus et absque omni nubium conculcatione conculcatione] ocultatione V; occultatione V1 vel sui alteratione et in occasu similiter serenum indicat. Si autem corpus Solis circulus diversicolor aut rubeus ambiat aut eius scilicet radii rubicundi in exteriorem circulum dirigantur aut saltem affinius aut eius color fuscus et pallidus appareat vel si in ipso quasi quedam nubes que a quibusdam soles appellantur aut si in contrariam Solis partem quasi virgule distendantur vel si radii subrubei vel crocei in terram videantur descendere, ventos validissimos designat, quorum asperitas partem in quam hec apparent signa continget. In ortu rursum pulverulentus vel niger vel potius ad virorem declinans aut ⟨in altera, aut⟩ aut in altera, aut] VV1 in utraque parte, sed in occasu nubilus aut circa se nubes predictas habens aut eius radii rubeum ⟨aut nigrum⟩ aut nigrum] V1 ⟨vel⟩ vel] VV1; sup. l. M (other hand) viridem induantur colorem, multas nives et pluvias minantur.

Luna namque namque] corr. ex manque M triduo ante ortum et triduo deinceps et in plenilunio et ante plenilunium ad hunc modum, nec minus quoque dum [minus] minus] om. VV1 dicotomos exstiterit, hoc autem inter conventum et oppositionem necessario solet accidere, et triduo, inquam, ante et triduo post similiter observari iubetur. Quod si hiis tribus ⟨modis⟩ modis] BVV1; i. m. M (other hand) aut locis clara et munda nec aliqua nube fuscata apparuerit, serenum promittit. Rubor autem huius, sed tenuis, quamvis ipsius lunaris corporis color totus patescat quamvis… patescat] quamvis nec ipsius lunaris corporis color totus patescatid scilicet quod non illuminatur V1 videaturque moveri, ex ipsius obsuritatis parte ventos significat procreari. Niger autem aut pallidus, humidus et spissus, pluviarum subitam inundationem inducit. Demum circulus unus si eam ambiat, candidus et mundus paulatimque recedens, serenum indicabit. Duo autem et tres, imbrem et hyemem. Si autem plures et in oriente, nebulas; et in occidente quoque, si se quasi intersecantes amplectentur, nives ex ventorum immanitate et pluvias. Pulverulentus item color et niger, si se iterum occupent se alternatim intersecantes circuli, hyemis longam asperitatem, ventos, inquam, et nives designant.

Eodem quoque modo circa erraticas et fixas circuli pro qualitatis modo designant. Fixarum quidem color, ut sunt Pliades et Alfeca, si videatur augmentari augmentari] corr. ex agmentari M (perhaps other hand) aut ipse maiores solito videantur, ventos in eam quam consistunt partem promittunt. Que autem in nube Almalaf Alladcha Almalaf Alladcha] AlmaalafAladcha VV1 scilicet et Anayra Anayra] Apnata V; Anacra V1 et hiis similia et que Presepe dicitur et et] i. m. M hiis similia sunt autem in Cancro, si obscure et occulte aut solito ⟨more⟩ more] B; i. m. M (perhaps other hand) spissiores vel maioris luminis aut quantitatis videantur, celum aut⟨em⟩ autem] BVV1 serenum, aquas et nubes in quam ipse collocantur partem significant. Fulgentes enim et pure et quasi scintillantes, hyemis hyemis] add. et del. quasi scintillantes hyemis et M (homeoteleuton) et ventorum asperitatem innuunt.

Comete autem Alladcha Alladcha] Aledha V; Aladcha V1 similes circum obscure siccitatem nimiam, ventos calidos qua parte fuerint designant. Temporis item status vel qualitas et eventus fortitudo atque constantia pro magnitudine obscuritatis et stellarum et spatii capacitate pensatur. Quoniam si multus, longum longus] B; corr. ex longum M; longum VV1, tenuis, minus ostendit. Amplius color permixtus radiorum et eorum motus, inbratio inbratio] inbratio or rather vibratio V1 mundi, tamen sicut et stelle et ex altera parte prodeuntes ventos in eam conficiunt partem, ex oppositis vero partibus ⟨ventorum inordinatam mutationem procreant. Ex 4 namque partibus⟩ ventorum... partibus] BVV1; i. m. M (perhaps other hand) imbres, tonitrua, corruscationes et fulgura et hiis similia provenire dubium non est. Eodem quoque modo nubium qualitas vellerum villis similata aeris mutationem in hyeme portendit. Si vero tempore serenitatis aut etiam post hyemem hyemem] corr. ex hyemis M yris appareat, hyemalis aeris naturam adportat. In hyeme autem serenum reducit reducit] corr. ex adducit M. Ad hunc denique modum de omnibus generaliter colorum qualitatibus, quorum natura sepissime infectus variatur aer, iudicare licebit. Quemadmodum enim colores in aere videntur fieri et quos designant eventus ibidem renovari necesse est.

Quoniam de hiis que generaliter accidunt ⟨diximus⟩ diximus] BV; i. m. M (perhaps other hand), non incongruum videtur ut que ex nativitatibus futura presciuntur, velud ordo postulat, enarremus.

⟨III⟩ Tertius Ptolomei liber de hiis que ad nativitatem pertinent, de vita scilicet et morte, quid etiam fortune vel infortunii infortunii] in fortiunii M a primo nativitatis momento usque ad extremum vite articulum articulum] ariticulum M et hic XIII habet capitula Tertius... caputula] i. m. M (at the bottom; perhaps other hand)

⟨III.1⟩ ⟨Q⟩ue Que] i. m. M sit inter prescriptos et presentes libros differentia

⟨III.2⟩ De hora conceptionis et partus

⟨III.3⟩ De orientis gradu perfectissime investigando

⟨III.4⟩ De hiis que ad nascentem pertinent et de eorum congrua ordinatione

⟨III.5⟩ De parentibus

⟨III.6⟩ De fratribus et fratrum negotiis

⟨III.7⟩ De sexu, utrum scilicet sit masculus an femina

⟨III.8⟩ De numero, ⟨utrum⟩ utrum] V1 videlicet gemelli si⟨n⟩t sint] VV1 an plures

⟨III.9⟩ De monstruosis et transmutatis et que simiarum gerunt speciem et si que sint in corpore signa

⟨III.10⟩ De educatione, utrum scilicet sit abortivum an, si nativitatis tempora tempora] tempore V natus, ⟨ad⟩ natus] add. ad V nutricationis annos preveniat preveniat] perveniat V

⟨III.11⟩ De vita et vivendi quantitate

⟨III.12⟩ De statu corporis et forma et complexione

⟨III.13⟩ De accidentibus et diuturnis corporum passionibus et morbis

⟨III.14⟩ De anime proprietatibus et de hiis que ad corpus pertinent

⟨III.1⟩ ⟨Que sit inter prescriptos et presentes libros differentia⟩

⟨P⟩resentis Presentis] i. m. M libri series cum supradictis in significatione convenire videtur. Causa autem et artificium, quibus rerum eventus et ordinatio presciuntur, eadem ⟨sunt⟩ sunt] V ⟨respectu eorum eventuum que sciri debent per hunc et per alios precedentes⟩ et respectu… precedentes] B; i. m. M (perhaps other hand), cum ex Solis et Lune et erraticarum V stellarum locis locis] lo cis M. There is a hole in the parchment in the middle of this word et motu accidere credatur. In nativitatibus autem, velud singulorum conceptio monstrat, iuxta omnipotentie nutum