⟨IX.6⟩ 6. Trium superiorum et Veneris diversis motibus occasiones comodas adaptare.

Tribus quidem superioribus et Veneri quantum ad motus longitudinis una serviet habitudo, quam in figura sic accipe. Sit circulus ecentricus ABG super centro D, cuius diameter per centrum orbis signorum transiens sit ADG, in qua centrum orbis signorum sit punctus E. Erit itaque punctus A longitudo eius longior et punctus G longitudo propior. Sectaque linea DE per medium in puncto Z, super eo secundum quantitatem AD describo circulum HTK equalem circulo ADG. Et super centro T orbis revolucionis circulum describo, qui sit circulus LM, protracta linea LTMD. Ymaginemur autem superficies horum omnium circulorum in superfitie superfitie] i.e. ‘superficie’ orbis signorum esse propter facilitatem sequentium. Primo itaque estimandum est quod linea EA per longitudinem longiorem et propiorem ecentrici transiens moveatur ad motum orbis stellarum fixarum deferendo secum duo puncta Z et D; deinde quod superficies orbis ecentrici HTK, qui defert orbem revolutionis LM, moveatur semper secundum signorum successionem super centro suo Z, non tamen regulariter super eodem sed super puncto D; post quod epiciclus super centro suo moveatur deferendo corpus planete, in superiori quidem medietate ad successionem signorum, in inferiori autem econtra. Huius tamen motus regularitas ad punctum in sumitate epicicli respectum habeat, qui quidem punctus in linea per punctum D et centrum epicicli transeunte existit. Hoc itaque pacto ei que per sensum comperta est diversitati similis videbitur evenire.

⟨IX.7⟩ 7. Ad habitudines diversorum motuum Mercurii congrue speculari.

Describam primo circulum ABG, super cuius centro D motus Mercurii in longitudine regularis statuitur. Transeatque linea recta per centrum D et centrum orbis signorum E, que sit ADEG. Eritque A longitudo longior huius ecentrici, cui cui] iter. but then del. nomen equantis est, G vero propior. Deinde ex DA accipio DZ equalem DE, et super centro Z secundum quantitatem ZD fiat circulus parvus, qui sit DH. Estimandum itaque erit quod centrum circuli ecentrici deferentis epiciclum moveatur contra successionem signorum describendo circumferentiam huius parvi circuli. Sit nunc igitur centrum ecentrici deferentis in H puncto, super quo fiat circulus TK ecentricus deferens equalis circulo AG ecentrico equanti. Ductaque linea ZHT angulo AZT fiat equalis ADK. Super K describam epiciclum LM. Iam iterum ut in ceteris putemus lineam EA moveri ad motum stellarum fixarum, deferendo secum duo puncta D et Z punctaque A et G, scilicet longitudinem longiorem et propiorem equantis. Punctum vero H centrum deferentis epiciclum una cum linea ZHT imaginemur moveri contra signorum successionem regulariter super centro Z, in anno solari revolutionem unam faciendo. Similiter ecentricum TK estimemus moveri super centro suo H deferendo centrum epicicli K