PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Almagesti minor

Paris, BnF, lat. 16657 · 118r

Facsimile

⟨V.17⟩ Quantitatem diametri Solis necnon et centri eius a centro terre distantiam patefacere, cum quo etiam patens erit quantitas axis umbre.

Compertum est per aspectum et instrumentum quod cum Luna fuerit in sua sua] sup. lin. maxima distantia, Solem totum tegit nec moram habet integendo. Unde diametri eorum -- Solis et Lune dico -- eidem angulo vel arcui magni circuli tunc subtenduntur. ] This figure is also used in V.16 and 18. Point C is perhaps mislabeled as ‘E.’ The label ‘A’ appears to have been cut off in the margin. Quo statuto describam magnum circulum corporis solaris ABG supra centrum D, et circulum magnum corporis terre MLK MLK] corr. ex MLH supra centrum N, et circulum magnum corporis Lune supra centrum T ut prius, et hoc in sua magna distantia. Et educam lineas contingentes tam Solem quam terram GMS AKS in piramidali figura cuius axis DNS, ⟨et⟩ et] From K contingentes Lunam ad centrum terre N que sint GHN AEN. Et educam rectam TH usque ad Z et sit SN SN] FN K linea equalis linee NT. Et ducam per punctum F diametrum umbre umbre] i. m. EFQ. EFQ] CFQ K Quia ergo FN equatur linee NT, erunt due linee FE FE] FC K et TZ pariter accepte duplum linee MN. Fiunt ergo due partes integre. Subtraxtis Subtraxtis] Subtractis K ergo inde FE FE] FC K et HT notis, remanet ZH nota et est lvi minuta et xlix secunda. Est ergo MN ad HZ nota, sed eadem est NG ad HG sive [ad] ND ad DT propter similitudinem triangulorum. Secundum quantitatem ergo qua erit NO NO] ND K pars una, erit DT lvi minuta et xlix secunda et linea TN residua de parte una erit erit] corr. ex erint tria minuta et xi secunda. Ergo secundum quantitatem qua erit linea TN TN] corr. ex TM lxiiii partes et x minuta et semidiameter terre pars una, erit linea ND m cc cc] sup. lin. et x partes fere, et hec est distantia Solis a centro terre. Et quia proportio GD ad DM DM] DN K est sicut proportio HT ad TN nota, cum sit DN nota, erit quoque DG nota et est v partium et xxx minuta minuta] minutorum N fere. Continet ergo diameter Solis diametrum terre quinquies et eius medietatem et diametrum Lune decies et occies et insuper iiii quintas eius fere. fere] i. m.

Rursum quia proportio MN ad EF EF] CF K cum sit nota est ea proportio quam habet NS ad FS, si constituamus NS partem unam, erit FS sicut FC xlv minutorum et xxxviii secundarum. Ergo FN residuum de una parte erit xiiii minutorum et xxii secundarum. Ergo secundum quantitatem qua erit linea FN lxiiii partes et x minuta et semidiameter terre pars una, erit linea SF 203 203] corr. ex ... (other hand) partes et l minuta fere, et tota linea NS que est axis totius umbre cclxviii partes iuxta quod semidiameter terre est pars una.

⟨V.18⟩ Magnitudinem Solis et magnitudinem Lune metiri, et trium corporum Solis, Lune, et terre proportionales proportionales] proportiones K ad invicem assignare.

Quoniam autem Solis et Lune dyameter notus est ad positam lineam rationalem semidiametrum terre, et circumferentia magni magni] sup. lin. (perhaps other hand) circuli utriusque nota erit, eo quod pene continet triplum diametri cum adiectione septime partis. Et propter hoc superfities magni circuli utriusque nota erit, scilicet cum diametrum diametrum] Lune add. but then del. duxeris in semicircumferentiam. semicircumferentiam] corr. ex semidiametrum Et propter hoc cum diametrum duxeris in aream magni circuli, fiet columpna nota, que sexquialtera est ad speram propositam, ideoque soliditas spere erit nota.

Proportiones vero eorum ad invicem sunt ita. Quia diameter Solis continet diametrum terre quinquies et eius medietatem, diametri vero ad diametrum est proportio que spere ad speram triplicata, que etiam est cubi ad cubum, si diametrum si diametrum] corr. ex semidiametrum terre ponas partem unam, cum cubus unitatis non sit nisi unum, cubus enim quinque et dimidii est clxvi et quarta et octava unius, manifestum quod magnitudo Solis continet magnitudinem terre centies et sexagies sexcies et insuper eius quartam et octavam. Rursum quia diameter Solis continet diametrum Lune decies et occies et iiii quintas eius, si diametrum Lune constitues partem unam unam] i. m. cuius cubus est unum, cum cubus xviii et iiii quintarum sit vi milia vi milia] This is written as ‘vi’ with a line over it to indicate that it is a number of thousands. et dc et xliiii et dimidium fere, palam quod magnitudo Solis continet magnitudinem Lune sexcies milies et sexcenties et quadragies quater et insuper eius medietatem. Rursum quia diameter terre continet diametrum Lune ter et insuper eius duas quintas, si cubum ex diametro Lune ponas unum, erit cubus ex diametro terre surgens xxxix et quarta et xxa. et xxa] i. m. Itaque magnitudo terre continet magnitudinem Lune trigesies novies et