Liber partium Ptholomei in iudiciis partium 12 domorum Title i. m. M; De iudiciis partium in domibus N
⟨1⟩
Quoniam in primo libro partium terminos et loca posuimus, iudicia earundem sumministrare curavimus. Quoniam… curavimus] om. N Pars fortune eiusque eiusque] et eius N dominus corpus et que ad corpus attinent significant, ut ipsum oriens eiusque dominus, pars enim fortune est Lune oriens, sicut oriens ipsum Solis est oriens, hoc autem inde dinoscitur. Quod si transactum diei tempus in partes unius hore multiplices, collectamque summam a Lune loco distribuas, ad locum partis fortune absque dubio perveniet. Pars fortune ergo, nulli malivolarum malivolarum] malivolorum N admixta admixta] adiuncta N nec sub radiis Solis Solis] om. N existens, eius domino in hunc modum se habente, habente] habentem N natum salvat et bonam honestamque nutritionem portendit. portendit] protendit N Corrupta namque et adusta natum debilitat, gravemquem nutritionis insinuat statum, huius item dominus huius item dominus] huius dominus †vero† N eodem modo se habens expressius agit, cuius adustio a rege angustiam inducit et inpedimentum, in oriente locatus gravius adverssatur. Mundus namque infortuniis et adustione utillimus utillimus] ultimus N erit fortunam fortunam] formam N commendans et speciem mores etiam etiam] om. N et liberalitatem liberalitatem] libertatem N observans.
Pars fortune in secundo, si orientalis dominus eam aut eius dominum respiciat, felicitatem promittit, bonam bonam] bona N exauget pecuniam et opes absque labore tribuit. Si vero nec partem nec eius dominum respiciat, dum sub alterius luminaris respectu moretur. Dum qui respiciat non obsit, honestam vitam de causa regum de causa regum] regum de causa N inducit. Horum autem que diximus, diximus] prediximus N omni aspectu negate, victum cotidianum de die in diem queritat; corruptio tandem deprehensa, paupertatem et gravissimum vite insinuat statum, victum etiam cotidianum queritans ope indiget aliena.
Pars fortune in tertio, fratribus, salubris si inquam nativitas fratrum nativitas fratrum] fratrum nativitas N fuerit significativa, nam invicem et alternatim subveniunt et in optimo perseverant statu, melius quidem si dominus tertii proprium locum respiciat et ⟨sit⟩ receptus. Nam sub 10 aut 11 domini respectu, in carceres et in carceres carceres] carcerem N detentos dominium dominium] divinum N promeretur, malivola iterum cum ea tertium optinens fratres corrumpit et eis eis] eos N minatur. Ad hec etiam omnia tertii domino existente corrupto, ut ut] vel N si adustionem subeat, non est ei frater.
Pars fortune in 4, infortuniis munda, eius domino itidem salvo existente, nato erit conveniens et ad nutricandum nutricandum] nutriendum N propitia, in cogna†tione† cognatione] cogna†nume† M; cognitione N (cognatione would be expected) venerandum venerandum] veneranda N et gratia ut erga parentes maxime et gratia ut erga parentes maxime] et grata parentes (corr. ex parentum) ad maximum N efficit et in statu conservat propitio. Si vero adsit corruptio, statui parentum adverssatur et gravissimam nutritionem facit.
Pars fortune in 5, infortuniis munda et adustione, filium salvat; corrupta corrumpet.
Part fortune in 6 nato adverssatur, ad hoc etiam orientalis orientalis] orientis N dominus. Si nec oriens nec dominus partis partem respexerit, a regione egressus egressus] regressus N captivitatis flebit incomodum. Si vero in locis propriis eosdem recipi aut si benivolarum respectu morari contingat, aut liber efficitur efficitur] efficit N aut liberorum exercebit negotia, hiis ita se habentibus. Corrupta corrupta] corrupti N aut in loco perversso discurrentes, captivitatis laborem invehunt atque angustiam, quorum retrogradio nutritionem prohibet. Nec aliud aliud] aliter N si stelle retrograde retrograde] retrograde N aplicent, altero quidem retrogrado existente et ipse poterit nutricari, verum et nutricatio gravis nec nec] et N ad nos nos] dampna N perveniet.
Pars fortune in 7, si natus superstes futurus sit coniugium prestat, septimi namque dominus infortuniis liber, proprium locum respiciens, mulierum, de causa questum et gaudium gaudium] gaudia N confert. Corruptus namque coniugium negat et infamia polluit, controversia inplicat, et ⟨si⟩ adsit, coniugium dampnat. Huius quidem adustio mentis et cognationis cognationis] cogitationis N secreta perturbat.
Pars fortune in 8, eiusdemque eiusdemque] eiusque N dominus receptus infortuniis liber, si oriens eiusdemque eiusdemque] eiusque N dominum respiciat, hereditatum et mortis de causa divitias affert. Si vero nec oriens nec eius dominum respiciat, dum tamen a secundi domino procedant testimonia, opes dispergit et facilitates devastat; eo item existente corrupto, animi neglecti et despecti, qui qui] quod N arduum et grave aggreditur, unde etiam mortis incustiet incusciet] incuciet N metus. Ad hoc etiam orientis dominus corruptus, vite brevis facit iudicium. Retrogradus non nutrit.
Pars fortune in 9, mutationes prestat et itinera, orientis quoque dominus ibidem locatus peregrinationis reditum omnino pervertit, sed humilem nuntiat et modestum. Si inquam liber extiterit, corruptus namque adulationes prodit atque blanditias. blanditias] blanditia N
Pars fortune in 10, regis frequentat lumina, ibique vitam ducit continuam. Eius item dominus liber, orientis dominus respiciens aut receptus, honorem affert atque dignitatem. Receptio namque eum in regno facit laudabilem. Non receptus, e contra corruptus, laboriosam et difficilem insinuat vitam.
Pars fortune in 11, eiusque dominus receptus, gloriam preparant, preparant] preparat N bene etiam et facillime nutriunt, ope communi communi] omni N multorum vite subveniunt et felicitate beant. felicitate beant] felicitatis beatum N Corrupto quidem existente, difficile nutritur et per annos succedentes dampna tolerat atque angustiam.
Pars fortune in 12, eiusque dominus corruptus, laborem incutit et penam. Nam orientalis dominus corruptus laborem… corruptus] om. N vel adustionem ingrediens, vitam auffert. Orientali rursum domino infortuniis mundo existente, dum tamen partis fortune dominus dominus] dominum N 8 aut aut] vel N 7 vel 4 domino domino] dominus N corruptus eum respiciat, qui nascitur manibus propriis interibit. Idem orientalis dominus infelix, partis dominum suum locum non respicientem, corrumpunt, corrumpunt] corrumpens N negligentem facit et superbum plerumque, etiam etiam] et N audax efficitur et hostes trucidat.
⟨2⟩ ⟨De parte absentis in domibus⟩ Title N; secundum i. m. M
Pars absentis, que parti fortune contraria reperitur, reperitur] reperiatur N ea que legis sunt et humilitatis administrat, ut pars fortune vite preest et corpori. Ea igitur eiusque dominus infortuniis et adustione adustione] adustionem N mundi, eius tamen domino reperto, reperto] recepto N pium notat et et] om. N humilem intentionem etiam etiam] om. N laudat et in ore vulgi eius predicat virtutem. Ea quidem munda, dum tamen eius dominus corrumpatur, dominus corrumpatur] corrumpatur dominus N exteriora laudat, sed perverse mentis facit iudicium. Corrupta quidem eiusque domino salvo existente, interiora exterioribus anteponit.
Pars absentis in cardinibus, cardinibus] cardine N eum qui nascitur in sua lege stabilem et firmum portendit portendit] protendit N et omnem huiusmodi scrupulum removet. Eiusque dominus receptus, propriumque locum respiciens, mentis et cogitationis insinuat veritatem. Receptione quidem negate, sub benivolarum tamen respectu respectu] aspectu N discurrens et et] om. N liber, opus bonum et laudabile prefigurat, sed aliter quam debeat facit, id est id est] om. N non recte dividit. Dominus huius partis retrogradus, legis sue mutationem innuit.
Pars absentis in 9 nascentis indicat pietatem, melius quidem si eius dominus receptus eam respiciat. Sic enim omni mundana sollicitudine liber, transsitorie transsitorie] transitore N felicitatis speruit blanditias, unde gloria decoratur multiplici. decoratur multiplici] multiplici decoratur N Corruptus vero nec receptus, legis prevaricator existens, legis observantiam observantiam] observantia N corrumpit. corrumpit] corr. ex existit corrumpit M In tertio quidem, id ipsum verum remissius et in fratribus hoc accidere testatur.
Pars absentis in undecimo, annis succendentibus, eum qui nascitur legis obsevatorem predicat et que ad legem pertinent integerrime ostendit vel ostendit vel] om. N custodit. Eius item domino infortuniis mundo existente, si idem proprium respiciat locum, proprium respiciat locum] respiciat locum proprium N bona exauget atque acumulat. Huius ad hoc receptio, bonam et sanam prefigurat prefigurat] prefiguravit N mentem, corruptus namque intentionis secreta corrumpit. Hec quidem omnia in quinto dicenda occurrunt, hoc hoc] hoc solum N exepto quod in undecimo, idem ipse humilibus et iustis sit amicus. Pars Pars] om. N in 5 autem, autem] om. N de filiis, hoc idem et [in] legis observantiam predicat.
Pars absentis in secundo et 8 et 12 et et] et etiam N 6 que exterius sunt nascentis accusat. Si vero eius dominus corrumpatur, mentis secreta ab exterioribus non differunt. differunt] deferat N Salvus Salvus] Solus N quidem nec corruptus, hiis que extrinsecus sunt tamquam benignus accredit; receptione quidem existente, que animo gestat piorum et humilium vestigia non relinquunt. relinquunt] relinqguit N
⟨3⟩ ⟨De partibus secunde domus⟩ Title N; Tertium i. m. M
Pars peccunie cardines occupans, nascentis statum quantum ad genus suum attinet, commendabilem efficit et vitam famosam insinuat. Eius dominus infortuniis liber aut receptus, per annorum successionem id bonum exauget. exauget] adauget N Corruptus vero corrumpit et obsest. Quod si in oriente commoretur, proprio labore eadem adquiret, adquiret] adinquirit N in quarto, parentum de causa, in septimo a mulieribus et controversiis mulieribus et controversiis] mulierum contraversia N ea proveniunt. Nam de medio celo id ipsum a rege id ipsum a rege] a rege id ipsum N accipit, de respectu quidem fortunatorum et infortunatorum, ut supra de augmento et diminutione dictum est, refferatur, sed etiam etiam] om. N secundi signi eiusque domino domino] domini N participatio erit assumenda.
Pars item peccunie in 11 aut quinto vel 9 aut 3, remissius quam in superiori capitulo dictum sit, largitur nisi inquam eius dominus cardinem aut locum bonum perambulet, sic enim congruit et salvat. In 9 quidem, itineris de causa, opes inducit atque pecuniam, sed postea corrumpit, aut in extremo vite in perversso perversso] perversum N declinabit statum. Id ipsum quidem in tertio, verum remissius et corruptio corruptio] corrumptio N hec hec] om. N a fratribus manat. In undecimo quoque, amicorum, ope ad honorem provehitur, unde multas adquirit copias. In quinto autem, filiorum de causa, ea promeruit. In hiis autem omnibus secundi eiusque eiusque] eius N domini eiusque significatoris testimonium adhibetur. adhibetur] N; ending unclear (adhibent?) M Pars item item] autem N pecunie in secundo locata, propter violentiam iudicis, ut de secundi domino dictum est, amissas dolebit copias, copias] om. N quoniam duobus poterit testimoniis dum videlicet ad locum eiusque dominum respicit, sed tunc denique nulli misceatur.
Pars pecunie in 6 et et] in N 12 et octava discurrens, cum domino secundi communicanda videtur, si vero plurima quam secundi dominus habeat habeat] om. N testimonia et in 6 commoretur, eiusque eiusque] eius N domini beata respectu, beata respectu] respectu beata N ex conductis bestiis vite adquirit necessaria, huius respectu quidem negato arte arte] om. N medica victualia adquiruntur. adquiruntur] adquirunt N In 8 autem si existat, tam ipsius quam eius qui secundi dominatur testimonia notanda. Si vero ea pluribus gaudeat testimoniis, proprio vivit vivit] beat N patrimonio. patrimonio] corr. ex testimonio MN Nam si secundi dominus plurima habeat habeat] habet N testimonia, orator factus controversiis et huius⟨modi⟩ anxiam sustentabit vitam.
⟨4⟩ ⟨De partibus tertie domus⟩ Title N; Quartum i. m. M
Pars fratrum in cardinibus, fratres habebit famosissimos et in cognatione sua meliores eius etiam qui secundi secundi] tertii N dominatur participatio adhibenda. Si ergo partis testimonia plurima fuerint et in oriente consistat, natus ipse fratribus melior comprobatur, nam nam corr. in non N aliud quoque de tertii partisque domino, sed sed] et N etiam de augmento et diminutione fortunatorum et infortunatorum, eorumque respectu et secundum eorumdem loca detur iudicium. Pars item ea aut eius dominus dominus] domini N in celi medio efficit nominatissimos sed vitam abreviat, expressi expressi] expressius N quidem si tertii dominus medium medium] om. N celum perambulet. Pars fratrum si in 7 discurrat, natus hiis natus hiis] is natus N fratribus est inimicus. Si ergo dominus partis aut dominus tertii ⟨ibi⟩ fuerit, predictis annuit et favet, et fratrum filios multos filios multos] multos filios N significat. Pars fratrum in 4, fratribus eum efficit inimicum. Si vero partis aut tertii dominus partis aut tertii dominus] dominus parts aut tertii N in 4 commoretur, germanos habet negotiatores et qui negotiis instistunt, pluribus parentibus et propinquis venerandos eorum patrimonia possidentes, nisi inquam orientalis dominus quartum possideat, possideat] possiderit N sic enim par par] pater N et amicus fratribus fratribus] cum fratribus N existit.
Pars fratrum in 11 et et] vel N 9 vel 3 aut 5, aut si eius vel tertii dominus in hiis locis commoretur, alternam cum fratribus notat concordiam et alterna⟨m⟩ eorundem portendit aminicula⟨m⟩. Si vero in 12, 12] 11 N multa fratrum portendit itinera, quorum nonnulli peregrinando multis ditabuntur bonis, numquam reddituri. In tertio quidem si moretur, fratres corroborat corroborat] corroboret N et paucis indigere testatur. Nam dum in nono fuerit, fratres in aliena regione nuptias celebrant, humilitate et patientia venerandi, nisi inquam malivola ibi discurrat aut eius 9 dominus corrumpatur, sic enim legis prevaricationem et susurrationes susurrationes] deceptionem N significat, et et] om. N controversias mulierum de causa sepius pe⟨ro⟩rabit. In quinto rursum si commoretur, commoretur] moretur N frater eo minor sua explebit negotia, eiusque subiugabitur dictioni. dictioni] ditioni corr. ex dictioni N Amplius dominus partis fratrum mundus et receptus vel in cardine discurrens, fratres nati ad aliquam provehit dignitatem; corruptus namque eiusdem fatalis.
Dominus partis fratrum aut pars ipsa aut 3 dominus in in] corr. ex aut N 2 et 8 aut aut] et N 6 vel vel] aut N 12, fratribus adverssatur, horum enim qualibet qualibet] quoslibet N in secundo discurrente, fratres sui eius administrant opera et inde vite necessaria adquirunt. Quod Quod] Qui N si tunc tunc] om. N partis dominus corrumpatur, fratres nati illius edunt patrimonia. Partis item dominus corruptus, fratres incomoda incomoda] incommodo N et diuturna efficit efficit] afficit corr. ex efficit N egritudine. Pars quidem in 6 testi