PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Georg Peurbach, Tractatus super propositiones Ptolemei de sinubus et chordis

Vienna, ÖNB, 5203 · 124v

Facsimile

rectus quatuor kardagarum sive sexte partis circuli et ipsa nota erit per penultimam primi eo quod EQ est nota, similiter EN. Postea in circulo FGH protrahe dyametrum FH orthogonaliter secantem GE in centro B et, ducta linea GH, quam per 11 primi divide per equa in T, similiter arcum GH per 29 tertii per equa in S. Tunc arcus GS erit octava circuli sive 45 gradus que sunt tres kardage et cuius sinus GT notus erit per penultimam primi. Quadratum GH duplum est ad quadratum semidyametri, unde sinus totus est quadrandus et postea dupli eius radix quadrata erit linea GH cuius medietas est GT sinus trium kardagarum sive 45 graduum. Patet AM esse 30 graduum et eius corda erit nota subtrahendo EO que est equalis NQ sinui 60 graduum ab EA sinu toto et manebit OA cuius quadratum iungatur cum quadrato MO, scilicet sinus 30 graduum. Et producti radix erit corda quesita cuius medietas est sinus prime kardage sive 15 graduum. Deinde in circulo FGH accipiatur portio 30 graduum que sit VGX ita quod VG sit 15 graduum, similiter GX 15 graduum et erit arcus XF 75 graduum. Duc ergo per 31 primi lineam XZ equidistantem linee GB que erit sinus portionis XF 75 graduum. Ductaque linea BX a quadrato semidyametri, scilicet BX, auffer quadratum sinus portionis 15 graduum, scilicet linee YX, et manebit quadratum linee YB que est equalis linee XZ. Erit ergo sinus portionis 75 graduum notus et est sinus 5 kardagarum. Sinus autem totus sive semidyameter est sinus 6 kardagarum.

Habitis igitur sinibus sex kardagarum minue sinum arcus 15 graduum de sinu arcus 30 graduum et residuum erit sinus kardage secunde. Deinde subtrahe sinum duarum kardagarum, hoc est arcus 30 graduum, a sinu arcus trium kardagarum et remanebit sinus tertie kardage et ita de ceteris. Ex hys igitur manifesta est quantitas tam sinus recti quam versi cuiuslibet kardage et quarumlibet simul sumptarum. Nam sinus rectus prime kardage est sinus versus sexte et sinus rectus secunde est sinus versus quinte etc. Item sinus rectus duarum kardagarum primarum, scilicet prime et secunde, est sinus versus duarum ultimarum, scilicet quinte et sexte. Et sinus versus primarum duarum est sinus rectus duarum ultimarum. Hec siquidem sunt sex kardage gratia quarum introducta est hec demonstratio.

Ad inveniendum autem sinus minorum circuli portionum, sinum sexte kardage multiplica per sinum arcus 30 graduum et producti radix erit sinus arcus 7 graduum et dimidii. Quem in se multiplicatum auffer a quadrato totius sinus et remanentis radix erit sinus 82 et dimidii gradus. Hunc minue a toto sinu et residuum multiplica per sinum 30 graduum et provenientis radix erit sinus arcus 3 graduum et trium quartarum. Et quadratum huius auffer de quadrato totius sinus et residui radix erit sinus 86 graduum et unius quarte. Post subtrahe sinum 45 graduum de toto sinu. Residuum multiplica per sinum arcus 30 graduum et collecti radix erit sinus arcus 22 graduum et dimidii. Cuius quadratum minue de quadrato totius sinus et radix remanentis erit sinus arcus 67 graduum et dimidii. Quem auffer de sinu toto et remanens multiplica per sinum 30 graduum et excrescentis radix erit sinus arcus 11 graduum et 15 15] corr. ex 45 V minutorum. Cuius quadratum minue a quadrato totius sinus et radix residui erit sinus portionis 78 graduum et 45 45] corr. ex 15 (?) V minutorum. Post hec deme sinum 15 graduum de sinu toto et residuum multiplica per sinum 30 graduum et numeri producti radix erit sinus