PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Ptolemy, Almagesti (tr. Gerard of Cremona)

Venice, Petrus Liechtenstein, 1515 · 55r

Facsimile

quadrato EL, erit longitudo linee EL secundum illam quantitatem 40 partes et 25 minuta. Longitudo ergo Lune in hora considerationis fuit 40 partes et 25 minuta secundum quantitatem qua fuit linea BL, que est medietas diametri orbis revolventis, quinque partes et 15 minuta. Et linea EA, que est a centro terre ad longitudinem longiorem orbis centri egredientis, est 60 partes. Et linea EG, que est a centro terre ad longitudinem propinquiorem orbis centri egredientis, est 39 partes et 22 minuta. Iam vero ostensum fuit quod in hora considerationis longitudo Lune, scilicet linea EL, fuit 39 partes et 45 minuta secundum quantitatem qua erit medietas diametri terre pars una. Ergo secundum quantitatem qua erit linea EL, que est longitudo Lune in hora considerationis, 39 partes et 45 minuta et medietas diametri terre pars una erit linea EA, que est longitudo Lune media que erit in hora applicationum, 59 partes, et linea EG, que est longitudo Lune media que erit in hora medietatis impletionis Lune, erit 38 partes et 43 minuta. Et medietas diametri orbis revolventis secundum illam quantitatem erit quinque partes et decem minuta. Et hoc est quod demonstrare intendimus.

⟨V.14⟩ Capitulum decimumquartum: De scientia eorum que videntur ex coniunctione et oppositione de quantitatibus diametrorum Solis et Lune et umbre

Et postquam declaravimus longitudines Lune secundum hunc modum, sequitur illud nunc ut demonstremus longitudines Solis. Et erit illud breviter per lineas cum nos addiderimus super longitudines Lune que erunt in hora applicationum quantitates angulorum qui proveniunt apud aspectum propter diametros Solis et Lune et umbre. Nos vero abhorruimus operari in inquisitione huius per capitula quorum quantitates reperiuntur per instrumenta aque aut instrumenta temporum elevationum equalitatis, quas estimavimus esse longitudinem diametrorum duorum luminarium et significant super ea et significant super ea: Corrupt passage? Cf. Toomer, loc. cit., p. 252, lines 4-7. Paris, BnF, lat. 14738 (86v, line 18 from the bottom) offers the same text., ideo quod non est possibile verificari illud per capitula istis similia et instrumenta. Sed nos operati sumus in eo per instrumenta duarum regularum quas declaravit Abrachis secundum longitudinem quattuor cubitorum. Cum ergo nos consideravimus per hoc instrumentum, invenimus diametrum Solis continere unum angulum fere in omni loco, et non est propter longitudinem Solis in eo diversitas cuius sit magna quantitas. Diameter vero Lune non continet illum angulum quem continet diameter Solis nisi cum fuerit longitudo eius a terra maxima, que erit in impletione Lune in longitudine longiore orbis revolutionis tantum, secundum quod simile est modis quibus operati sunt antiqui, et non cum fuerit Luna in longitudine media. Cum eo namque invenimus angulos minores angulis qui reperiuntur per instrumentum secundum quantitatem manifestam et non parvam. Et non per quantitates instrumenti duarum regularum invenimus illud, sed per quasdam eclypses lunares. Cum quidem subtenduntur queque duarum diametrorum angulo equali, scilicet quorum unus equalis est alteri, tunc iam fuit possibile accipere illud leviter per duas regulas. Non enim fit in illo aliquid ex numero partium. Quante vero quantitatis sit angulus, manifestum fuit nobis iam quod dubitatio est in eo magna. Quoniam apud considerationes nostras per duas regulas erit illud quod obumbrat latitudo in longitudine regule ex eo quod est inter oculos nostros et tabellam multus numerus. Et propter hoc non est possibile ut sit secundum veritatem. Et quia invenimus Lunam cum fuit in longitudine sua magna, sicut iam invenimus eam in considerationibus eclypsium lunarium que fuerunt in illa longitudine sua magna, fit angulus qui est apud visum aspicientis equalis etiam angulo Solis qui est apud visum aspicientis etiam. Cum ergo invenerimus quantitatem anguli qui subtenditur Lune, tunc ex hoc iam inveniemus angulum qui subtenditur Soli. Modi autem inveniendi quod diximus demonstrabimus scientiam in duabus eclypsibus etiam quas dicam. Fuit una earum in anno qui fuit quintus annorum Kalesen, qui est annus 127 annorum Nabuchodonosor, 27 die transacto mensis Athus, qui est unus ex mensibus Egyptiorum, in nocte cuius mane fuit dies vigesimusoctavus et in fine undecime hore noctis. Incepit Luna eclypsari in Babylonia, fuitque plurimum eclypsis eius a parte meridiei quarta diametri eius. Et quoniam eclypsis initium fuit post mediam noctem quinque horis temporalibus et fuit tempus medium post medietatem noctis sex horis fere, que fuerunt tunc in Babylonia quinque hore et medietas et tertia hore equales, quoniam locus Solis secundum verificationem fuit in illa hora 27 partes et tria minuta Arietis, manifestum est igitur quod eclypsis fuit tempus medium apud plurimum quod cecidit ex diametro eius in umbra in Babylonia quidem post medietatem noctis quinque horis et medietate mediate M. et tertia hore equalis et in Alexandria post medietatem noctis quinque horis tantum. Et fuit tempus aggregatum a primo annorum Nabuchodonosor usque ad horam medie eclypsis 126 anni et 86 dies et 17 hore equales absolute, et erunt cum equate fuerint per diversitatem dierum cum noctibus suis sexdecem hore et medietas et quarta hore. Et propter hoc fuit visus locus Lune per cursum suum medium in longitudine 25 partes et 32 minuta Libre, et fuit locus eius verus 27 partes et 5 minuta, et fuit longitudo partis in qua fuit Luna a lon