Incipit liber Centiloquii compositus a prudentissimo Ptholomeo super iudicia astrorum ad Iesurem, discipulum suum Incipit Centiloquium V (f. 45va, at the beginning of ‘Dixerunt Ptolemeus et Hermes quod locus Lune in hora...’); Incipit Liber centum verba Ptolomei M; Incipit Liber verborum Ptholomei cum commento Hali C; Incipit Liber centum verborum Ptholomei Ed. 1484; Incipit Liber centum verborum Ptholemei cum commento Haly Ed. 1493; Expositio Abuiafar Hamer [sic pro Hamet] filii Ioseph Abrahe scriptoris super librum Tholomei qui Liber fructus arboris intitulatur Bo; Centiloquium Ptolomei cum expositione Aly, translatum a Platone Tibertino de Arabico in Latinum Vat. lat. 6766, f. 60ra

⟨Prologus⟩

Dixit Ptholomeus: Iam scripsi scripsi] scripserit sic F; scripsit sic Salamanca 189; scripsi in most of other mss and Eds., Iesure Iesure] tibi, [o domine add i. m.] Iesure Bo, libros libros om. Bo de hoc quod operantur stelle in hoc mundo mundo] seculo BoEds et sunt libri multe utilitatis illis qui prescire volunt volunt i. m. V futura, et hic est fructus illorum librorum omnium, et qui probatus est multociens qui etiam non diligetur nisi ab eis qui in aliis libris laboraverunt et multas alias scientias cognoverunt. Accipe igitur cum bono ⟨h⟩omine Accipe igitur cum bono ⟨h⟩omine FMPBo] Accipe cum bono homine V; Accipe ergo bono animo illum CEds.

⟨1⟩ Capitulum primum Centiloquii Verbum primum, in cognitione eorum que verum iudicium perhibent Eds

Scientia stellarum ex te et et] sup. lin. F illis est. Astrologus non debet dicere res specialiter sed universaliter ut qui eminus videt rem aliquam. Sic enim facit facit] fuerit Bo qui considerat rem secundum materiam suam suam VMCPBoEds] fixam F que non pervenit ad eius certam cognitionem. Per materiam habemus de re cognitionem dubiam, per formam vero certam; et hec iudicia que tibi trado sunt inter necessarium et possibile scilicet inter puram veritatem et extimationem add. i. m. F; scilicet inter puram veritatem, scilicet extimationem add. i. m. V with a pointing hand; id est inter puram veritatem scilicet et estimationem add. i. m. M. Hoc est apud eum que rerum naturas et stellarum opus considerat. Sed illi qui ex meliori parte futurorum cognitionem habent propiores propiores] propinquiores BoEds sunt veritati propter anime vim in eis dominantem, licet non multam huius artis habundant scientiam.

Expositio Expositio VPBo] Expositio Haly Berodoham F (error due to confusion with the commentary of the Quadripartitum by Hali Abenrudian); Glosa sive expositio M; Expositio Haly super primo verbo Eds; om C (idem infra for other propositions). The author of the commentary of the Kitāb al-thamara is in fact Abū Jaʿfar Aḥmad ibn Yūsuf, an Egyptian physician, mathematician and astrologer who wrote it after 300H/912-13 AD. Cf. n. 1.

Quod dixit Ptholomeus: ‘ex te et illis’, significat quod res futuras prenoscere desiderat duabus viis oportet incedere. Una scilicet prima add. i. m. V ut aspitiat motum stellarum et opera que fiunt in rebus secundum motum earum et libros quos antiqui scripserunt de significatione motum earum et adiungat his quecumque probavit in suo tempore. Ideo dixit ‘ex illis’ ex illis] et illis F. Alia via est quando aliquis per divinam inspirationem consideraverit istam scientiam, multa vero poterit dare iudicia. Multi enim sunt qui vera dant iudicia, quorum scilicet iuditiorum add. i. m. V and inserted into the text of Eds nec significationes nec rationes invenimus in operatore sive in operato, sed qui dicunt ex illorum cordibus manat, et ex his multos videmus, et hec iudicia cum pura fuerit a phylosophis divina dicitur. Ideo dixit Ptholomeus quod eorum qui sunt sub circulo Lune quidam habent huius artis scientiam per doctrinam, alii vero per inspirationem divinam. Cum autem aliquis homo has divinas vias simul haberit inter sapientes reputabitur et in iudiciis veridicus veridicus] add. i. m. V invenietur. Si vero aliqua istarum caruerit, minus sapiens iudicabitur.

Hoc quod dixit Ptholomeus: ‘Astrologus non debet dicere rem specialiter sed universaliter’, ideo dixit quia hec scientia