stratunt, qua ratione fit et rationabiliter, ut ancipitem illum faciant et dubitationem quantum ad ordinem illorum non parvam.

Chaldaici vero quo quidem ad ordinem sectantur dominos triangulorum et ita terminos primos primo trianguli domino tribuunt, secundos domino secundi trianguli, tertios domino tertii et sic consequenter usque ad finem signi semper reliqui trianguli domino tribuendo. Simili ratione et de secundo et tertio et quarto triangulis faciunt, verum ubi domini essent duo ut in tri⟨an⟩gulo Geminorum, Saturnus et Mercurius, Saturno primo tribuunt in diurna genitura, Mercurio vero in nocturna, haec de ordine. Quo vero ad quantitatis distributionem, primo domino partes VIII afferunt, deinde VII semper e primo unam demendo partem donec signum compleatur, ut primo VIII domino, secundi trianguli VII, domino tertii V, domino quarti quattuor, quo videlicet partium numero signum ipsum completur. Hic est Chaldaeorum modus sive regula, cuius tabellam non describit, quia facile propter regulam memoria tenetur. Verum quamquam modus Chaldaeorum facilior sit ac rationabilior, tamen ille Aegyptiorum ab antiquis pluribus temporibus per libros commemoratus est, item et in genituris magis observatus, quamquam contra ipsum faciant rationes dictae, quibus modus ille ambiguus et fallax redditur, ut ait Ptolemaeus. Ex quibus patet Ptolemaeus Aegyptium modum non tenere, sed utrosque confutat afferens primum Aegyptiorum esse magis observatum, hunc Chaldaeorum rationabiliorem. Hos modos raptim cucurri contentus translatione solum, quia in eis nulla est vis nec utilitas, cum Ptolaemeus expresse confutet atque illorum usum prohibeat omnio.

⟨II.15⟩ XV: Regula Ptolemaei de finibus

Invenimus tamen iam in libro quodam antiquo atque pluribus in locis consumpto, qui et ordinis et quantitatis distributionem naturalem atque consonam rationem continebat ipsorum, cum dictis genituris mœrographias atque consoni collectorum numeri inventionem per antiquorum conscriptionem. Et quamquam secundum libri enarrationem pertractatio illa erat valde oblonga atque cum abunda quadam demonstratione, nihil ominus incognita ob libri consumptionem, potuit tamen tandem nobis ipsorum generalem rationem insinuare, conferente ad hoc ipsorum finium tabulari descriptione, praecipue quia in fine libri tabella illa fere illaesa coextendebatur. Forma autem omnis ipsorum adiectionis modo isto se habent. In ordine secundum quodlibet signum altitudines, triangula atque domicilia assumebantur. Stella duas hospitii rationes in signo ipso habente generatim semper praeposita, etiam si malefica sit. Nam ubi ratione hac non significant, maleficae omnes ultimo loco collocabuntur, altitudinum tamen domini primi, deinceps domini triangulorum, demum domiciliorum domini iuxta signorum seriem semper accipiantur, semper praeordinatis duas hospitii rationes habentibus ei, qui in signo unam solam habet. Cancer tamen et Leo, cum luminum domicilia sint postquam luminaribus fines non tribuunt, maleficis distribunt[u]r, ut ordo ipse magis serietur, Cancer quidem Marti, Leo vero Saturno, in quibus ipsis et proprius ordo praeibit. In quantitate vero finium, ut nihil tandem inveniatur secundum duos modos fit aut secundum signi dominum aut secundum eos qui deinceps sunt in quartum usque, beneficiis quidem, hoc est Iovi et Veneri,