PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Geber, Liber super Almagesti

Nürnberg, Johannes Petreius, 1534 · 61

Facsimile

aspectus eius per considerationem, ita, ut sciatur quantitas longitudinis eius a zenith capitis per instrumenta, sicut scitur illud in sole apud extractionem quantitatis arcus, qui est inter duos tropicos. Deinde scitur post illud per computationem quantitatis longitudinis eius a zenith capitis in omni hora, ita, ut sciatur locus eius uerus in orbe signorum, et quantitas latitudinis eius in illa hora. Scitur ergo ex longitudine loci eius ueri in orbe signorum a zenith capitis, et ex eius latitudine quantitas ipsius longitudinis eius a zenith capitis. Quod ergo est inter longitudinem eius extractam per computationem a zenith capitis et longitudinem eius ab eo per considerationem de diuersitate, est diuersitas aspectus eius, et propterea quod per duo instrumenta praedicta in principio libri non extrahitur nisi quantitas longitudinis solis a zenith capitis per umbram eius, lunae uero neque alicui stellarum est umbra, per quam sciatur illud, oportet ut ponamus instrumentum tertium, per quod sit possibile inuenire longitudinem lunae aut stellae a zenith capitis, ponit ergo illud secundum hunc modum. Inquit ergo: Accipiemus duas regulas habentes quatuor angulos, quarum quaedam longitudo non sit minor 4. cubitorum, ut sit possibile diuidere longitudinem in partes plurimas, quantitas uero quam continet unaquaeque earum sit quantitas bona, media quantitatum, et cum quantitate qua non torqueantur propter longitudinem earum, imo sit uehementis rectitudinis et planiciei secundum subtilius et melius, quod possibile est de rectitudine unumquodque laterum earum. Deinde lineabimus in unaquaque earum per medium latitudinis laterum earum in longitudine lineas, et componemus in ambabus extremitatibus unius earum duas tabellas quadratas aequales, erectas supra superficiem, quarum medium sit erectum super lineam, quae est in medio superficiei, et perforabimus in medio cuiusque earum secundum ueritatem foramen, et ponemus medium cuiusque duorum foraminum super ueritatem lineae quae est in medio regulae, et ponemus foramen super quod ponit considerator oculum minus, et illud quod sequitur lunam maius cum quantitate qua aspiciens cum considerat cum uno oculorum suorum per foramen minus, possit uidere lunam totam per foramen aliud quod opponitur ei, postea perforabimus unamquanque duarum regularum aequaliter super duas lineas quae sunt in medio in una duarum extremitatum apud tabellam in qua est foramen maius, et intromittemus in eis meguar quo ligentur latera duarum regularum, in quibus sunt duae lineae, ita, ut sint sicut centrum utrisque, et fiat praeparatio, ut in ea reuoluatur regula habens duas tabellas ad omnia latera, praeter quod flectatur, aut eam cum torqueatur, et figemus regulam, in qua non sunt tabellae, in basi, deinde signabimus super lineam quae est in medio cuiusque earum punctum ab eo quod sequitur extremitatem, quae est apud basim, cuius longitudo a centro meguar in eis utrisque sit aequalis, et quanto plus possibile est, ut sit aequalis, et diuidemus lineam distinguentem in regula habente basim in 60. partes per id quod poterimus de diuisionibus. Et praeparabimus iterum in hac regula in posterioribus eius apud extremitates eius duas tabellas, sicut duos paxillos erectos supra superficiem eius secundum angulos rectos, et figemus medium earum super lineam signatam in medio regulae, ut possimus suspendere filum transiens per eas ambas, ut praeparetur illa regula supra superficiem horizontis secundum rectos angulos, et assumemus iterum regulam aliam paruam subtilem rectam, et componemus eam cum clauo subtili, qui etiam sit facilis reuolutionis in extremitate, quae sequitur basim lineae diuisae, et ponemus longitudinem eius infra longitudinem lineae diuisae. Reuoluemus ergo regulam habentem duas tabellas ad duo latera uersus lunam, usquequo aspiciens uideat centrum lunae ex utrisque foraminibus, et ex medio foraminis maioris, signabimus super regulam subtilem longitudinem comprehensam tunc inter duas extremitates duarum linearum, quae sunt in duabus regulis, deinde ponemus eam super lineam quae est in regula praeparata diuisam per 60. Inueniemus ergo per illud numerum partium lineae longitudinis quam diximus per quantitatem, qua est medietas diametri circuli, quem continet reuolutio in superficie orbis reuolutionis meridiei 60. partes, deinde accipiemus arcum, cui subtenditur linea huius longitudinis, et dicemus, quod ipse est arcus longitudinis quae fuit inter centrum lunae quod uideatur, et inter punctum zenith capitis in orbe magno descripto super zenith capitis et centrum lunae. Et contingit excusatio ab omnibus instrumentis praedictis in hoc libro per armillam unam et duas regulas secundum quod narrabo, et illud est, quia ego accipiam armillam aeris, cuius diameter sit quasi sex palmarum, aequalis grossitudinis, ita, ne torqueatur, decentis rotunditatis, bonae rasurae, quae sit armilla a b, et diuidam circum