PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Geber, Liber super Almagesti

Nürnberg, Johannes Petreius, 1534 · 67

Facsimile

illud secundum hunc modum. Sit orbis deferens centrum orbis reuolutionis circulus a b g in circuitu centri d, et sit orbis reuolutionis circulus h t in circuitu centri b, et sit luna in hora illius considerationis super punctum eius l, et sit centrum orbis signorum punctumm e, et punctum quod sequitur declinatio orbis reuolutionis, et eius reflexio punctum z, et continuabo lineas b d, b z, b e, et faciam eam penetrare ad punctum h, et continuabo iterum l b, l e, propterea ergo quod angulus d e b est notus, quia est duplum longitudinis inter duos medios duorum lunarium in hora considerationis, et unumquodque duorum laterum d e, d b est notum per quantitatem qua linea a d est 60. partes, est latus e b iterum notum, et linea e z iterum est nota, ergo duo latera e b, e z sunt nota, et angulus b e z est notus, ergo angulus e b z est notus, et punctum k est longitudo media proprior orbis reuolutionis, et arcus k l est longitudo lunae in hora considerationis ab illa longitudine propiore, et ipse est notus, ergo angulus l b k est notus, ergo angulus l b e totus propter illud est notus, ergo angulus ungulus ed. l b e trianguli l b e est notus, et unumquodque duorum laterum eius l b et e b iterum est notum, ergo latus l e iterum eius est notum, et illud totum est per quantitatem qua linea a d est 60. partes. At linea l e quae est longitudo lunae a centro terrae in hora considerationis iam ostensum est quod est nota per quantitatem qua medietas diametri terae est pars una, ergo erit linea a d iterum nota per illam quantitatem. Et similiter linea a e, et linea e g quae sunt duae longitudines lunae mediae in applicationibus et in quadraturis iterum notae per illam quantitatem, ergo manifestum fuit, quod linea a e quae est logitudo media in applicationibus, est 59. partes per quantitatem, qua medietas diametri terrae est pars una, et linea quidem e g quae est longitudo eius in quadraturis est 38. partes et 43. minuta, et linea quidem b l quae est medietas diametri orbis reuolutionis est 5. partes et 10 minuta, et illud est quod declarare uoluimus. AMplius quia post illud uoluit scire longitudinem solis a centro terrae, tunc non fuit ei possibile illud inuenire ex diuersitate aspectus eius sicut fecit in luna, cum non sit diuersitati aspectus eius quantitas magna. At inuentio illius fuit, quia sciuit quantitatem angulorum quibus subtenduntur diametri solis et lunae et umbrae apud centrum terrae, quoniam iam sciuit longitudines lunae in applicationibus, et uidit quod in inuentione horum angulorum per illud quod dixerunt de instrumentis per aquam et tempora ascensionum aequalitatis non est confidentia. Dixit ergo, quod considerauit cum duabus regulis, et inuenit diametrum solis continere angulum qui fortasse erit in omni loco unus et idem, propterea quod egressio centri orbis eius a centro terrae est parua per comparationem ad longitudinem eius ab eo, et inuenit diametrum lunae subtendi huic eidem angulo, cum fuerit in maiore suarum longitudinum a terra, et illud est, cum centrum orbis reuolutionis est in longitudine longiore ecentrici, et luna est in longitudine longiore orbis reuolutionis. Sciuit ergo quantitatem huius anguli per duas eclipses lunares, in prima eclipsi, quarum fuit eclipsatum de diametro lunae quarta eius, et eclipsatum de ea in secunda fuit medietas eius, et fuit luna in unaquaque duarum eclipsium prope longitudinem longiorem orbis reuolutionis, deinde inuenit per computationem longitudinem centri lunae in duobus medijs temporibus duarum eclipsium a fine septentrionali in circulo deliui, ergo sciuit per illud longitudinem ab orbe signorum in circulo transeunte per centrum lunae erecto super or bem decliuem orthogonaliter in unaquaque duarum eclipsium. Inuenit ergo longitudinem in eclipsi prima 48. minuta et medietatem minuti, et in eclipsi secunda 40. minuta et duas tertias minuti, ergo accepit superfluitatem inter istas duas longitudines, et illud quidem est 7. minuta et medietas et tertia minuti. Sciuit Space is missing in the print. itaque quod haec quantitas quartae arcus, cui subtenditur diameter lunae cum fuerit eclipsatum ex ea in eclipsi prima quarta eius, et in secunda medietas ipsius, erit ergo propter illud summa arcus cui subtenditur diameter lunae 31. minutum et tertia minuti. Et propterea quod in eclipsi secunda inuenit longitudinem lunae ab orbe signorum in circulo traseunte per eam, erecto super orbem decliuem orthogonaliter 40. minuta et duas tertias minuti, et iam eclipsatum erat de luna medietas diametri eius, erit propter illud quantitas medietatis arcus cui subtenditur medietas diametri circuli umbrae 40. minuta et 40. secunda, cum centrum umbrae semper sit super superficiem orbis signorum, erit ergo propter ilud arcus cui subtenditur diameter circuli um