PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Geber, Liber super Almagesti

Nürnberg, Johannes Petreius, 1534 · 63

Facsimile

cie illius marmoris lineam meridiei, et reuoluam armillam a b donec ponam superficiem eius in superficie circuli meridiei, et componam paxillum g d in foramine, quod est in medio armillae, et non cessabo considerare solem in medietate diei in omni die, cum fuerit in propinquitate puncti tropici, ita, ut reuoluam regulam t k in circuitu meguar z, donec obumbretur tabella inferior tota per superiorem. Sciemus ergo per illud elongationem solis in medio diei cuiusque a puncto summitatis capitis, et faciam illius simile in hora in qua erit sol prope tropicum secundum. Sciemus ergo superfluitatem quae est inter elongationem solis a puncto summitate capitis in illis duabus horis, quantitatem arcus, qui est inter duas reuolutiones duorum punctorum duorum tropicorum. Et similiter sciemus altitudinem lunae aut alicuius stellarum in omni hora, ita, ut reuoluamus armillam ad lunam aut stellam, donec uideamus eam in superficie armillae, deinde reuoluemus tunc regulam z h t, et considerabimus ex duobus foraminibus duarum tabellarum donec uideamus lunam aut stellam. Sciemus ergo casum lineae m n in circumferentia circuli a b diuisae, super quam partem est a summitate capitis. Et cum uoluerimus considerare cum hoc instrumento unamquanque duarum aequalitatum, erigemus in loco directo soli duos pedes, altitudo cuiusque, quorum sit quasi status unus, et ponemus unum eorum directum ad medium orientis, et secundum directum ad medium occidentis, et extendemus super capita amborum trabem de ligno, et signemus in medio eius lignum, cuius extremitas sit eminens super latitudinem trabis parum, et componam in superficie huius ligni duas armillas paruas cuiusque, quarum superficies sit erecta super superficiem eius orthogonaliter, et amplitudo cuiusque earum sit, ut reuoluatur in eis paxillus f q reuolutione facili, non currente, et intromittam in eis paxillum aeris cuius grossitudo sit sicut grossitudo paxilli f q, et sit in eo eminens ab extremitate ligni quantitas quae ingrediatur in foramine, quod est in medio diametri armillae a b, et extendam filum super dorsum duarum armillarum fixarum in dorso ligni, contingens eas ambas, et ponam illud filum transiens per duos polos mundi, et tunc constringam duas extremitates trabis in capite duorum pedum constrictione cum qua non sit possibile ut torqueatur, neque ut moueatur, et extraham tunc paxillum g d cum regulis continuatis cum eo ex foramine, quod est in medio armillae, et componam illud medium in illo paxillo, qui est in duabus armillis paruis fixis in ligno. Erunt ergo tunc superficies armillae a b in superficie circuli aequatoris diei, considerabimus ergo tunc solem donec uideamus concauitatem armillae a b obumbrari totam, sciemus ergo quod sol tunc est super circumferentiam circuli aequatoris diei. Et cum uoluerimus scire cum hoc instrumento locum lunae uisibilem in orbe signorum in longitudine et latitudine, cum luna fuerit apparens in die supra terram, extrahemus paxillum ex duabus armillis, et intromittemus in eis paxillum f q, et componemus paxillum g d in foramine armillae, sicut fuit prius, et reuoluemus armillam a b donec transeat superficies eius per solem, sciemus ergo quod armilla a b tunc est in superficie circuli transeuntis per medium signorum. Reuoluemus ergo tunc regulam z t circa paxillum g d, et in circuitu meguar z, et aspiciemus ad lunam donec uideamus eam in superficie in qua sunt duae regulae z t et m n, reuoluemus ergo tunc regulam z t, et aspiciemus ex duobus foraminibus duarum tabellarum quae sunt in ea, donec uideamus lunam ex utrisque foraminibus, et ponam marginem regulae m n super circumferentiam circuli a. Sciemus ergo ex casu lineae m n in hac circumferentia locum lunae in longitudine in circulo signorum, et sciemus ex partibus lineae m n quae sunt inter punctum m et inter partem, quae est super circumferentiam circuli a b quantitatem partium cordis arcus latitudinis lunae uisibilis in orbe signorum. Arcuabimus ergo illam cordam, et arcus qui fuerit, erit latitudo eius uisibilis in illa hora. Et cum uoluerimus scire locum olcum ed. alicuius stellarum in orbe signorum in longitudine et latitudine, cum iam nobis prae