proposita horariorum temporum prostaferesi e contrario facta, optinebat quidem secundum nostram epochim Sol, hoc est primo anno Navonassari secundum Egyptios Thoth prima meridiei, omale quidem motus, ut paulo ante demonstravimus, Piscium graduum iii xlv, anomalie vero iii^a graduum et viii ad proximum sexagesima Piscium.

Explicit liber tertius Claudii Ptolomei mathematicorum.

⟨IV⟩

A quibus oportet observationibus que circa Lunam examinare

De periodicis temporibus Lune

De eis qui secundum partem omalis motibus Lune

Canonium expositio continentium medios progressus Lune

Quoniam et ⟨in⟩ simplici ypothesi Lune eadem apparentia faciunt et que secundum excentrotica et que secundum epiciclum

Apodisis Apodisis] apodixis V₂F₁ prime et simplicis anomalie Lune

De directione mediorum progressuum Lune et longitudinis et anomalie

De epochi omalorum Lune motuum et longitudinis et anomalie

De directione eorum qui secundum latitudinem mediorum progressuum Lune et epochi ipsorum

Compotum canoniorum prime et simplicis anomalie Lune

Quoniam non penes differentias ypothesium, verum penes epilogismos differt ea que secundum Yparcon quantitas lunaris anomalie

Claudii Ptolomei mathematicorum sintaxeos liber iiii^us incipit

⟨IV.1⟩ ⟨A⟩ quibus oportet observationibus que circa Lunam examinare

In eo quod ante hoc coordinantes quecumque utique quis videat contingentia circa Solis motum incipientesque secundum eam que deinceps consequentiam et de Luna sermonem primum arbitramur competere non simpliciter neque fortuito accedere earum que in hoc observationum usibus, verum ad universales quidem conceptiones illis maxime attendere demonstrationum quecumque non solum ex plure tempore, sed ab ipsis que secundum lunares eclipses observationibus sumuntur, – per has enim solas examinate utique loci Lune invenientur, aliis quecumque vel per eos qui ad applanas stellas progressus, vel per organa, vel per Solis eclipses considerantur, valde mentiri potentibus propter permutationes Lune –, ad particulariter autem superaccidentia et ab aliis iam observationibus facere considerationem. Distantia namque qua distitit spera Lune a centro terre non existente quemadmodum et ea que secundum zodiacum circulum tanta, ut puncti ad ipsam rationem habeat terre magnitudo, necesse est a centro terre in centrum Lune eductam rectam in eius qui per media animalia circuli partes, ad quam examinati motus omnium intelliguntur, minime vero ad sensum eandem fieri semper ab aliqua superfitie terre, hoc est visu conspitientium, in centrum Lune educte, ad quam apparens transitus eius consideratur; verum quando quidem secundum verticem fiunt fiunt] fuerit V₂F₁ observantis Luna, tunc tantum unam et eadem rectam fieri eam que a centro terre et visu conspitientis in centrum Lune et zodiacum educitur, quando vero nutum fecerit quomodocumque ab eo qui secundum verticem loco differentes quoque inclinationes propositarum rectarum compleri, ac propter hoc apparentem transitum non eandem eandem] eundem V₂F₁ fieri examinato, ad alias et alias positiones visu descendente eis que per centrum terre segregatis proportionaliter quantitatibus factorum sub inclinatione angulorum. Propter quod accidit solaribus quidem eclipsibus factis a lunari subcursu et appositione super appositione super] superapposicione V₂ que incidens in eum qui a visu nostro in Solem conum facit usque transitionem obtenebrationem non ubique ipsas, neque quantitatibus, neque temporibus similiter perfici, neque omnibus similiter, propter quas diximus causas, obtenebrante Luna, neque secundum easdem partes Solis apparentes; in lunaribus autem eclipsibus nullam talem differentiam ex permutationibus consequi, factam factam] facta V₂ circa Lunam ecliptica passione non coassumente conspitientium visum in causam sintomatis, illustrata namque Luna semper a solari fulgore, quotienscumque secundum diametricam habitudinem ipsi fit, alio quidem tempore apparet nobis tota illustrata propter totum illuminatur illuminatur] illuminatum V₂F₁ eius hemisperium simul et nobis tunc totum facere nutum, quando non non] vero V₂F₁ ita diametrizabitur, ut in umbre terre conum incidat contracircumactum semper Soli, tunc fit obtenebrata proportionaliter illapsionis quantitatibus, obscurante terra Solis fulgores. Inde similiter secundum omnes partes terre et quantitatibus et distantiarum temporibus defitiens apparet. Propter hoc ergo ad universalem considerationem examinatis locis Lune, non autem apparentibus debentibus assumi, quoniam quidem et ordinatum et simille inordinatis et dissimillibus neccessarium utique erit preiacere, aliis quidem observationibus dicimus non oportere couti eis que in ipsis locis per visum observantium deprehensis, solus solus] solis V₂F₁ vero eis que eclipsium eius, quoniam quidem in ipsis nichil ad locorum conceptionem visus conducit. Quod enim portionem eius qui per media animalia Sol optinens inveniatur secundum medium tempus eclipsis, in quo Lune centrum sub Sole secundum longitudinem examinate, ut est maxime, diametrizantur, huius manifestum quoniam quod secundum diametrum obtinebit et Lune centrum ad examinationem secundum idem tempus medium eclipseos.

⟨IV.2⟩ De periodicis temporibus Lune

A quibus ergo observationibus circa Lunam debentia universaliter sumi convenit considerare, propter hoc figurare nobis preexponatur. Modum vero et secundum quem antiqui apodixium investigationibus usi sunt et secundum quem utique nos ad apparentia concordium ypothesium discretionem commodiorem faciemus temptabibus pertransire. Quoniam ergo anomalie anomalie] anomale V₂F₁ quidem Luna apparet mota et secundum longitudinem et