PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Ptolemy, Almagesti (tr. Sicily c. 1150)

Vatican, BAV, Vat. lat. 2056 · 44r

Facsimile
cxxviiii ccxxxi xii xxxvi iiii vii ii xx xlvi xxxiii iii viii
cxxxii ccxxviii xii xvi iii lvii ii xvi xlviii xxxviii iii xxi
cxxxv ccxxv xi liiii iii xlvi ii xi xlix xxxii iii xxxii
cxxxviii ccxxii xi xxviiii iii xxxv ii v l xlv iii xliii
cxli ccxix xi ii iii xxiii i lviii li lix iii liii
cxliiii ccxvi x xxxiii iii x i li lii l iii iii
cxlvii ccxiii x o ii lvii i xliii liiii iii iiii xi
cl ccx ix xxii ii xliii i xxxv lv xiiii iiii xx
cliii ccvii viii xxxviii ii xxviii i xxvii lv xlv iiii xxvii
clvi cciiii vii xlviii ii xiii i xix lvi xlvi iiii xxxiiii
clix cci vi lvi i lvii i xi lvii xv iiii xl
clxii cxcviii vi iii i xli i ii lvii lv iiii xlv
clxv cxcv v viii i xxv o lii lviii xxxv iiii l
clxviii cxcii iiii xi i ix o xlii lviii xxxiiii iiii liiii
clxxi clxxxi iii xii o lii o xxxii lix xxvi iiii lvi
clxxiiii clxxxvi ii xi o xxxv o xxi lix xxxvii iiii lviii
clxxvii clxxxiii i vii o xviii o x lix xlix iiii lix
clxxx clxxx o o o o o o lx o v o

⟨V.8⟩ De universali compoto Lune

Quotienscumque ergo voluerimus per expositionem canonii compotum lunaris anomalie facere, sumentes eos qui secundum subiacens in Alexandria tempus medios motus Lune et longitudinis et remotionis et anomalie et latitudinis secundum subobstensum subobstensum] corr. ex obtsensum V3 subostensum V2F1 modum collectum primum remocionis numerum duplicantes semper et aufferentes, si habuerimus, circulum inferentesque in anomalie canonium adiacentes ipsi gradui in iiio selidio, numero quidem duplicato usque clxxx graduum existente, apponemus anomalie gradibus mediis, excedente vero clxxx, auferemus ab ipsis et factum examinatum anomalie numerum inferemus in idem canonium, et adiacentem ipsi prosthaferesim in iiiio selidio et adhuc adiacentem in vo selidio differentiam describemus seorsum. Post hec vero et duplicatum medie revolucionis numerum inferentes in eadem selidia, quod utique adiacebunt ipsi lxa in vio selidio, totidem lxa sumentes eius, quam descripsimus differentie, apponemus semper exposite quarti selidii prosthaferesi et collectos gradus, si quidem anomalie examinatus numerus usque clxxx gradus fiunt, fiunt] fuerit V2F1 auferemus a longitudinis et latitudinis mediis gradibus, si autem super clxxx, apponemus ipsis, et factorum numerorum eum quidem qui longitudinis eitientes ab ea que secundum epochim moitothesia, moitothesia] moirothesia V2 ubi utique defecerit, ibi Lunam dicemus esse examinate, latitudinis quidem eum qui a boreali fine inferemus in idem canonium et, quotcumque fuerint adiacentes ipsi gradus in vii selidio latitudinis, totidem distabat ab eo qui per media animalia centrum, Lune in maximo per polos eius scripto circulo, et si quidem illatus numerus in primis fiunt fiunt] fuerit V2 v versibus, ut ad arctos, si autem in eis qui sub ipsos, ut ad meridiem, primo quidem numerorum selidio continente eum qui ab arctis ad meridiem eius progressum, si vero secundo Si vero secundo] secundo vero V2 eum qui a meridie ad arctos.

⟨V.9⟩ Quoniam cura nulla digna fuit differentia in sinzugiis penes excentricum Lune circulum

Quoniam vero consequens est dubitare aliquos, nunquando et circa sinodos et panselinia et eas que in ipsis eclipses cura digna aliqua differentia consequatur et per excentricum Lune circulum, propter non semper et omnino in ipsis in ipso apoguiotato centrum contingere epicicli, sed et distare ab ipso periferiam suffitientem dari, propter eas quidem que secundum apoguion positiones in medie consideratis sinzugiis compleri, examinatas vero sinodos et panselinia cum utriusque luminarium anomalia sumi, temptabimus ostendere huiusmodi differentiam nulla cura dignam fallaciam circa apparentia secundum sinzugias potentem operari, etsi non coinvestigetur que penes excentrotica circuli differentia. Esto enim excentricus Lune circulus ABG circa centrum D et diametrum ADG, in qua sumatur eius quidem qui per media animalia circuli centrum secundum E punctum, contraiacens vero ei quod est D prosneuseos punctum secundum Z, et assumpta ab A apoguio AB periferia, scribatur quidem circa B circulus ITKL, copulentur vero BD et IBKE et adhuc BLZ. Quoniam ergo secundum duos modos potest differre que penes anomaliam quantitas eius que secundum A apoguion posicionis epicicli, et propter periguioteron ipsum factum maiorem ad E angulum deprehendere, et propter prosneusim eius que secundum medium apoguion et periguion diametri nequaquam ad E centrum, sed ad Z punctum fieri, plurima autem constituitur que quidem penes primam causam differentia, quando que et penes anomaliam Lune plurima fiunt, fiunt] fuerit V2F1 que autem secundum secundam, quando circa apoguion vel periguion Luna fiunt fiunt] fuerit V2F1 epicicli, manifestum quoniam, quando ea quidem que penes primam causam differentia plurima contingit, tunc que quidem penes secundam insensibilis erit omnino, propter Lunam in contingentibus epiciclum rectis existentem in multum prostrapheresim indifferentem facere. Possibile autem erit examinatam sinzugiam a mediam differre coutrisque que penes anomaliam differentiis, utriusque luminum huius quidem secundum appositionem existente, illius vero secundum ablationem. Quando vero que penes secundam prosneuseos differentia plurima contingit, tunc que quidem penes primam rursus insensibilis est, propter et totam que penes anomaliam vel nullam vel parvam omnino fieri, Luna circa apoguion vel periguion epicicli contingente. Differt autem examinata sinzugia a medie considerata sola ea que penes solarem anomaliam differentia. Subiaceat ergo Sol quidem plurimam appositionem facies facies] faciens F1 ii graduum et xxiii, Luna vero primum et ipsa plurimam ablacionem faciens v graduum et i, ut et AEB angulus coutrorumque vii graduum et xxiiii duplicatos contineat xiiii et xlviii, tractaque ab E puncto contingente epicicli ET, copuletur BT cathetus, et adhuc ab D in BE cathetus trahatur DM. Quoniam ergo AEB angulus, qualium quidem sunt iiii recti ccclx, talium est xiiii et xlviii, qualium vero ii recti ccclx, talium xxix et xxxvi, erit utique et que quidem super DM periferia talium xxix et xxxvi, qualium est qui circa DEM orthogonium circulus ccclx, que vero super EM reliquorum in semicirculum cl et xxiiii, et earum ergo que sub ipsis rectarum DM quidem talium erit xxx et xxxix, qualium est DE ypothenusa cxx, EM vero eorumdem cxvi et i. Quare et qualium est DE quidem que inter centra x et xix, BD vero que e centro excentrici xlix et xli, talium et DM quidem erit ii et xxxviii, EM vero similiter ix et lix. Et quoniam ab BD deficiens eo quod ab DM facit quod ab BM, fit et BM quidem recta xlix et xxxvii, BME vero tota talium lix et xxxvi, qualium est et BT que e centro epicicli v et xv, et qualium ergo est EB ypothenusa cxx, talium et BT quidem recta erit