PAL

Ptolemaeus Arabus et Latinus

_ (the underscore) is the placeholder for exactly one character.
% (the percent sign) is the placeholder for no, one or more than one character.
%% (two percent signs) is the placeholder for no, one or more than one character, but not for blank space (so that a search ends at word boundaries).

At the beginning and at the end, these placeholders are superfluous.

Johannes Regiomontanus, Epitome Almagesti

Venice, BNM, Fondo antico lat. Z. 328 (1760) · 93r

Facsimile

DH, nota fiet AE. Quare angulus EAT cognitus erit. Similiter ex ZS semidiametro equantis et ZT, nota fiet tota ST, que cum ET notam facient lineam SE. Unde angulus EST scitus erit, quo dempto ex angulo EAT relinquetur angulus AES cognitus, cuius quidem arcum loco epicicli in prima habitudine superaddamus, et collecto in nova operatione utamur.

Pro secunda autem habitudine ponamus dispositionem priori similem nisi quod punctum B vicinius sit opposito augis. Ex angulo itaque NZB per precedentem noto, erit proporcio ZD ad utramque linearum DH et HZ nota; unde etiam utraque earum respectu semidiametri equantis nota erit. Ablata igitur TZ dupla ad HZ ex linea SZ, manebit ST nota, que cum linea ET dupla ad DH notificabunt lineam SE. Unde angulus EST notus erit. Item ex DB semidiametro ecentrici et DH nota, constabit linea BH, cui si dempserimus lineam TH, manebit linea BT nota. Ex qua et linea TE dupla ad lineam DH, cognita veniet linea BE; et ideo etiam angulus EBT notus erit, quem ex angulo EST minuemus ut relinquatur angulus BES notus. Huius autem anguli arcum ex vero loco epicicli in secunda habitudine minuemus. Et cum residuo operabimur in nona nona] nova W operatione, quemadmodum etiam in Marte actum est.

In tertia denique habitudine non mutemus figure caracteres, verum huius habitudinis notam post oppositum augis statuamus. Erat autem angulus GZD cognitus, quare utraque linearum DH et HZ respectu DZ cognita erit. Dempta igitur ZT, que dupla est ad HZ, et et] corr. in ex ZS semidiametro equantis, relinquitur TS nota, ex qua quidem et linea ET nota redditur linea ES. Unde etiam angulus EST notus fiet. Item ex DG et DH notis manifestabitur linea HG. Inde autem reiecta linea HT manebit linea TG cognita. Ex qua denique et ET, nota erit EG et angulus EGT inventus, quem si ex angulo EST EST] corr. ex est minuerimus, relinquetur angulus GES notus, cuius arcum ad verum locum epicicli in tertia habitudine addamus. Et collecto in nova operatione utamur.

His veris motibus iam repertis utamur vice eorum quos per consideraciones accepimus, et per differentias eorum retentis mediis motibus antea inventis extrahamus denuo ecentricitatem et distantiam singularum habitudinum ab auge ecentrici vel ab eius opposito. Iterum quoque arcus huiusmodi parvos sive angulos inquiramus, et ut prius pergamus donec certitudinem bonam nacti fuerimus, cuius quidem iuditium iuditium] indicium V1 erit quando arcus isti parvi in aliqua operatione inventi eis qui in sequenti inveniuntur arcubus equantur. Ptolemeus autem optimus hanc centrorum distantiam ad semidiametrum ecentrici 60 partium constitutam repperit 5 partium et 30 minutorum.

⟨XI.4⟩ 4. Quod ea quae de ecentricitate et trium habitudinum ab auge vel eius opposito distanciis conclusa sunt experimento respondeant observationum numeris ostendere.

Si ex ecentricitate novissime conclusa et ex distanciis trium habitudinum ab auge vel opposito augis